"Mẹ Maria được ‘diễm phúc’ vì – trọn vẹn cả xác lẫn hồn cho tới muôn đời – Mẹ đã trở nên nơi trú ngự của Chúa".  

ĐTC Biển Đức XVI - Bài Giảng Lễ Mẹ Mông Triệu 15/8/2006 tại Nhà Thờ Giáo Xứ Thánh Toma Villanova ở Castel Gandolfo

Chư Huynh khả kính trong hàng Giáo Phẩm và Linh Mục,

Anh Chị Em thân mến,

Trong ca vịnh Ngợi Khen, một bản đại thánh ca của Đức Mẹ chúng ta vừa nghe trong Phúc Âm, chúng ta thấy một số lời lạ lùng. Mẹ Maria nói: ‘Từ nay muôn thế hệ sẽ khen tôi diễm phúc’.

Người Mẹ này của Chúa Kitô đã nói tiên tri về việc Giáo Hội mãi mãi sau này sẽ ca ngợi Thánh Mẫu, việc tôn sùng Thánh Mẫu của dân Chúa cho đến ngày cùng tháng tận.

Trong việc ngợi khen Mẹ Maria, Giáo Hội không sáng chế ra một cái gì đó ‘thêm vào’ Thánh Kinh: Mẹ đã đáp ứng lời tiên tri được Mẹ lên tiếng vào lúc ân sủng ấy.

Và những lời lẽ của Mẹ Maria không phải chỉ là những lời lẽ riêng tư, có thể là những lời độc đoán. Bà Isave, được tràn đầy Thánh Thần như Thánh Luca cho biết, đã vang tiếng kêu lên rằng: ‘Phúc cho em là người đã tin tưởng’. Và Mẹ Maria, cũng được tràn đầy Thánh Linh, tiếp tục và hoàn tất những gì bà Isave nói, khi xác quyết rằng: ‘Mọi thế hệ sẽ khen em diễm phúc’.

Đây thực sự là một lời tiên tri được Thánh Linh tác động, nên khi tôn kính Mẹ Maria, là Giáo Hội đáp lại mệnh lệnh của Thánh Thần; Giáo Hội làm những gì Giáo Hội cần phải làm.

Chúng ta không chúc tụng Thiên Chúa một cách đầy đủ khi câm nín về các thánh nhân của Ngài, nhất là về Mẹ Maria, ‘một vị thánh’ đã trở thành nơi trú ngụ của Ngài trên trái đất này.

Thứ ánh sáng đơn thuần và muôn mầu vain thể này của Thiên Chúa xuất hiện trước mắt chúng ta chính ở nơi tính cách khác nhau và phong phú của nó chỉ trên dung nhan của các vị thánh, thành phần thực sự phản ảnh ánh sáng của Ngài.

Và chính lúc nhìn lên dung nhan của Mẹ Maria mà chúng ta có thể thấy rõ ràng hơn hơn bất cứ một cách nào khác vẻ đẹp, sự thiện hảo và tình xót thương của Thiên Chúa. Nơi dung nhan của Mẹ chúng ta thực sự thấy được ánh sáng thần linh.

‘Muôn thế hệ sẽ khen tôi diễm phúc’. Chúng ta có thể chúc tụng Mẹ Maria, chúng ta có thể tôn kính Mẹ Maria vì Mẹ là vị ‘diễm phúc’, Mẹ được diễm phúc đến muôn đời. Và đó là chủ đề của thánh lễ này. Mẹ được diễm phúc vì Mẹ được liên kết với Thiên Chúa, Mẹ sống với Thiên Chúa và trong Thiên Chúa. 

Vào tối vọng cuộc khổ nạn của mình, khi từ giã các môn đệ của mình, Chúa Kitô đã nói: ‘Trong nhà Cha của Thày có nhiều chỗ… Thày đi để dọn chỗ cho các con’.

Khi thưa ‘Này tôi là tỳ nữ Chúa; tôi xin vâng như lời sứ thần truyền’, Mẹ Maria đã thực hiện việc sửa dọn cho Thiên Chúa một chỗ trú ngự trên trần gian này; với thân xác và linh hồn của mình, Mẹ đã trở nên nơi trú ngự và do đó đã hướng trái đất về trời cao.

Trong bài Phúc Âm chúng ta vừa nghe, Thánh Luca, bằng những ám chỉ khác nhau, làm cho chúng ta hiểu rằng Mẹ Maria là Hòm Bia Giao Ước thực sự, rằng mầu nhiệm về đền thờ – nơi Thiên Chúa trú ngự trên trái đất – đã được hoàn tất nơi Mẹ Maria. Thiên Chúa, Đấng trở nên hữu hình trên trái đất này, thực sự trú ngự nơi Mẹ Maria. Mẹ Maria trở nên lều tạm của Ngài. Những gì được tất cả mọi nền văn hóa ước mong – đó là việc Thiên Chúa ngự giữa chúng ta – đã được thể hiện nơi đây.

Thánh Âu Quốc Tinh nói rằng: ‘Trước khi thụ thai Chúa Kitô trong thân thể của mình Mẹ đã thụ thai Ngài nơi tâm hồn của Mẹ’. Mẹ đã giành chỗ cho Chúa nơi tâm hồn của Mẹ, nhờ đó thực sự trở thành đền thờ đích thực, nơi Thiên Chúa đích thân nhập thể, nơi Ngài trở nên hữu hình trên trái đất này.

Bởi vậy, là nơi trú ngự của Thiên Chúa trên trái đất này, mà chỗ trú ngự đời đời đã được dọn sẵn nơi Mẹ; nó đã được dọn sẵn cho đến muôn đời. Và điều này đã tạo nên tất cả nội dung của tín điều mông triệu của Mẹ Maria, tín điều cả xác lẫn hồn hiển vinh lên trời, một tín điều được diễn tả ở đây bằng những lời ấy. Mẹ Maria được ‘diễm phúc’ vì – trọn vẹn cả xác lẫn hồn cho tới muôn đời – Mẹ đã trở nên nơi trú ngự của Chúa.  

Nếu điều ấy đúng thực như thế thì Mẹ Maria không chỉ mời gọi chúng ta ca ngợi và tôn kính, mà Mẹ còn hướng dẫn chúng ta, tỏ cho chúng ta biết con đường sống, tỏ cho chúng ta thấy làm thế nào để chúng ta được diễm phúc, làm thế nào để tìm thấy con đường dẫn đến hạnh phúc.

Chúng ta hãy lắng nghe lại một lần nữa những lời của bà Isave đã được nên trọn nơi ca vịnh Ngợi Khen của Mẹ Maria: ‘Phúc cho em vì đã tin tưởng’. Tác động đầu tiên và cốt yếu để trở thành nơi trú ngự của Thiên Chúa, nhờ đó tìm được hạnh phúc vĩnh viễn đó là tin tưởng: đó là niềm tin, tin tưởng vào Thiên Chúa, vài vị Thiên Chúa đã tỏ mình ra nơi Chúa Giêsu Kitô và làm cho mình được nghe thấy nơi lời thần linh của Thánh Kinh.

Tin tưởng không phải là vấn đề thêm thắt ý nghĩ này với những ý nghĩ khác. Và niềm xác tín, niềm tin tưởng rằng Thiên Chúa hiện hữu, không phải là một thứ tín liệu như bất cứ tín liệu nào khác. Đối với hầu hết các tín liệu thì chẳng có gì khác đối với chúng ta về tính cách thực hư của nó; nó không thay đổi gì cuộc đời của chúng ta hết. Thế nhưng, nếu Thiên Chúa không hiện hữu thì đời sống này rỗng tuyếch, tương lai chẳng có gì. Song nếu Thiên Chúa hiện hữu thì hết mọi sự đều biến đổi, sự sống là ánh sáng, tương lai của chúng ta ánh sáng và chúng ta được hường dẫn để biết cách sống. Bởi vậy mà tin tưởng là những gì tạo nên hướng đi nống cốt cho đời sống chúng ta.

Tin tưởng tức là thưa ‘Vâng, con tin rằng Chúa là Thiên Chúa, con tin rằng Chúa Chúa đang hiện diện giữa chúng con nơi Người Con nhập thể của Chúa’, xin hướng dẫn đời sống của con, xin thúc đẩy con sống gắn bó với Thiên Chúa, kết hiệp với Thiên Chúa nhờ đó con có thể tìm được nơi cư ngụ của con và đường lối để sống động.

Tin tưởng chẳng những là đường lối suy nghĩ hay là một tư tưởng; như nó đã được đề cập tới, nó còn là đường lối hành động, là một cách thế sống. Tin tưởng nghĩa là đi theo con đường được lời Chúa vạch vẽ ra cho chúng ta. Ngoài tác động đức tin trọng yếu này, một tác động của cuộc đời, một chủ trương được duy trì cho cả cuộc sống, Mẹ Maria còn thêm những lời khác nữa, đó là ‘Ngài xót thương những ai kính sợ Ngài’.

Cùng với toàn thể Thánh Kinh, Mẹ Maria nói đến ‘lòng kính sợ Chúa’. Có lẽ đây là một câu chúng ta ít quen thuộc và không thích lắm. Thế nhưng, ‘lòng kính sợ Chúa’ không phải là những gì khổ ải; nó là một cái gì đó hoàn toàn khác hẳn. Là con cái, chúng ta không băn khoăn lo lắng về Cha nhưng chúng ta kính sợ Thiên Chúa, một mối quan tâm không hủy hoại tình yêu làm nền tảng cho cuộc sống của chúng ta.

Lòng kính sợ Chúa chính là cảm quan trách nhiệm mà chúng ta buộc phải có, trách nhiệm đối với phần thế giới đã được trao phó cho chúng ta trong cuộc đời của chúng ta. Nó là một trách nhiệm đối với việc quản trị cho đàng hoàng tốt đẹp cái phần thế giới và lịch sử ấy, và nhờ đó con người giúp vào việc xây dựng thế giới chính trực, góp phần vào cuộc chiến thắng của sự thiện và bình an.

‘Muôn thế hệ sẽ khen tôi diễm phúc’: Điều này có nghĩa là tương lai, những gì sẽ tới, đều thuộc về Thiên Chúa, trong bàn tay của Thiên Chúa, nghiã là chính Thiên Chúa là Đấng chiến thắng.

Ngài không chiến thắng con mãnh long được bài đọc một hôm nay nói tới, một con rồng biểu hiệu cho tất cả những gì là quyền năng bạo động trên thế giới này. Những quyền năng ấy dường như là những gì bất khả khống chế nhưng Mẹ Maria nói với chúng ta rằng chúng không phải là là những gì vô địch đâu.

Người nữ – như bài đọc thứ nhất và Phúc Âm cho chúng ta thấy – là nhân vật mạnh mẽ hơn, vì Thiên Chúa là Đấng quyền năng hơn. Dĩ nhiên, so với con rồng, được trang bị rất dữ dội, thì người nữ là Mẹ Maria này, là Giáo Hội đây, dường như yếu thế hay bất lực.

Và Thiên Chúa thực sự yếu thế trên thế gian này, vì Ngài là tình yêu và tình yêu là những gì dễ bị tổn thương. Tuy nhiên, Ngài năm trong tay tương lai: chính tình yêu, chứ không phải hận thù, là những gì chiến thắng; chính bình an là những gì cuối cùng sẽ chiến thắng vậy.

Đó là một niềm an ủi lớn lao nơi tín điều mông triệu hiển vinh về trời cả hồn lẫn xác của Mẹ Maria. Chúng ta hãy tạ ơn Chúa về niềm an ủi này, nhưng chúng ta cũng thấy nơi niềm an ủi ấy như là một cuộc chúng ta cần phải quyết tâm đứng về bên thiện hảo và bình an. Chúng ta hãy nguyện cầu cùng Mẹ Maria, nữ vương hòa bình, giúp cho hòa bình được chiến thắng hôm nay đây: ‘Nữ Vương ban sự bằng an, cầu cho chúng con! Amen!

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch theo tín liệu được Zenit phổ biến ngày 27/8/2006