Bài 127 (Thứ Tư 24/11/2004)

Chúa Kitô là Hình Ảnh Thiên Chúa Vô Hình

(Ca Vịnh Colosê 1:3,12-20, Kinh Tối Thứ Tư, Tuần Thứ Hai)

1.     Bài thánh thi ca trọng đại này, một bài thánh thi ca bắt đầu Bức Thư gửi giáo đoàn Côlôsê, vừa vang lên. Nơi bài thánh thi ca này, nổi bật là hình ảnh hiển vinh của Chúa Kitô, tâm điểm của phụng vụ và là trọng tâm của toàn thể đời sống giáo hội. Tuy nhiên, chân trời của bài thánh thi ca này liền vươn đến việc tạo dựng và việc cứu chuộc, bao gồm hết mọi tạo sinh và toàn thể lịch sử.

Nơi bài ca này chất chứa một đức tin sống động cùng lời nguyện cầu của cộng đồng Kitô hữu cổ xưa, một cộng đồng có tiếng nói và chứng từ được Thánh Tông Đồ tiếp tục, cũng như ghi dấu ấn của nó nơi bài thánh thi ca ấy.

2.     Sau đoạn dẫn nhập nói lên lòng tri ân đối với Chúa Cha về ơn cứu chuộc (x 12-14), bài ca vịnh này, một bài ca vịnh được phụng vụ giờ kinh chiều lập lại hằng tuần, được ăn khớp với nhau nơi hai tiết khúc. Tiết khúc thứ nhất chúc tụng Chúa Kitô là “trưởng tử của tất cả mọi tạo vật”, tức là được sinh ra trước hết mọi hữu thể, bởi thế khẳng định tính cách vĩnh hằng của Người là những gì vượt thời không (x 15-18a). Người là “hình ảnh”, là “ảnh tượng” hữu hình của Vị Thiên Chúa vẫn huyền nhiệm vô hình. Đó là cảm nghiệm của Moisen, người theo lòng sốt sắng muốn thấy thực tại cá thể của Thiên Chúa, đã nghe thấy lời phán: “Ngươi không thể nhìn thấy nhan Ta; vì không ai thấy Ta mà còn sống cả” (Ex 33:20; x Jn 14:8-9).

Thế nhưng, dung nhan của Chúa Cha là Đấng Tạo Hóa của vũ trụ trở nên hữu hình nơi Chúa Kitô, tác giả của thực tại tạo sinh: “tất cả mọi sự nhờ Người mà được tạo thành… trong Người tất cả mọi sự liên kết với nhau” (Col 1:16,17). Bởi thế, một đàng thì Chúa Kitô là Đấng trổ vượt trên thực tại tạo sinh, nhưng đàng khác, Người cũng được bao gồm trong tạo vật của Người. Ví thế Người có thể được chúng ta thấy như là “hình ảnh của Thiên Chúa vô hình”, vị Thiên Chúa gần gũi chúng ta qua tác động sáng tạo.

3.     Việc chúc tụng tôn vinh Chúa Kitô tiến triển, ở tiết khúc thứ hai (x 18b-20), hướng về một chân trời khác, đó là chân trời cứu độ, chân trời cứu chuộc, chân trời tái sinh loài người được Người dựng nên nhưng cũng là loài, vì phạm tội, đã bị chìm ngập trong sự chết.

Giờ đây, tình trạng “tràn đầy” ân sủng và Thánh Thần được Cha đặt nơi Con là một tình trạng mà nhờ việc chết đi và sống lại Người có thể thông truyền sứ sống mới cho chúng ta (x 19-20).

4.     Bởi thế Người được chúc tụng như “trưởng tử của kẻ chết” (1:18b). Với tình trạng “tràn đầy” thần linh này, song cũng bằng máu của Người đổ ra trên thập tự giá, Chúa Kitô “giao hòa” và “ổn định” lại tất cả mọi thực tại trên trời cũng như dưới thế. Nhờ đó Người trả chúng về cho tình trạng nguyên thủy của chúng, tái tạo tình trạng hòa hợp nguyên khôi theo những gì Thiên Chúa muốn như dự định yêu thương và sự sống của Ngài. Bởi vậy, việc tạo dựng và việc cứu chuộc liên hệ với nhau như những diễn tiến của cùng một lịch sử cứu độ.

5.     Như mọi lần, giờ đây chúng ta giành chỗ chia sẻ cho các vị đại sư về đức tin, đó là các Vị Giáo Phụ của Giáo Hội. Một trong các vị ấy sẽ dẫn chúng ta đến việc suy niệm về công cuộc cứu độ được Chúa Kitô hoàn tất bằng máu hy sinh của Người.

Khi dẫn giải về bài thánh thi ca của chúng ta đây, Thánh Gioan Đamascênô, trong Bài Dẫn Giải cho rằng của ngài về các Bức Thư của Thánh Phaolô, viết rằng: “Thánh Phaolô nói về ‘việc cứu chuộc bằng máu của Người’ (Eph 1:7). Thật vậy, máu của Chúa được cống hiến như là một thứ giá chuộc, mang thành phần tù nhân của tử thần đến sự sống. Những ai bị làm tôi cho vương quốc của tử thần chỉ có thể được giải phóng bởi Người là Đấng tự dấn thân tham dự vào cái chết của chúng ta… Nhờ việc Người đến, chúng ta đã nhận biết bản tính Thiên Chúa là bản tính hiện hữu trước khi Người đến. Thật vậy, đó là những gì Thiên Chúa làm trong việc dập tắt tử thần, phục hồi sự sống, và mang thế giới về lại với Thiên Chúa. Đó là lý do tại sao thánh nhân nói: ‘Người là hình ảnh của Thiên Chúa vô hình’ (Col 1:15), để biểu lộ rằng Người là Thiên Chúa, mặc dù Người không phải là Cha, mà là hình aảh của Cha, và có cùng căn tính với Cha mặc dù Ngài không phải là Cha” ("I Libri della Bibbia Interpretati dalla Grande Tradizione" [The Books of the Bible Interpreted by the Great Tradition], Bologna, 2000, pp. 18,23).

Thánh Gioan Đamascênô sau đó kết luận bằng một cái nhìn tổng quan về công cuộc cứu độ của Chúa Kitô: Cái chết của Chúa Kitgô đã cứu độ và canh tân con người; cũng như đã phục hồi niềm vui nguyên thủy cho các thần trời, vì thành phần cứu độ, và đã hiệp nhất các thực tại hạ giới với các thực tại thượng giới…. Thật thế, Người đã giải hòa và loại trừ sự hận thù ra khỏi những thực tại ấy. Đó là lý do tại sao các thiên thần mới xướng lên: ‘Vinh danh Thiên Chúa trên các tầng trời và bằng an ở nơi dương thế’ vậy” (ibid., p. 37).

Anh Chị Em thân mến,

Nơi bài thánh thi ca về Kitô học được trích dẫn từ Thư gửi giáo đoàn Côlôsê, chúng ta tuyên tụng hình ảnh hiển vinh của Chúa Kitô là tâm điểm của phụng vụ và là trọng tâm của toàn thể Giáo Hội. Trong bài ca vịnh này, chúng ta nhận ra được đức tin sống động và lời nguyện cầu của cộng đồng Kitô Giáo xa xưa về Chúa Giêsu là Đấng được chúc tụng như là “trưởng tử” của tất cả mọi thụ tạo cũng như của những ai sonág lại từ kẻ chết (x 1:15,18).

Với tầm mức “tràn đầy” thần linh của mình, cũng nhờ việc Người đổ máu trên thập giá, Chúa Kitô “giao hòa” và “phục hồi” tất cả mọi sự trên trời và dưới thế. Nhờ đó Người mang lại cho họ tình trạng nguyên khôi của họ như những gì Thiên Chúa muốn theo dự án sự sống yêu thương của Ngài.

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch từ tài liệu của Tòa Thánh được Zenit phổ biến vào ngày Thứ Tư, 24/11/2004.