ĐTC Biển Đức XVI:

Bài Giảng Chúa Nhật V Thường Niên 5/2/2006

cho Giáo Xứ Thánh Anna Giáo Phận Rôma về Ý Nghĩa của Bài Phúc Âm

Anh Chị Em thân mến

Bài Phúc Âm chúng ta vừa nghe được mở đầu bằng một đoạn rất hay, rất tuyệt nhưng cũng đầy ý nghĩa. Chúa Giêsu đi đến nhà của Simon Phêrô và Anrê, thấy mẹ vợ của Phêrô bị sốt. Người đã cầm lấy tay bà mà đỡ bà dậy, cơn sốt liền hết và bà phục vụ các vị.

Tất cả sứ vụ của Chúa Giêsu được phác tả một cách tiêu biểu nơi đoạn Phúc Âm này. Chúa Giêsu, từ Cha mà đến, đã đến thăm gia cư của dân chúng trên trái đất của chúng ta và thấy một nhân loại bị bệnh nạn, bệnh sốt, một cơn sốt các ý hệ, ngẫu tượng, lãng quên Thiên Chúa. Chúa đã giơ tay ra cho chúng ta, đỡ chúng ta dậy và chữa lành chúng ta.

Ngài đã làm như thế qua tất cả mọi thời đại; Ngài đã cầm lấy tay chúng ta bằng Lời của Ngài, nhờ đó Ngài đã đánh tan sương mù các thứ ý hệ và những hình thức ngẫu tượng. Ngài cầm lấy tay chúng ta bằng các phép bí tích, Ngài chữa lành chúng ta khỏi cơn sốt đam mê và tội lỗi qua việc xá giải nơi bí tích hòa giải.

Ngài đã ban cho chúng ta khả năng tự mình chỗi dậy, đứng trước Thiên Chúa và trước con người nam nữ. Chính theo chiều hướng phụng vụ Chúa Nhật hôm nay đây, Chúa Giêsu đến gặp gỡ chúng ta, Người cầm lấy tay của chúng ta, nâng chúng ta dậy và tiếp tục chữa lành chúng ta bằng tặng ân lời của Người, tặng ân chính bản thân Người.

Tuy nhiên, phần thứ hai của đoạn Phúc Âm này cũng quan trọng nữa. Người đàn bà này là người vừa được chữa lành, như Phúc Âm viết, bắt đầu phục vụ các vị. Bà ra tay làm việc ngay để phục vụ người khác, nhờ đó trở thành một người đại diện của rất nhiều người phụ nữ, người mẹ, người bà, người nữ làm các ngành nghề khác nhau, thành phần sẵn sàng, thành phần chỗi dậy phục vụ, trở thành hồn sống của gia đình, hồn sống của giáo xứ.

Và ở nơi đây, nhìn vào bức tranh trên bàn thờ này, chúng ta thấy rằng họ không chỉ thi hành những dịch vụ bề ngoài vậy thôi; Thánh Anna đang chỉ dạy cho người con gái cao cả của bà là Đức Mẹ học biết Sách Thánh, biết đến niềm hy vọng của dân Yến Duyên là niềm hy vọng thực sự được nên trọn nơi Mẹ.

Ngoài ra, phụ nữa còn là những vị sứ giả đầu tiên cho lời Chúa trong Phúc Âm, họ là những nhà rao giảng Phúc Âm đích thực. Và tôi cảm thấy là Phúc Âm hôm nay, qua đoạn hiển nhiên rất đơn giản này, cống hiến cho chúng ta ở chính Nhà Thờ Thánh Anna đây cơ hội để nói lên lời “cám ơn” chân thành gửi đến tất cả mọi người phụ nữ chăm sóc cho giáo xứ, mọi người phụ nữ phục vụ ở mọi lãnh vực của giáo xứ, thành phần giúp chúng ta biết Lời Chúa một cách mới mẻ hơn, chẳng những bằng trí khôn chúng ta mà còn bằng tâm can của chúng ta nữa.

Chúng ta hãy trở lại với bài Phúc Âm: Chúa Giêsu đã ngủ tại nhà của Phêrô, thế nhưng Người đã chỗi dạy trược rạng đông trong lúc trời còn đang tối và đi đến nơi thanh vắng nguyện cầu. Và ở nơi đây chúng ta thấy hiện lên cái tâm điểm thực sự của mầu nhiệm Chúa Giêsu.

Chúa Giêsu đối thoại với Chúa Cha và nâng tâm thần nhân loại của Người lên hiệp thông với Ngôi Vị Chúa Con, để nhân tính của Chúa Con, một nhân tính được hiệp nhất với Người, có thể nói năng trong cuộc trao đổi Tam Vị với Cha, nhờ đó Người cũng làm cho chúng ta có thể cầu nguyện thực sự. Trong phụng vụ, Chúa Giêsu cầu nguyện với chúng ta, chúng ta cầu nguyện với Chúa Giêsu, bởi thế chúng ta thực sự giao tiếp với Thiên Chúa, chúng ta tham dự vào mầu nhiệm yêu thương vĩnh hằng của Thiên Chúa Ba Ngôi Chí Thánh.

Chúa Giêsu nói cùng Chúa Cha: Đây là mạch nguồn và là tâm điểm của tất cả những gì Người hoạt động; chúng ta thấy Người rao giảng, chữa lành, làm phép lạ và cuối cùng chịu khổ nạn, và những việc làm ấy đều xuất phát từ tâm điểm Người ở cùng Cha này.

Như thế, bài Phúc Âm này dạy cho chúng ta biết rằng tâm điểm của đức tin và đời sống của chúng ta thực sự chính yếu là Thiên Chúa. Bất cứ khi nào không có Chúa, thì nhân loại cũng không còn được tôn trọng nữa. Chỉ khi nào ánh quang rạng ngời của Thiên Chúa chiếu tỏa trên dung nhan con người, thì hình ảnh con người của Thiên Chúa mới được bảo vệ bởi một phẩm vị mà sau đó không ai được vi phạm.

Chúng ta thấy ba lời nguyện cầu đầu tiên trong “Kinh Lạy Cha” thực sự liên quan ra sao tới tính cách chủ yếu này của Thiên Chúa: Nguyện Danh Cha cả sáng là làm cho mầu nhiệm thần linh được sống động và tác động tất cả cuộc đời của chúng ta; nguyện “Nước Cha trị đến” và “ý Cha thể hiện” là hai mặt của cùng một đồng tiền; nơi nào ý Chúa được thể hiện thì ở đó đã có trời cao hiện hữu, trời cao cũng hơi bắt đầu được thể hiện trên trái đất; và ở đâu ý muốn của Thiên Chúa được thể hiện thì ở đó Nước Chúa cũng hiện diện.

Vị Nước Chúa không phải là một loạt những sự vật, Nước Chúa là việc Thiên Chúa hiện diện, là mối hiệp nhất của con người với Thiên Chúa. Chúa Giêsu muốn dẫn dắt chúng ta tới đích điểm này. 

Tâm điểm của việc Người loan báo là Nước Chúa, tức là loan báo rằng Thiên Chúa là mạch nguồn và là tâm điểm của đời sống chúng ta, và Người nói với chúng ta rằng: việc cứu chuộc con người chỉ ở nơi một mình Thiên Chúa. Và chúng ta có thể thấy nơi lịch sử của thế kỷ vừa qua ở những quốc gia loại trừ Thiên Chúa thì chẳng những nền kinh tế của họ bị phá hủy mà nhất là cả các linh hồn nữa.

Tình trạng hủy hoại về luân lý và hủy hoại về nhân phẩm là những hình thức hủy hoại chính yếu, và việc canh tân chỉ có thể xuất phát từ việc quay trở về với Thiên Chúa mà thôi, tức là từ việc nhìn nhận vai trò chủ yếu của Thiên Cúa vậy.

Một vị giám mục ở Congo, vào dịp viếng thăm ngũ niên trong những ngày này, đã nói với tôi rằng: Người Âu Châu cống hiến cho chúng tôi nhiều điều về vấn đề phát triển, nhưng lại tỏ ra lưỡng lự trong việc giúp chúng tôi nơi thừa tác mục vụ; dường như họ coi thừa tác mục vụ là vô bổ không cần thiết, chỉ có việc phát triển về kỹ thuật và vật chất mới quan trọng. Thế nhưng, ngược lại mới đúng, vị giám mục này nói như thế; ở đâu không có Lời Chúa thì vấn đề phát triển cũng không xong và cũng chẳng có thành quả tốt đẹp gì. Chỉ khi nào đặt Lời Chúa lên trên hết, chỉ khi nào con người hòa giải với Thiên Chúa thì các sự vật về vật chất cũng mới xuôi may.

Đoạn tiếp theo của chính bài Phúc Âm cũng mạnh mẽ khẳng định điều ấy. Các Vị Tông Đồ nói cùng Chúa Giêsu rằng: Xin Thày hãy trở về vì mọi người đang tìm kiếm Thày. Và Người nói không, Thày phải đi đến các tỉnh lận cần để rao giảng Thiên Chúa và khu trừ ma quỉ, khu trừ những quyền lực sự dữ; đó là lý do tại sao Tháy đã đến.

Chúa Giêsu đã đến – bản Hy Lạp viết, “Thày từ Cha mà đến” – không phải để mang lại cho chúng ta những thoải mái của cuộc đời mà là tình trạng chính yếu cho phẩm vị của chúng ta, để loan báo Thiên Chúa cho chúng ta, để làm cho Thiên Chúa hiện diện giữa chúng ta, nhờ đó chế ngự những quyền lực sự dữ. Người đã đề cập đến điều ưu tiên này rất rõ ràng: Thày đến không phải để chữa lành – Thày cũng làm điều này nữa, nhưng như là một dấu hiệu thôi – Thày đến để giải hòa các con với Thiên Chúa. Thiên Chúa là Đấng Hóa Công của chúng ta, Thiên Chúa đã ban sự sống cho chúng ta, ban phẩm vị cho chúng ta: Vậy chúng ta trước hết cần phải trở về với Ngài.

Và như Cha Gioele đã nói, hôm nay Giáo Hội ở Ý cử hành Ngày Phò Sự Sống. Trong sứ điệp của mình, các vị giám mục Ý muốn nhắc nhở nhiệm vụ ưu tiên đối với vấn đề “tôn trọng sự sống”, vì nó là một sự thiện “bất thuận lợi”. Con người không phải là chủ nhân ông của sự sống; trái lại, họ là bảo quản viên và là quản lý viên của nó, để rồi dưới quyền tối thượng của Thiên Chúa họ mới tự nhiên đóng vai trò ưu tiên trong việc quản trị và bảo trì sự sống con người là những gì đã được Thiên Chúa dựng nên.

Sự thật ấy, sự thật con người là bảo quản viên và là quản lý viên của sự sống là một điểm được xác định rõ ràng nơi luật tự nhiên, hoàn toàn được mạc khải thánh kinh làm sáng tỏ. Ngày nay sự thật này trở thành như là “một dấu hiệu tương khắc” so với cái tâm thức đang thịnh hành. Thật vậy, chúng ta nhận thấy rằng mặc dù có một qui điểm rộng rãi tổng quan về giá trị của sự sống, tuy nhiên, khi tiến đến qui điểm này, tức là tới chỗ có “tính cách thuận lợi” và “tính cách bất thuận lợi” đối với sự sống, thì hai tâm thức tương phản nhau bất khả hóa giải. 

Diễn tả một cách đơn giản hơn, chúng ta có thể nói rằng: Một trong hai tâm thức này chủ trương rằng sự sống con người ở trong tay con người, trong khi đó tâm thức kia nhìn nhận rằng sự sống ở trong tay Thiên Chúa. Nền văn hóa tân tiến đã nhấn mạnh một cách hợp lý đến quyền biệt lập của con người cũng như của các thực tại trần thế, từ đó nó đã mở ra một phối cảnh hợp với Kitô Giáo, đó là phối cảnh Thiên Chúa Nhập Thể.

Tuy nhiên, như Công Đồng Chung Vaticanô II tỏ tường chủ trương là, nếu quyền biệt lập này khiến chúng ta nghĩ rằng “hữu thể vật chất không lệ thuộc vào Thiên Chúa và con người có thể sử dụng nó như thể nó chẳng có liên hệ gì tới Đấng Hóa Công của nó”, thì hậu quả của nó là một tình trạng mất thăng bằng trầm trọng, vì “không có Hóa Công cũng chẳng thể nào có tạo vật” ("Gaudium et Spes," No. 36).

Vấn đề quan trọng ở đây là, trong câu được trích dẫn trên đây, bản văn kiện của Công Đồng nói rằng cái khả năng nhận ra tiếng nói và việc tỏ hiện của Thiên Chúa nơi vẻ đẹp của thụ tạo đều có nơi tất cả mọi tín hữu, bất kể họ thuộc về tôn giáo nào. Từ đó, chúng ta có thể kết luận là việc hoàn toàn tôn trọng sự sống là những gì có liên hệ với cảm quan tôn giáo, với thái độ nội tại mà con người, với tư cách là quản lý viên hay bảo quản viên, cần phải có khi đối diện với thực tại.

Hơn nữa, tiếng “tôn trọng” xuất phát từ tiếng Latinh “respicere”, tức là nhìn, và có nghĩa là một cách nhìn sự vật và con người dẫn đến chỗ nhìn nhận tính chất chính yếu của chúng, không phải là chiếm hữu chúng mà là đối xử với chúng một cách trân trọng và chăm sóc chúng.

Xét cho cùng thì nếu tạo vật không được qui chiếu về Thiên Chúa như nền tảng siêu việt của mình thì nó có nguy cơ lọt vào tay sử dụng tùy nghi của ý muốn con người, thành phần, như chúng ta thấy, có thể sử dụng ý muốn của mình một cách bất xứng hợp.

Anh chị em thân mến, chúng ta hãy cùng nhau kêu cầu Thánh Anna chuyển cầu cho cộng đồng giáo xứ của anh chị em là nơi tôi thân ái chào hỏi đây.

Tôi đặc biệt chào vị linh mục coi xứ là Cha Gioele, và tôi cám ơn những lời lẽ ngài ngỏ cùng tôi lúc ban đầu. Rồi tôi chào các anh em Dòng Thánh Âu Quốc Tinh có cả vị Tổng Đan Viện Trưởng; tôi chào Đức Tổng Giám Mục Angelo Comastri, vị tổng đại diện của tôi cho Thành Vatican, Đức Tổng Giám Mục Riozzto, vị phát chẩn của tôi, và tất cả mọi người hiện diện nơi đây, nhất là trẻ em, giới trẻ và tất cả những ai thường sử dụng ngôi nhà thời này.

Chớ gì Thánh Anna, vị quan thày trên thiên quốc của anh chị em trông coi tất cả anh chị em và xin cho mỗi người được ơn trở thành một nhân chứng của Vị Thiên Chúa sự sống và yêu thương.

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch theo

http://www.vatican.va/holy_father/benedict_xvi/homilies/2006/index_en.htm