SUY NGUYỆN và SỐNG ĐẠO

 

 



Chia Sẻ Phụng Vụ Lời Chúa Tuần XVI Thường Niên A - Lẻ

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL


Chúa Nhật

Phụng Vụ Lời Chúa

Bài Ðọc I: Kn 12, 13. 16-19

"Người ban cho kẻ tội lỗi ơn ăn năn trở lại".

Trích sách Khôn Ngoan.

Ngoài Chúa, không có chúa nào khác chăm sóc mọi sự, ngõ hầu minh chứng rằng Chúa không đoán xét bất công. Vì chưng, sức mạnh của Chúa là nguồn gốc sự công minh, và vì Người là Chúa mọi sự, nên tỏ ra khoan dung với mọi người. Chúa chỉ tỏ sức mạnh Chúa ra khi có kẻ không tin vào uy quyền của Chúa, và triệt hạ kẻ kiêu căng không nhìn biết Người.

Vì là chủ sức mạnh, nên Chúa xét xử hiền lành, Chúa thống trị chúng ta với đầy lòng khoan dung: vì khi Chúa muốn, mọi quyền hành tuân lệnh Người. Khi hành động như thế, Người dạy dỗ dân Người rằng: Người công chính phải ăn ở nhân đạo, và Người làm cho con cái Người đầy hy vọng rằng: Người ban cho kẻ tội lỗi ơn ăn năn sám hối.

Ðó là lời Chúa.

 

Ðáp Ca: Tv 85, 5-6. 9-10. 15-16a

Ðáp: Lạy Chúa, Chúa nhân hậu và khoan dung (c. 5a).

Xướng: 1) Lạy Chúa, vì Chúa nhân hậu và khoan dung, giàu lượng từ bi với những ai kêu cầu Chúa. Lạy Chúa, xin nghe lời con khẩn nguyện, và quan tâm đến tiếng con van nài. - Ðáp.

2) Các dân tộc mà Chúa tạo thành, họ sẽ tới, lạy Chúa, họ sẽ thờ lạy Ngài, và họ sẽ ca tụng danh Ngài. Vì Ngài cao cả và làm những điều kỳ diệu; duy một mình Ngài là Thiên Chúa. - Ðáp.

3) Nhưng lạy Chúa, Ngài là Thiên Chúa từ bi, nhân hậu, chậm bất bình, rất mực khoan dung và thủ tín. Xin đoái nhìn đến con và xót thương con. - Ðáp.

 

Bài Ðọc II: Rm 8, 26-27

"Thánh Thần cầu xin cho chúng ta bằng những tiếng than khôn tả".

Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Rôma.

Anh em thân mến, có Thánh Thần nâng đỡ sự yếu hèn của chúng ta. Vì chúng ta không biết cầu nguyện thế nào cho xứng hợp, nhưng chính Thánh Thần cầu xin cho chúng ta bằng những tiếng than khôn tả. Mà Ðấng thấu suốt tâm hồn, thì biết điều Thánh Thần ước muốn. Bởi vì Thánh Thần cầu xin cho các thánh theo ý Thiên Chúa.

Ðó là lời Chúa.

 

Alleluia: Ga 6, 64b và 69b

Alleluia, alleluia! - Lạy Chúa, lời của Chúa là thần trí và là sự sống; Chúa có những lời ban sự sống đời đời. - Alleluia.

 

Phúc Âm: Mt 13, 24-30 {hoặc 24-43}

"Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt".

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán một dụ ngôn khác cùng dân chúng rằng: "Nước trời giống như người kia gieo giống tốt trong ruộng mình. Trong lúc mọi người ngủ, thì kẻ thù của ông đến gieo cỏ lùng vào ngay giữa lúa, rồi đi mất. Khi lúa lớn lên và trổ bông thì cỏ lùng cũng lộ ra. Ðầy tớ chủ nhà đến nói với ông rằng: "Thưa ông, thế ông đã không gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Vậy cỏ lùng từ đâu mà có?" Ông đáp: "Người thù của ta đã làm như thế". Ðầy tớ nói với chủ: "Nếu ông bằng lòng, chúng tôi xin đi nhổ cỏ". Chủ nhà đáp: "Không được, kẻo khi nhổ cỏ lùng, các anh lại nhổ luôn cả lúa chăng. Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt. Và đến mùa, ta sẽ dặn thợ gặt: "Các anh hãy nhổ cỏ lùng trước, rồi bó lại từng bó mà đốt đi, sau mới thu lúa lại chất vào lẫm cho ta".

{Người lại nói với họ dụ ngôn khác mà rằng: "Nước trời giống như hạt cải người kia gieo trong ruộng mình. Hạt đó bé nhỏ hơn mọi thứ hạt giống, nhưng khi mọc lên, thì lớn hơn mọi thứ rau cỏ, rồi thành cây, đến nỗi chim trời đến nương náu nơi ngành nó".

Người lại nói với họ một dụ ngôn khác nữa mà rằng: "Nước trời giống như men người đàn bà kia lấy đem trộn vào ba đấu bột, cho đến khi bột dậy men".

Chúa Giêsu dùng dụ ngôn mà phán những điều ấy với dân chúng. Người không phán điều gì với họ mà không dùng dụ ngôn, để ứng nghiệm lời tiên tri đã chép rằng: "Ta sẽ mở miệng nói lời dụ ngôn, Ta sẽ tỏ ra những điều bí nhiệm từ lúc dựng nên thế gian". Sau khi giải tán dân chúng, Người trở về nhà. Các môn đệ đến gặp Người và thưa rằng: "Xin Thầy giải thích dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng cho chúng con nghe". Người đáp rằng: "Kẻ gieo giống tốt là Con Người. Ruộng là thế gian. Còn hạt giống tốt là con cái Nước trời. Cỏ lùng là con cái gian ác. Kẻ thù gieo cỏ lùng là ma quỷ. Mùa gặt là ngày tận thế. Thợ gặt là các thiên thần. Cũng như người ta thu lấy cỏ lùng, rồi thiêu đốt trong lửa thế nào, thì ngày tận thế cũng sẽ xảy ra như vậy: Con Người sẽ sai các thiên thần đi thu tất cả gương xấu và mọi kẻ làm điều gian ác khỏi nước Chúa, rồi ném tất cả chúng vào lửa: ở đó sẽ phải khóc lóc nghiến răng. Bấy giờ kẻ lành sẽ sáng chói như mặt trời trong Nước của Cha mình. Ai có tai để nghe thì hãy nghe".}

Ðó là lời Chúa.

 

Suy Nghiệm Lời Chúa

 

Chính vì lúa tốt mới cần cỏ lùng

tội nhân nhờ thánh nhân - thánh nhân cho tội nhân 

 

Chúa Nhật XVI Năm A tuần này Phụng Vụ Lời Chúa mà bài Phúc Âm là chính tiếp tục về Mầu Nhiệm Nước Trời nơi dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng, đúng hơn dụ ngôn lúa tốt giữa cỏ lùng. Hai dụ ngôn sau của bài Phúc Âm hôm nay về Nước Trời, dụ ngôn hạt cải gieo trong ruộng và dụ ngôn men trong bột, cùng với phần dẫn giải về dụ ngôn lúa tốt giữa cỏ lùng, không buộc đọc. Dụ ngôn lúa tốt giữa cỏ lùng là dụ ngôn tiếp theo dụ ngôn của Chúa Nhật tuần trước về người gieo giống.

Nếu ở Chúa Nhật tuần trước, dụ ngôn trong bài Phúc Âm theo Thánh ký Mathêu chính yếu về người gieo giống nhưng nội dung lại chỉ liên quan đến thân phận của hạt giống nơi từng môi trường đón nhận hạt giống được gieo xuống thế nào thì ở Chúa Nhật tuần này, dụ ngôn về "người gieo giống tốt trong ruộng của mình" cũng chỉ liên quan đến riêng số phận nguy hại của lúa ở giữa cỏ lùng trong ruộng như vậy: "Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt".

Tuy nhiên, căn cứ vào chính lời của vị "chủ nhà" vừa rồi "Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt", thì quả thực, dụ ngôn "người gieo giống tốt trong ruộng của mình" ám chỉ trực tiếp đến vị "chủ nhà" cũng là "người gieo giống tốt trong ruộng của mình". Nếu trong dụ ngôn "người gieo giống" tuần trước, như đã chia sẻ, "người gieo giống" cố ý gieo hạt giống vào cả các môi trường khác nhau: vệ đường lãnh đạm, sỏi đá nông cạn, bụi gai phân tâm là 3 môi trường đón nhận và đáp ứng bất lợi cho hạt giống là lời Chúa, không thuận lợi như môi trường đất tốt hưởng ứng thế nào, thì dụ ngôn "người gieo giống tốt trong ruộng của mình" cũng vậy, "chủ nhà" có ý làm ngơ cho "kẻ thù của ta đã làm như thế", "đến gieo cỏ lùng vào ngay giữa lúa, rồi đi mất", tức "gieo" tất cả những gì bất lợi cho "giống tốt" của ông.

Chủ ý làm ngơ này của "ông chủ" là chính Thiên Chúa cho thấy một số điều chính yếu sau đây: 1- chính ông không phải là chủ thể gây tác hại, mà là nguồn mạch sự lành, còn sự dữ là do ma quỉ và từ ma quỉ là ngụy thần; 2- tuy nhiên, ông vẫn tôn trọng tự do của tạo vật và chấp thành phần tạo vật thù địch này của ông làm bất cứ những gì mà họ cho là khôn ngoan nhất và có thể tác hại nhất cho ông nơi công cuộc của ông là giống tốt ông gieo; 3- cuối cùng Thiên Chúa vẫn chứng tỏ Ngài mới là "chủ" tể lịch sử, là chúa tể càn khôn, Đấng có thể biến dữ thành lành, ở chỗ cỏ lùng đông đảo chẳng những không tác hại được thiểu số lúa mà còn có lợi cho lúa, giúp lúa sống đức tin hơn và sáng đức ái hơn, nhờ đó lúa trở thành một cuộc thần hiển của vị Thiên Chúa.

Đó là lý do, mới xẩy ra hiện tượng hay tình trạng "khi lúa lớn lên và trổ bông thì cỏ lùng cũng lộ ra". Nghĩa là, theo tu đức Kitô giáo hay kinh nghiệm sống đạo, sống đức tin, một khi Kitô hữu bắt đầu sống nhân đức trọn lành, sống lời Chúa, thì bấy giờ họ càng cảm thấy đầy những gian nan thử thách và cám dỗ hơn bao giờ hết, đúng như Chúa Kitô đã cảnh báo (xem Mathêu 12:43-45) về một ngôi nhà (ám chỉ tâm hồn Kitô hữu), nơi mà thần ô uế (ám chỉ tính mê nết xấu) xuất ra khỏi đó, nhưng nó lang thang trong hoang địa không tìm được chỗ nghỉ ngơi (ám chỉ khi tâm hồn trở nên khô khan nguội lạnh), đã trở về ngôi nhà cũ và khi thấy ngôi nhà ấy được dọn dẹp sạch sẽ và gọn ghẽ (ám chỉ tâm hồn đang tiến đức), nó liền rủ thêm 7 thần còn dữ tợn hơn nó nữa (ám chỉ 7 mối tội đầu) trở về ngôi nhà ấy, khiến nhà ấy trở nên tệ hại hơn trước (tâm hồn càng phải chiến đấu để giữ cho mình khỏi bị tàn phá, bị khủng hoảng đức tin, bị phá sản nhân đức).

Tuy nhiên, chính vì lúa tốt mới cần cỏ lùng! Để làm gì? Xin thưa để chứng tỏ lúa tốt nên cỏ lùng chẳng làm gì được, ở chỗ: 1- xấu không thể lấn tốt như "tối tăm không thể át được ánh sáng" (Gioan 1:5); 2- tốt là một thực tại bất biến, trong khi xấu chỉ là một hiện tượng tạm thời mau qua; 3- nếu tốt mà còn bị xấu chi phối và biến đổi thì chỉ là cái tốt giả tạo, giả hình; 4- càng bị sự dữ tấn công càng chứng tỏ bản chất bất biến của thiện hảo nơi mình, một sự thiện hảo của chính Đấng là "sự thật" như ánh sáng bất khuất đồng thời cũng là "sự sống" đời đời bất diệt (xem Gioan 14:6); 5- và sự thật cũng là sự sống của Vị Thiên Chúa thần hiển nơi chính nhân hay thánh nhân là để trở thành "ánh sáng sự sống" (Gioan 8:12) cho ác nhân hay tội nhân đáng thương.

Thiên Chúa có ý làm ngơ để cỏ lùng do kẻ thù của Ngài geio rắc mọc lên chung với lúa tốt do chính Ngài gieo trong thửa ruộng thế gian của Ngài không phải chỉ vì lợi ích cho riêng lúa tốt của Ngài đã tốt càng tốt hơn, mà còn cho cả lợi ích của chính cỏ lùng nữa. Điển hình nhất là đám cỏ lùng 10 người anh của tổ phụ Giuse đối với hạt lúa tốt Giuse trong âm mưu sát hại em mình chỉ vì ghen tức hận thù với em, nhưng lại nhờ em mà được cứu đói, như chính lời của hạt lúa tốt Giuse trấn an 10 người anh của mình khi họ sợ bị em trả thù sau khi bố Giacóp của họ qua đời bên Ai Cập: "Anh em đừng sợ! Nào chúng ta có thể chống lại thánh ý Chúa sao? Các anh đã lo nghĩ sự dữ cho tôi, nhưng Thiên Chúa đã đổi nó ra sự lành để tôi được vinh hiển như anh em thấy hôm nay và để cứu sống nhiều dân tộc. Anh em đừng sợ, chính tôi sẽ nuôi dưỡng anh em và con cái anh em" (Khởi Nguyên 50:19-20).

Những ý thức và xác tín trên đây về thực tại chân thiện với hiện tượng gian ác xấu xa đã được chứng thực nơi trường hợp của một nhân vật tên Gióp nổi tiếng trong Cựu Ước: 1- chính vì nhân vật tên Gióp này sống thực sự là công chính trước nhan Thiên Chúa như chính Ngài nhận thấy và công khai khẳng định (nếu không muốn nói là tuyên dương) với satan (xem Job 1:8), mà Ngài đã để cho satan tha hồ mà ra tay như Ngài cho phép hắn trong việc để hắn gây khốn khổ cho con người công chính này đến tận cùng về đủ mọi phương diện trên thế gian này (xem Job 1:9-22, 2:1-13) để cho cả satan lẫn vợ ông cùng ba người bạn thân tỏ ra thương cảm với ông không thể nào chối cãi được đức công chính thực sự nơi ông, mà phải công nhận những gì Ngài đã xác nhận đều chân thật nơi ông Gióp (xem Job 1:22, 2:10).

Trong cơn gian nan khốn khó của con người bị thử thách, Thiên Chúa chẳng những được hiển linh, như nơi nhân vật tên Gióp, mà còn nhờ đó, nhờ vinh hiển của Ngài, qua chính những gian nan thử thách đức tin như thế, tâm hồn công chính bị thử thách mới cảm thấy mình yếu đuối khốn nạn, hoàn toàn bất lực, không thể nào tự mình có thể nên thánh, nên trọn lành, nên giống Chúa, nếu không có Ngài, nên họ càng tin tưởng cậy trông vào Ngài hơn bao giờ hết, như một kẻ bần cùng khốn khó và hèn mọn nhất, đáng thương nhất, đến độ họ có thể biến đổi và chính phục cả kẻ dữ thù địch tác hại họ, bằng chính sự thiện hảo của Thiên Chúa tỏ ra nơi họ, đúng như cảm nhận và xác tín của sách Khôn Ngoan ở Bài Đọc 1 hôm nay:

"Chúa chỉ tỏ sức mạnh Chúa ra khi có kẻ không tin vào uy quyền của Chúa, và triệt hạ kẻ kiêu căng không nhìn biết Người. Vì là chủ sức mạnh, nên Chúa xét xử hiền lành, Chúa thống trị chúng ta với đầy lòng khoan dung: vì khi Chúa muốn, mọi quyền hành tuân lệnh Người. Khi hành động như thế, Người dạy dỗ dân Người rằng: Người công chính phải ăn ở nhân đạo, và Người làm cho con cái Người đầy hy vọng rằng: Người ban cho kẻ tội lỗi ơn ăn năn sám hối".

Đó là lý do, theo chiều hướng của Bài Đọc I hôm nay, bài Đáp Ca đã chất chứa những cảm thức tin tưởng cậy trông đối với một Vị Thiên Chúa vô cùng khôn ngoan thượng trí "nhân hậu và khoan dung", nhất là đối với kẻ dữ, đối với cả thành phần "cỏ lùng là con cái gian ác", mà Ngài muốn sử dụng mồi ngon lúa tốt để biến cải họ, như sau:

1) Lạy Chúa, vì Chúa nhân hậu và khoan dung, giàu lượng từ bi với những ai kêu cầu Chúa. Lạy Chúa, xin nghe lời con khẩn nguyện, và quan tâm đến tiếng con van nài.

2) Các dân tộc mà Chúa tạo thành, họ sẽ tới, lạy Chúa, họ sẽ thờ lạy Ngài, và họ sẽ ca tụng danh Ngài. Vì Ngài cao cả và làm những điều kỳ diệu; duy một mình Ngài là Thiên Chúa.

3) Nhưng lạy Chúa, Ngài là Thiên Chúa từ bi, nhân hậu, chậm bất bình, rất mực khoan dung và thủ tín. Xin đoái nhìn đến con và xót thương con.

Thật vậy, đối với những tâm hồn nào biết hạ mình xuống cậy trông vào Ngài, khi được Ngài thử thách để huấn luyện đức tin cho họ, để "tăng thêm đức tin" cho họ (xem Luca 17:5), bằng cách để cho kẻ thù gieo cỏ lùng vào ruộng lúa tốt của Ngài, trong đó có họ, thì Thiên Chúa có vẻ như khuất bóng trước cảm xúc và lý trí tự nhiên của họ, khiến họ trở nên tăm tối và sợ hãi, nhưng chính vào lúc ấy, như Thánh Phaolô cảm nhận và trấn an trong Thư gửi Roma ở Bài Đọc II hôm nay, Thánh Thần của Ngài lại ở với họ nhờ đó họ được hiệp nhất nên một với Ngài, ở chỗ sống trọn ý của Ngài:

"Anh em thân mến, có Thánh Thần nâng đỡ sự yếu hèn của chúng ta. Vì chúng ta không biết cầu nguyện thế nào cho xứng hợp, nhưng chính Thánh Thần cầu xin cho chúng ta bằng những tiếng than khôn tả. Mà Ðấng thấu suốt tâm hồn, thì biết điều Thánh Thần ước muốn. Bởi vì Thánh Thần cầu xin cho các thánh theo ý Thiên Chúa".

Bởi thế, với tất cả cảm nghiệm thần linh sống đạo và xác tín chúng ta hãy nguyện theo lời Chúa trước bài Phúc Âm hôm nay như sau: "Alleluia, alleluia! - Lạy Chúa, lời của Chúa là thần trí và là sự sống; Chúa có những lời ban sự sống đời đời. - Alleluia"


Thứ Hai

Một điềm thiêng dấu lạ cả thể nhất không như lòng mong ước của dân Do Thái

 

Bài Đọc I: (Năm I) Xh 14, 5-18
Đáp Ca: Xh 15, 1-2. 3-4. 5-6

Phúc Âm: Mt 12, 38-42

 

Theo thói quen cũng là khuynh hướng chung của dân tộc Do Thái là dân tộc được Thiên Chúa tuyển chọn cách riêng trong tất cả mọi dân nước trên thế giới, thì họ là một dân tộc thích điềm thiêng dấu lạ, đến độ, có thể nói, điềm thiêng dấu lạ được coi là nền tảng đức tin của họ, ở chỗ, phải có điềm thiêng dấu lạ mới đáng tin.

 

Nếu Á Châu, nơi có dân tộc Do Thái ở Trung Đông, là châu lục xuất phát ra tất cả mọi tôn giáo và thiên về thần linh trên thế giới thì Âu Châu, nơi có một nền văn minh Hy La (Hy Lạp và La Tinh) là châu lục thiên về lý trí lẫn khoa học. Nếu người Do Thái, tiêu biểu cho Á Châu, thiên về thần linh, ở những dấu lạ, yếu tố để tin tưởng, thì Người Hy Lạp, tiêu biểu cho Âu Châu, thiên về lý trí, ở lý lẽ lập luận triết học khôn ngoan, có lý mới đáng tin. Đó là nhận định của chính Vị Tông Đồ Dân Ngoại Phaolô: Người Do Thái thì tìm các thứ dấu lạ còn người Hy Lạp lại tìm kiếm sự khôn ngoan (xem 1Corinto 1:22).

 

Tuy nhiên, Kitô giáo, xuất phát từ Do Thái thuộc Á Châu và phát triển ở Âu Châu và từ Âu Châu, lại tìm kiếm đức tin siêu nhiên, một kiến thức thần linh vượt lên trên lý trí (hơn là ngược lại hay phản lại với lý trí) và là một cảm nghiệm thần linh sâu xa chân thật hơn những gì hữu hình lạ lùng bề ngoài. Thật vậy, các mầu nhiệm Nhập Thể, Vượt Qua và Thánh Thể của Chúa Giêsu Kitô là một mầu nhiệm, tự mình là những thực tại thần linh, hoàn toàn là những gì lạ lùng sâu nhiệm đối với con mắt trần gian, lý trí con người không thể với tới, nếu không chấp nhận bằng đức tin là một khả năng thần linh nơi những con người "được tái sinh bởi trên cao" (Gioan 3:3).

 

Khuynh hướng và thói quen đòi điềm thiêng dấu lạ này nơi dân Do Thái cũng dễ hiểu, bởi vì trong suốt giòng lịch sử cứu độ của họ, họ luôn được chứng kiến thấy những điềm thiêng dấu lạ này, được chính Vị Thiên Chúa chân thật duy nhất của họ tỏ ra để làm cho họ tin vào Ngài, nhất là những lúc họ bị đô hộ hay đầy ải bởi ngoại bang.


Đó là lý do chúng ta thấy Thánh Ký Mathêu trong bài Phúc Âm cho Thứ Hai Tuần XVI Thường Niên có sự kiện được ngài ghi nhận rằng: "Khi ấy, có mấy luật sĩ và biệt phái thưa cùng Chúa Giêsu rằng: 'Lạy Thầy, chúng tôi muốn thấy Thầy làm một dấu lạ'". 

Thật ra, chính thành phần xin Chúa Giêsu xem thấy điềm thiêng dấu lạ từ Người và bởi Người để chứng minh Người quả thực là Đấng Thiên Sai này đã từng thấy Người làm phép lạ chữa lành hay trừ quỉ rồi, thế nhưng họ vẫn chưa chịu, vẫn chưa công nhận Người, đến độ, họ còn phủ nhận Người và xuyên tạc quyền phép vô địch của Người nữa, như có lần thấy Người trừ quỉ xong họ liền cho rằng Người đã dùng quyền của quỉ cả mà khu trừ quỉ con (xem Mathêu 12:24).

Vậy thì điềm thiêng dấu lạ mà họ muốn thấy nơi Chúa Giêsu Kitô đây là gì và như thế nào? Phải chăng là việc Người có thể "xuống khỏi thập giá thì chúng ta tin" (Mathêu 27:42). Nhưng Người lại không làm theo ý của họ, bởi vì làm như thế thì Người, dù có thể, hoàn toàn không phải là Đấng Thiên Sai của Thiên Chúa, đến để làm theo ý Cha chứ không phải theo ý của Người (xem Gioan 6:38), mà chỉ là Đấng Thiên Sai của họ và đối với họ, như một vị cứu tinh dân tộc theo chính trị của họ như lòng họ mong muốn mà thôi, chứ không phải là cứu cả họ lẫn các dân tộc trên thế giới này khỏi tội lỗi và sự chết đời đời. 

Đó là lý do trong bài Phúc Âm hôm nay, Chúa Giêsu chỉ hứa ban cho họ một dấu lạ duy nhất, dấu lạ liên quan đến phần rỗi của chung loài người, trong đó bao gồm cả dân do Thái, đó là "dấu lạ tiên tri Giona", ám chỉ cuộc Vượt Qua của Người: "cũng như xưa tiên tri Giona ở trong bụng cá ba đêm ngày thế nào, thì Con Người cũng sẽ ở trong lòng đất ba đêm ngày như vậy", một cuộc Vượt Qua bao gồm cả cuộc khổ nạn và tử giá vô cùng đau thương và nhục nhã do chính họ gây ra cho Người, và cuộc phục sinh vinh hiển của Người, chứng tỏ Người đã chiến thắng tội lỗi và sự chết của chung con người mắc nguyên tội và của riêng thành phần đã nhúng tay vào cuộc khổ giá của Người nói riêng.

Một khi công ơn cứu chuộc được hoàn tất bởi cuộc Vượt Qua của Chúa Kitô thì không còn một điềm thiêng dấu lạ nào vĩ đại hơn và quan trọng hơn để cho con người tin mà được cứu độ: "ai tin và chịu phép rửa thì sẽ được cứu rỗi, còn ai không tin thì bị luận phạt" (Marco 16:16), đúng như những gì Chúa Giêsu cũng đã khẳng định trong bài Phúc Âm hôm nay: 

"Tới ngày phán xét, dân thành Ninivê sẽ chỗi dậy cùng với thế hệ này và lên án nó, vì họ đã nghe lời tiên tri Giona mà sám hối tội lỗi, nhưng đây có Đấng cao trọng hơn Giona. Đến ngày phán xét, nữ hoàng phương nam sẽ chỗi dậy cùng với thế hệ này và lên án nó: vì bà từ biên thùy trái đất đã đến nghe lời khôn ngoan của vua Salomon, nhưng đây có Đấng cao trọng hơn Salomon".

Bài đọc 1 hôm nay là những gì chứng thực cho chúng ta thấy hiển nhiên nhận định trên đây về dân Do Thái liên quan đến lý do tại sao họ có thói quen và khuynh hướng thích điềm thiêng dấu lạ. Bởi vì, trong bài đọc này, chúng ta thấy Thiên Chúa đã ra tay cứu họ khỏi lực lượng hùng hậu của quân Ai Cập đang rượt theo để bắt giữ họ lại, không cho họ xuất Ai Cập. 

"'Sao chúng ta lại để dân Israel ra đi, còn ai phục dịch chúng ta nữa?' Vua chuẩn bị xe và đem toàn quân đi với mình. Vua đem theo sáu trăm xe hảo hạng và tất cả loại xe trong xứ Ai-cập, cùng các vị chỉ huy toàn thể quân đội... Lúc Pharaon đến gần, con cái Israel ngước mắt lên thấy quân Ai-cập đuổi theo mình. Họ quá khiếp sợ ... Chúa phán cùng Môsê rằng: 'Có gì mà kêu đến Ta? Hãy bảo con cái Israel cứ lên đường. Còn ngươi đưa gậy lên và giơ tay trên biển, hãy phân rẽ biển ra, cho con cái Israel đi vào giữa lòng biển khô cạn. Còn Ta, Ta sẽ làm cho lòng người Ai-cập ra chai đá, chúng sẽ rượt theo sau các ngươi. Bấy giờ Ta sẽ tỏ vinh quang cho Pharaon, toàn thể quân lực, chiến xa và kỵ binh của vua ấy biết. Người Ai-cập sẽ biết Ta là Chúa khi Ta tỏ vinh quang cho Pharaon?, chiến xa và kỵ binh của vua ấy'".

Ngay ở trong việc cứu dân Do Thái bằng cách tiêu diệt quân Ai Cập, như được bài đọc 1 năm lẻ hôm nay thuật lại đây, cũng cho thấy Thiên Chúa không phải chỉ cứu dân Do Thái mà cứu cả dân ngoại Ai Cập nữa, không phải chỉ ở chỗ cứu phần xác (dân Do Thái) mà cứu phần hồn của họ, bằng cách làm cho họ, kể cả quân Ai Cập (cho dù có bị chết về phần xác), đều nhận biết Ngài: "Bấy giờ Ta sẽ tỏ vinh quang cho Pharaon, toàn thể quân lực, chiến xa và kỵ binh của vua ấy biết. Người Ai-cập sẽ biết Ta là Chúa khi Ta tỏ vinh quang cho Pharaon, chiến xa và kỵ binh của vua ấy".

Bài Đáp Ca hôm nay không được trích từ Thánh Vịnh như thường xẩy ra, mà lại được trích từ chính Sách Xuất Hành, trong đó bao gồm những cảm nhận đầy tin tưởng của dân Do Thái khi họ tận mắt chứng kiến thấy "sự lạ" tỏ tường Thiên Chúa đã ra tay uy quyền cứu họ trong chính lúc họ hoảng loạn kêu trách chính Moisen là vị thiên sai đến giải phóng họ: 

1) Tôi sẽ ca tụng Chúa, vì Người uy linh cao cả. Người đã ném ngựa và người xuống biển khơi. Chúa là sức mạnh và là khúc ca của tôi, chính Người đã cho tôi được cứu thoát. Người là Thiên Chúa tôi, tôi sẽ tôn vinh Người; Người là Chúa tổ phụ tôi, tôi sẽ hát ca mừng Chúa. 

2) Chúa như là người chiến sĩ, danh thánh Người thật toàn năng. Người đã ném xe cộ và đạo binh của Pharaon xuống biển, và dìm xuống Biển Đỏ các tướng lãnh của ông. 

3) Các vực thẳm đã chôn sống họ, họ rơi xuống đáy biển như tảng đá to. Lạy Chúa, tay hữu Chúa biểu dương sức mạnh, lạy Chúa, tay hữu Chúa đánh tan quân thù. 



Thứ Ba

Khả năng sinh sản thiêng liêng của Kitô hữu


Bài Ðọc I: 2 Cr 4, 7-15
Ðáp Ca: Tv 125, 1-2ab. 2cd-3. 4-5. 6
Phúc Âm: Mt 20, 20-28

Tông Đồ Giacôbê Tiền

 

 (ĐTC Biển Đức XVI - loạt bài Giáo Lý về Giáo Hội Tông Truyền - Bài 12 trong 138 bài ngày 21/6/2006)


Anh Chị Em thân mến:

 

Chúng ta tiếp tục loạt hình ảnh về các vị tông đồ được Chúa Giêsu trực tiếp chọn lựa trong đời sống công khai của Người. Chúng ta đã nói về Thánh Phêrô và người an hem Anrê của ngài. Hôm nay chúng ta gặp hình ảnh về tông đồ Giacôbê. Các bản liệt kê theo Thánh Kinh đề cập tới hai vị cùng tên Giacôbê, đó là Giacôbê, con ông Giêbêđê, và Giacôbê, con ông Alphaê (x Mk 3:17,18; Mt 10:2-3), những vị được phân biệt một cách chung chung là Giacôbê Tiền và Giacôbê Hậu.

 

Những phân biệt này không phải là để so sánh về sự thánh thiện của các ngài, song chỉ để nói tới sự thích đáng khác nhau của các vị nơi các bản văn Tân Ước, nhất là trong khung cảnh đời sống trần gian của Chúa Giêsu. Hôm nay chúng ta chú trọng tới nhân vật đầu tiên trong hai vị có cùng tên gọi này.

 

Tên Giacôbê được dịch từ chữ ‘lákobos’, một tên được biến dạng bởi ảnh hưởng của tiếng Hy Lạp về tên vị tổ phụ nổi tiếng Giacóp. Vị tông đồ có tên gọi là là người an hem của thánh Gioan, và trong các bản liệt kê được đề cập tới thì vị này đứng thứ hai sau thánh Phêrô, như nơi thánh ký Marcô (3:17), hay đứng thứ ba sau thánh Phêrô và Anrê, như trong các Phúc Âm Thánh Mathêu (10:2) và Luca (6:14), trong khi đó, trong Sách Tông Vụ ngài lại đứng sau thánh Phêrô và Gioan (1:13). Cùng với thánh Phêrô và Gioan, tháng Giacôbê thuộc về nhóm 3 môn đệ đặc biệt được tham dự vào những giây phút quan trọng của cuộc sống Chúa Giêsu. 

 

Vì hôm nay là ngày rất nóng bức, giờ đây tôi xin vắn tắt đề cập tới chỉ hai lần trong các trường hợp này mà thôi. Cùng với thánh Phêrô và Gioan, ngài đã tham dự vào giây phút thống khổ của Chúa Giêsu trong Vườn Nhiệt, cũng như trong lúc Chúa Giêsu biến hình. Bởi thế, đây là vấn đề của hai trường hợp rất khác nhau: một trường hợp thì thánh Giacôbê, cùng với hai môn đệ kia, cảm nghiệm được vinh quang của Chúa Kitô, thấy Người nói chuyện với Moisen và Êlia, thấy vinh quang thần linh rạng ngời nơi Chúa Giêsu; còn trường hợp kia thì ngài lại thấy khổ đau và nhục nhã; ngài tận mắt chứng kiến thấy Con Thiên Chúa hạ mình xuống biết là chừng nào, đến vâng lời cho đến chết.

 

Trường hợp thứ hai đối với ngài thực sự là một cơ hội để trưởng thành đức tin, để chỉnh lại ý nghĩ một chiều, vinh thắng nơi trường hợp thứ nhất, ở chỗ, ngài cần phải nhận thức Đấng Thiên Sai, vị được dân Do Thái đợi chờ như một con người hiển thắng, thực sự không phải chỉ đầy những vinh dự và vinh quang, mà còn bởi những khổ đau và yếu hèn ra sao nữa. Vinh quang của Chúa Kitô được hiện thực đích xác trên cây thập tự giá, khi Người tham phần vào các nỗi khổ đau của chúng ta.

 

Việc trưởng thành đức tin này được Thánh Linh hoàn trọn vào Ngày Lễ Ngũ Tuần, nhờ đó khi đến giây phút tột đỉnh của việc làm chứng từ, thánh Giacôbê đã không lui bước. Vào đầu thập niên 40 thuộc thế kỷ thứ nhất, Vua Hêrôđê Agrippa, cháu của Hêrôđê Cả, như thánh Luca cho chúng ta biết: ‘đã dữ dội ra tay đối với những ai thuộc về Giáo Hội. Ông đã dùng gươm sát hại Giacôbê là người anh em của Gioan’ (12:1-2). Chi tiết ngắn ngủi thiếu kể lể này, một đàng cho thấy các Kitô hữu thường làm chứng cho Chúa Kitô bằng mạng sống của mình ra sao, đàng khác cho thấy thánh Giacôbê giữ một vị thế liên quan tới Giáo Hội ở Giêrusalem, một phần là vì vai trò này của ngài được thi hành trong cuộc sống trần gian của Chúa Giêsu. 

 

Một truyền thống sau đó, một truyền thống trở về ít là với Isidore ở Seville, thuật lại rằng ngài ở Tây Ban Nha để truyền bá phúc âm hóa miền đất quan trọng này của Đế Quốc Rôma. Theo một truyền thống khác thì thân thể của ngài được đưa tới Tây Ban Nha, tới thành phố Santiago de Compostela. Như tất cả chúng ta đều biết nơi ấy đã trở thành một đối tượng rất được sùng kính, và cho tới ngày nay, là mục tiêu cho nhiều cuộc hành hương, chẳng những từ Âu Châu mà còn từ khắp thế giới nữa. Bởi thế mới hiểu được hình ảnh tiêu biểu về thánh Giacôbê được gắn liền với chiếc gậy của người hành hương, cũng như với truyện kể Phúc Âm, là những đặc tính của vị tông đồ lưu động, dấn thân loan báo ‘tin mừng’, đặc tính của cuộc hành trình nơi đời sống Kitô hữu.

 

Bởi thế chúng ta có thể học được nhiều điều nơi thánh Giacôbê, đó là sự mau mắn chấp nhận tiếng gọi của Chúa, cả khi Người xin chúng ta hãy rời bỏ ‘chiếc thuyền bè’ đầy an toàn theo con người của chúng ta; là lòng nhiệt thành theo Người trên những con đường được Người ấn định cho chúng ta đi vượt ra ngoài cả óc giả tưởng của chúng ta; là việc sẵn sàng làm chứng cho Người một cách can đảm, và nếu cần bằng việc tận tuyệt hy sinh mạng sống nữa. Vậy thánh Giacôbê Tiền cho chúng ta thấy một mẫu gương sống động về việc gắn bó thiết tha với Chúa Kitô. Ngài, vị thoạt tiên qua người mẹ của mình đã yêu cầu cho được cùng với người anh em của mình ngồi cạnh Thày trong vương quốc của Người, thực sự chính là người đầu tiên được uống chén khổ nạn trong cuộc chung phần tử đạo với các Vị Tông Đồ.

 

Sau hết, để tóm tắt mọi sự, chúng ta có thể nói rằng con đường của ngài, chẳng những bề ngoài song trên hết là bề trong, từ núi Biến Hình tới núi khổ nạn, là tiêu biểu cho cuộc hành trình của đời sống Kitô hữu, một cuộc hành trình diễn ra giữa các cuộc bắt bớ của thế gian và niềm an ủi của Thiên Chúa, như Công Đồng Chung Vaticanô II đã nói. Theo Chúa Giêsu, như thánh Giacôbê, chúng ta biết rằng, ngay cả trong những nỗi khó khăn khốn khó, chúng ta vẫn đi trên đường ngay nẻo chính vậy. 


 Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch theo Zenit ngày 21/6/2006 

Ngày 25: Thánh Giacôbê tông đồ




 Năm nào không trùng với Lễ Kính Tông Đồ Giacôbê sẽ tiếp tục phụng vụ lời Chúa theo ngày trong tuần sau đây:

Bài Đọc I: (Năm I) Xh 14, 21 - 15, 1
Đáp Ca: Xh 15, 8-9. 10 và 12. 17
Phúc Âm: Mt 12, 46-50

Bài Phúc Âm cho Thứ Tư Tuần XVI Thường Niên hôm nay chính yếu chất chứa câu trả lời của Chúa Giêsu về sự kiện "Mẹ Người và anh em Người đang đứng tìm Người ngoài kia". 

Căn cứ vào câu trả lời này nói riêng và thái độ của Người nói chung thì hình như Chúa Giêsu có vấn đề với gia đình của Người, trong đó có cả người mẹ thân yêu nhất của Người trên trần gian này, làm sao ấy. Đáng lẽ, theo thường tình, Người một là nói với người báo tin cho Người rằng xin làm ơn nói với mẹ tôi và anh em tôi chờ tôi một chút nhé, hay là Người xin lỗi thính giả ra ngoài chào gia đình Người một chút rồi trở vào tiếp tục sau cũng được. 
Đằng này Người không làm như thế, trái lại, còn tuyên bố một câu như thể trắng trợn phủ nhận mẹ của Người và anh em của Người nữa trước mặt các môn đệ: "Nhưng Người trả lời kẻ ấy rằng: 'Ai là mẹ Ta, ai là anh em Ta?' Rồi Người giơ tay chỉ các môn đệ mà nói: 'Đây là mẹ Ta và là anh em Ta, vì hễ ai làm theo ý Cha Ta trên trời, thì người ấy là anh em, chị em và là mẹ Ta vậy'".

Tuy nhiên, ở đây, qua câu tuyên bố này, chúng ta thấy Chúa Giêsu muốn nhấn mạnh đến tình nghĩa chân thật nhất và trọn hảo nhất, đó là tình nghĩa thiêng liêng hơn tình nghĩa máu mủ ruột thịt về phần xác. Người không phủ nhận Người là con của Mẹ Maria về phần xác, người Mẹ duy nhất vừa đồng trinh vừa sinh con bởi Chúa Thánh Thần. Nhưng Người là Thiên Chúa nhập thể hơn là con người được thần linh hóa. Bởi thế, muốn có liên hệ mật thiết và thực sự với Người, chúng ta cần phải hiệp nhất nên một với Người "trong tinh thần và chân lý" (Gioan 4:24), bằng việc "làm theo ý Cha trên trời" như Người và với Người. 

Trong câu tuyên bố đầy khẳng định này về mối liên hệ thiêng liêng giữa Người và những ai muốn kết nghĩa với Người này hay có liên hệ với Người ấy, Chúa Giêsu đồng thời cũng ngấm ngầm khen tặng Mẹ của Người, vì chẳng có ai trên trần gian này sống mật thiết nên một với Người bằng Mẹ của Người, một người mẹ "có phúc vì đã tin"(Luca 1:45), "đã theo con chiên đến những nơi con chiên đến" (Khải Huyền 14:4), đến tận "dưới chân thập giá" của Người (Gioan 19:25).
Với câu tuyên bố này, Chúa Giêsu như muốn nói với các môn đệ nói chung và các tông đồ nói riêng đang hiện diện với Người bấy giờ, thành phần Người giơ tay trên họ mà phán: "Đây là mẹ Ta và anh em Ta" là thành phần sau này sẽ trở thành "nền tảng của Giáo Hội" (Êphêsô 2:20), hãy noi gương bắt chước Mẹ Maria trong việc "làm theo ý Cha Ta trên trời". 

Câu tuyên bố về tình nghĩa thiêng liêng này của Chúa Giêsu còn bao gồm vai trò của bất cứ ai được hiệp nhất nên một với Người, vai trò "làm mẹ" của Người, dù họ là nam nhân đi nữa. Phải chăng chính vì thế mà phẩm trật trong Giáo Hội toàn là nam nhân nhưng Giáo Hội vẫn đóng vai trò là người mẹ - Mẹ Giáo Hội. 
Đúng thế, theo tu đức Kitô giáo, một khi đã tiến đến giai đoạn hay đạt đến cấp hiệp sinh, tức sau giai đoạn hay sau cấp tu đức khởi sinh và tiến sinh, thì tâm hồn của người Kitô hữu đươc hiệp nhất nên một với Thánh Ý Chúa bằng đức tin tuân phục của họ, đến độ họ có cùng một tâm tưởng, tinh thần, ngôn từ, tác hành và phản ứng như Chúa Giêsu Kitô, khiến cho những ai giao tiếp với họ hay thấy họ hoặc nghe họ đều cảm thấy một Chúa Giêsu Kitô thực sự sống động nơi họ, và từ đó họ nhận biết Người và theo Người. 
Tâm hồn đạt đến cấp độ tu đức hiệp sinh ấy chẳng khác gì như một cành nho dính liền với thân nho là Chúa Giêsu Kitô, để nhờ nhựa sống của thân nho là Thánh Linh của Chúa Kitô hay là tinh thần của Chúa Kitô tác động trong họ, họ trở thành một cành nho sinh muôn vàn hoa trái cho thân nho và từ thân nho (xem Gioan 15:5). 

Trong Bài Đọc 1 cho năm lẻ hôm nay, chúng ta thấy chính Thiên Chúa đã ra tay bênh vực thành phần tình nghĩa với Ngài là dân Do Thái, một tình nghĩa do chính Ngài tự động thiết lập với họ qua giao ước với tổ phụ Abraham của họ. Vì họ đã được chính Ngài kết nghĩa thiêng liêng mà ai đụng đến họ là đụng đến Ngài, là phạm đến Ngài, do đó Ngài cần phải ra tay chở che bênh vực họ cho tới cùng. Chẳng hạn Ngài đã tỏ vinh quang của Ngài ra cứu dân Do Thái khỏi lực lượng rất ư là hùng hậu của quân Ai Cập đang rượt theo bắt họ trở về Ai Cập, như được Sách Xuất Hành thuật lại như sau:
"Lúc gần sáng, qua cột mây lửa, Chúa nhìn xuống hàng ngũ Ai-cập, gây rối loạn trong hàng ngũ chúng. Người lật đổ bánh xe, khiến xe tiến tới thật vất vả. Người Ai-cập nói: 'Ta hãy chạy trốn Israel, vì Chúa chiến đấu giúp họ, chống chúng ta'.... Ngày đó Chúa cứu Israel khỏi tay Ai-cập. Và họ thấy xác người Ai-cập trôi dạt đầy bờ, và thấy cánh tay oai hùng của Thiên Chúa đè bẹp Ai-cập, toàn dân kính sợ Chúa, tin vào Chúa và vào Môsê tôi tớ Người".

Cho dù dân Do Thái được Thiên Chúa tự động kết nghĩa với họ và ra tay cứu họ khỏi quân Ai Cập, nhưng không vì thế mà Thiên Chúa bỏ rơi các dân tộc khác, trái lại, Ngài muốn dùng chính dân Do Thái để tỏ mình ra cho các dân ngoại sống chung quanh họ hay phạm đến họ. Như trong trường hợp quân Ai Cập trong bài đọc hôm nay. Cho dù dân Do Thái "thấy xác người Ai-cập trôi dạt đầy bờ", nhưng có thể nói linh hồn của những "xác người" vô tri đó đã được cứu độ, vì trước khi chết họ thực sự đã nhận biết Thiên Chúa của dân Do Thái: "Ta hãy chạy trốn Israel, vì Chúa chiến đấu giúp họ, chống chúng ta". Nghĩa là họ cũng được Thiên Chúa kết nghĩa vào giây phút cuối đời của họ. 
  
Câu kết của Bài Đọc 1 hôm nay như thế này: "Bấy giờ Môsê cùng với con cái Israel hát mừng Chúa bài ca này: 'Tôi sẽ ca tụng Chúa, vì uy linh Người cao cả, Người đã ném ngựa và người xuống biển khơi'", và bài ca đó được diễn tả trong Bài Đáp ca hôm nay như sau:

1) Gió hận thù của Chúa thổi lên dồn nước đông lại, những dòng nước đứng dựng lên như thể bức tường, sóng cả vực sâu đông đặc giữa biển khơi. Tên địch tự nhủ: "Ta rượt theo và truy nã, ta sẽ tuốt gươm ra, tay ta sẽ lột trần bọn chúng". 

2) Nhưng Chúa đã thổi gió lên, biển đã nuốt trơn quân thù, chúng chìm lỉm như hòn chì giữa nước biển bao la. Chúa giơ tay hữu ra, đất đã nuốt trửng quân thù, vì tình thương Chúa lãnh đạo dân tộc Người giải thoát. 

3) Chúa sẽ đưa họ tới và định cư trên núi thuộc cơ nghiệp Người; ở chính nơi mà Chúa đã chọn làm nhà trú ngụ, lạy Chúa, nơi thánh điện mà tay Chúa đã dựng nên. 


Thứ Tư


 Số phận của những hạt giống hoang phí

Ngày 26: Thánh Gioan Kim và Anna phụ mẫu Ðức Trinh Nữ Maria

 

Thánh Gioakim và thánh nữ Anna: Hai ngọn đuốc 


Tội lỗi đã mở rộng quyền ảm đạm của nó hầu như không còn biên giới. Sự mù tối của những kẻ phàm hèn nô lệ nó thành mù tối rất sâu đậm, đến nỗi chúng không nghĩ tới giải thoát mình nữa. Mỗi người tự tạo ra cho mình một vị chúa để tôn thờ, trong khi họ bỏ quên Thiên Chúa chân thật. Tắt rằng, Luxiphe vênh váo ngự trị trên ngai tòa tạo bằng tất cả những sự xấu xa dưới quyền chỉ huy của tật kiêu ngạo. Còn Thiên Chúa lại bị khinh bỉ. Ngay trong bóng đêm tối tăm dầy đặc ấy, Thiên Chúa xét đã tới lúc thắp lên hai ngọn đuốc rất sáng, báo tin trước mặt trời công chính sẽ mọc. Hai ngọn đuốc đó là thánh Gioakim và thánh nữ Anna.

Thánh Gioakim sinh trưởng tại Nagiaret. Người là người lúc nào cũng khiêm nhu, trong sạch, đầy nhiệt tâm và thánh thiện. Thánh nữ Anna sinh trú tại Belem. Từ nhỏ bà đã có một đức thanh tịnh, đức khiêm nhu, một nền thánh đức và một vẻ đẹp hoàn toàn xuất chúng. Đức tin, đức cậy, đức mến của bà thật vô song. Bà không ngừng cầu xin Thiên Chúa ban Đấng Cứu chuộc rất cần thiết cho thế gian. Ngoài ra, vì phận nữ, bà cầu xin Chúa ban cho bà một người bạn trăm năm để cùng nhau phụng sự Chúa cách hoàn hảo, theo quan niệm chung của dân Israel thời ấy. Đồng thời lúc bà cầu xin như thế, thánh Gioakim cũng dâng lời cầu tương tự.

Cuộc hôn nhân được lo liệu ngay, Lúc ấy, thánh Gioakim đã 46, còn thánh Anna lên 24 tuổi.

Đôi bạn thánh ấy biến nơi cư ngụ của mình ở Nagiaret thành một đền thờ để cùng nhau ca tụng Thiên Chúa, dâng mình phụng sự Người. Anna đem hết tâm tình khiêm nhu tùng phục ý muốn Gioakim, Gioakim đón trước những ước muốn của người bạn đường mà Người hết sức chiều nể.

Tuy nhiên, 25 năm đã trôi qua mà không có con để đem lại vui tươi cho ngôi nhà vắng vẻ của ông bà. Người Do Thái cho đó là một sự xỉ nhục, họ quở trách hai ông bà cách gay gắt nhục nhã. Nhưng Thiên Chúa dùng cái nhục nhã ấy để chuẩn bị cho hai ông bà được hưởng niềm vui đang thiếu thốn. Người cho ông bà tùng phục thánh Ý quan phòng của Người, và để gieo trong nước mắt một kết quả mà ông bà nhất định sẽ hái lượm được. Theo ơn Chúa thúc giục bên trong, hai ông bà cầu xin Chúa ban cho được sinh con, và đoan hứa sẽ dâng con ấy vào Đền thờ, để con tận hiến cho Người…

Ngày mồng 8 tháng 9, thánh nữ Anna hiểu rằng bà sắp sinh Người Con bà hằng ước nguyện. Bà sấp mình cầu xin Thiên Chúa chúc phúc cho con mình.  Lúc đó, Mẹ Maria được Chúa cho xuất thần rất cao cả, không thấy được mình sinh vào trần gian như thế nào.  Lúc ra khỏi cơn xuất thần ấy, Mẹ đã thấy mình đẹp đẽ nằm trên tay thân mẫu mình.  Thánh nữ Anna được gìn giữ khỏi mọi đau đớn thông thường nơi các bà mẹ sinh con.


Luật ghi trong chương 12 sách Lêvi buộc mọi người mẹ, 60 ngày sau khi sinh hạ một con gái, phải lên Đền Thờ Giêrusalem dâng một con chiên một tuổi và một con chim gáy hay một bồ câu nhỏ. Thánh nữ Anna sung sướng vì được dâng lên Thiên Chúa Người Con chí thánh Chúa đã ban cho bà, Người Con chính bà đang ẵm trên tay.  Khi bà tới Đền Thờ, đại tư tế Simeon đã ra tiếp đón. Thánh nữ Anna dâng của lễ cách sốt sắng đến rơi lệ.  Bà tuyên lại lời khấn sẽ hiến dâng Con gái mình vào Đền Thờ Thiên Chúa khi con tới tuổi thích hợp. Khi các nghi lễ đã xong, hai mẹ con hoan hỉ trở về Nagiarét. 

 

Cha mẹ của Mẹ không giầu lắm, cũng không nghèo lắm.  Ông bà có đủ của để may sắm cho Mẹ những bộ y phục đẹp đẽ nhưng rất đoan trang.  Trong thời gian Mẹ chưa nói, Mẹ để mặc thánh nữ Anna sắm liệu cho Mẹ, không tỏ dấu gì cưỡng lại.  Nhưng khi đã được Chúa ban lệnh nói năng,  Mẹ xin thân mẫu may cho mình những y phục vải thô, nghèo nàn, đơn bạch, mầu tro xám và, nếu có thể,  đã cũ, đồ thừa.  Thánh nữ Anna rất kính nể và tôn trọng con mình như Bà Chủ, nhưng bà không đành lòng để cho con còn thơ dại yếu đuối phải mặc áo thô.  Bà chỉ theo ý con về mầu áo và kiểu cắt may, tức mầu xám và kiểu áo của những trẻ nữ cha mẹ đã khấn hứa cho một điều nào đó.


Sáu tháng  trước khi chẵn ba tuổi, Mẹ Maria đã nhắc cho thân mẫu lòng Mẹ ước ao được vào sống trong Đền Thờ.  Để chuẩn bị tâm hồn thân mẫu cho ngày biệt ly, Mẹ nhắc lại những hồng ân Thiên Chúa ban cho cả hai mẹ con. Nghe con nói, thân mẫu Mẹ quyết định tùng phục thánh ý Chúa để chu toàn lời đã khấn.

Thánh Gioakim và thánh nữ Anna từ Nagiarét đưa Mẹ lên Đền Thờ Giêrusalem với mấy người thân thuộc đơn sơ. Khi tới Đền Thờ, ông bà cầm tay Con dẫn vào bên trong.  Cả ba cùng sốt sắng cầu nguyện, rồi ông bà dâng hiến Mẹ cho Thiên Chúa.  Mẹ cũng tự hiến dâng trọn vẹn trót mình dứt khoát cho Người. Sau khi cầu nguyện, thánh Gioakim và Anna dẫn  Mẹ ra giới thiệu với một vị tư tế.  Vị này chúc lành cho Mẹ.  Rồi tất cả cùng đưa Mẹ tới khu nhà dành riêng cho việc giáo dục những thiếu nữ theo một kỷ luật đạo hạnh. Muốn tới khu nhà ấy, phải đi qua một cầu thang 15 bậc.  Vị có nhiệm vụ hướng dẫn Mẹ là một tư tế phẩm trật thấp nhất.  Ông đặt Mẹ lên bậc đầu cầu thang. Rồi quay về phía song thân,  Mẹ quì gối xin phép lành, hôn kính tay cha mẹ và xin cha mẹ dâng hiến mình cho Thiên Chúa.  Thánh Gioakim và Anna vừa bùi ngùi rơi lệ, vừa âu yếm chúc lành cho Con.  Sau đó, một mình Mẹ quả quyết bước lên thang, không quay nhìn lại, không rơi một giọt lệ, không chút phàn nàn vì phải lìa cha mẹ.


Nhi nữ Maria cần phải được đau khổ làm cho nên hoàn thiện và phú quí. Thiên Chúa đã báo trước cho Mẹ sẽ phải chịu những đau khổ mà người đời thường ghê sợ.  Đức Maria thưa sẵn sàng vâng Ý Chúa mọi đàng, chỉ xin ơn Chúa giúp đỡ cho mình.

Thiên Chúa đã báo ngay cho Mẹ biết rằng thánh Gioakim, cha của Mẹ  sắp qua đời, và Mẹ sẽ mất hết những nâng niu khoái lạc của Thiên Chúa, của cha mẹ và của cô giáo trong Đền Thờ.

Bị mồ côi cha mẹ (Thánh Gioakim và Anna chết khi Mẹ còn ở trong Đền thờ).


(Theo cuốn Thần Đô Huyền Nhiệm, một mạc khải tư của Mẹ Maria cho Nữ Tu Đáng Kính Maria D'Agreda thế kỷ 17, vị thụ khải đã ghi lại một số chi tiết về thân phụ mẫu của Mẹ Maria như sau - bản dịch của Phạm Duy Lễ, biệt hiệu của một tu sĩ Dòng Đồng Công chuyên về dịch thuật)

 

 

Phụng Vụ theo Ngày Trong Tuần cho năm không trùng với lễ Thánh Gioakim và Anna

 

Bài Ðọc I: Xh 19:1-2,9-11,16-20
Ðáp Ca: Tv 78:18-19,23-24,25-26,27-28
Phúc Âm: Mathêu 13:1-9


Hạt Giống chẳng những For Sale mà còn For Free

Nội dung của Bài Phúc Âm hôm nay, Thứ Tư Tuần XVI Thường Niên, đó là dụ ngôn về người gieo giống và các loại hạt giống. Chính Chúa Giêsu sẽ dẫn giải cho biết về ý nghĩa liên quan đến các hình ảnh trong dụ ngôn này trong bài Phúc Âm Thứ Sáu tuần này.

Ở đây, trong bài Phúc Âm hôm nay, bài Phúc Âm giống bài Phúc Âm Chúa Nhật XV Thường Niên Năm A, chất chứa chính nội dung của dụ ngôn Chúa dạy, liên quan đến nhân vật chính của dụ ngôn là "người gieo giống ra đi gieo giống". Không biết người gieo giống này có chuyên nghiệp hay không mà đã gieo hạt giống vào những nơi hầu như không đúng ngay chỗ của nó, chẳng hạn gieo ngay vào vệ đường, vào bụi gai hay vào đá sỏi, những nơi không thích hợp với hạt giống tí nào. 

"Trong khi người ấy gieo, thì có những hạt rơi xuống vệ đường, chim chóc đến ăn mất. Có những hạt rơi trên nơi sỏi đá, chỗ đất không có nhiều; nó mọc ngay, vì đất không sâu; nhưng khi nắng lên, nó liền bị cháy, và vì thiếu rễ nên bị chết khô. Có những hạt rơi vào bụi gai, gai mọc lên làm nó chết nghẹt". 

Hay là người gieo giống này cố ý gieo như vậy. Nếu thế thì người gieo giống ấy không sợ phí hạt giống hay sao? Hay là những hạt giống người gieo giống này muốn gieo dường như đã sắp hư, nên cứ gieo đại vào bất cứ chỗ nào, may ra nó mọc lên, còn không mọc lên cũng chẳng sao, đằng nào cũng như là một cách vứt bỏ đi thôi. Vậy thì những hạt giống loại sắp hư này là loại hạt giống tự nó đáng for sale, thứ hạt giống xuống cấp, rẻ tiền.

Thế nhưng, nếu hạt giống của người gieo giống sắp hư thì tại sao khi chúng được gieo vào đúng chỗ của nó là đất tốt thì lại sinh hoa trái tùy theo tầm vóc của nó chứ: "Có những hạt lại rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả: hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục. Ai có tai thì nghe". Nếu hạt giống được gieo không phải là thứ hạt giống rẻ tiền bị for sale mà người gieo vẫn cứ gieo một cách bừa bãi như thế thì
hạt giống dù quí cũng được người gieo chủ nhân kể như cho không biếu không - for free, bằng không những loại người không thuộc loại đất tốt không thể nào có được, hoàn toàn không hợp với tấm lòng bao dung "quẳng" đại của chủ nhân gieo giống.


Như thế, hạt giống được mang gieo đây toàn là hạt giống tốt, nhưng không phải hễ là hạt giống tốt thì bất cứ chỗ nào nó cũng mọc lên được đâu, mà phải ở những nơi đất tốt mà thôi. Đúng thế, nếu sự sống ở nơi hạt giống, đúng hơn là ở nơi nhân của hạt giống, thì để cho sự sống nơi hạt giống ấy nẩy mầm và phát triển phải cần đến môi trường thích hợp cho nó là đất tốt, một môi trường dù có tốt mấy chăng nữa nếu không có hạt giống cũng chẳng sinh hoa kết trái gì, cũng chỉ là một mảnh đất mầu mở nhưng hoang vu để rồi từ từ sẽ thành cằn cỗi.

Nếu hạt giồng cần phải được gieo đây tiêu biểu cho sự sống thì có thể hiểu được một phần nào lý do tại sao hạt giống lại được gieo cả vào những chỗ không thích hợp với nó. Bởi vì, nếu Thiên Chúa dựng nên con người trên trái đất này là để "làm chủ cá biển chim trời, gia súc, và tất cả mọi loài dã thú cùng tất cả mọi loài bò sát trên mặt đất" (Khởi Nguyên 1:26) và "canh tác và chăm sóc" (Khởi Nguyên 2:15) vườn địa đường, thì có nghĩa là Ngài muốn cho trái đất này trở thành một nơi tràn đầy sự sống.


Bởi thế, theo ý định tạo dựng của Ngài, càng những chỗ cằn cỗi lại càng cần đến sự sống cho phì nhiêu xanh tươi, như Tiên Tri Isaia đã từng nói đến hình ảnh "sa mạc và đất khô cằn trổ nhiều bông hoa" (35:1-2), "các suối nước sẽ vọt lên trong sa mạc" (35:6), và "Các sa mạc của nó (Sion) Ngài sẽ biến thành Địa Đường và đất hoang của nó thành ngôi vườn của Chúa"(51:3).

Trong bài đọc thứ 1 cho năm lẻ hôm nay chúng ta cũng thấy cảnh tượng ở một chốn sa mạc hoang vu cằn cỗi đã tự nhiên trở thành một nơi tràn đầy sự sống thần linh khi Thiên Chúa cố ý tỏ mình ra ở đấy trước dân của Ngài, qua việc ban sự sống về phần xác cho họ bao gồm manna và thịt chim cút, để nhờ đó họ tin vào Ngài mà được sự sống thần linh vô cùng chân thật và trọn hảo, như Sách Xuất Hành thuật lại như sau:
"Trong khi ông Aaron nói với toàn thể cộng đồng con cái Israel, họ quay mặt về phía sa mạc, và kìa, vinh quang Chúa xuất hiện trong đám mây. Chúa phán với ông Moisen: 'Ta đã nghe tiếng con cái Israel kêu trách. Vậy, ngươi hãy bảo chúng rằng: Vào buổi chiều, các ngươi sẽ được ăn thịt, và ban sáng, các ngươi sẽ được ăn bánh thoả thuê, và các ngươi sẽ biết rằng Ta là Chúa, Thiên Chúa của các ngươi'. Thật vậy, buổi chiều, chim cút bay đến rợp cả trại. Và buổi sáng thì có lớp sương phủ quanh trại. Rồi khi sương tan đi thì trên mặt hoang địa, có một thứ gì nho nhỏ mịn màng, nho nhỏ như sương muối phủ mặt đất. Khi con cái Israel thấy thế, họ liền hỏi nhau: 'Manhu?' Nghĩa là: 'Cái gì đây?' Vì họ không biết đó là cái gì. Ông Moisen bảo họ: 'Đó là bánh Chúa ban cho anh em làm của ăn!'"


Sa mạc vẫn tiếp tục trở thành nơi tràn đầy sự sống khi Thiên Chúa tiếp tục tỏ mình ra cho dân của Ngài trong cuộc hành trình sa mạc 40 năm trường của họ. Bài Đáp Ca hôm nay cho thấy Thiên Chúa đã chăm sóc cho dân của Ngài ra sao về cả sự sống phần xác của họ trong cuộc hành trình vượt qua sa mạc vào Đất Hứa này:
1- Họ chủ tâm thách thức cả Chúa Trời, đòi được ăn cho vừa sở thích. Họ kêu trách Thiên Chúa rằng trong sa mạc này,  liệu Chúa Trời có thể dọn gì cho ta ăn?

2- Chúa hạ lệnh cho mây tầng cao thẳm, lại truyền mở rộng cánh thiên môn; Người khiến man-na tựa hồ mưa đổ xuống, và ban bánh bởi trời nuôi dưỡng họ.


3- Kẻ phàm nhân được ăn bánh thiên thần, Chúa gửi đến cho họ dồi dào lương thực. Trên trời cao, Người giục gió đông thổi tới, dùng sức mạnh đưa ngọn gió nam về.


4- Người cho mưa thịt xuống nhiều như bụi, chim chóc ê hề như cát đại dương; Người cho rớt vào ngay doanh trại, chung quanh lều dân ở.


 

Thứ Năm


                                             Môse là một "dụ ngôn" về một Đức Kitô Thiên Sai

 

 

Bài Đọc I: (Năm I) Xh 19, 1-2. 9-11. 16-20b
Đáp Ca: Đn 3, 52. 53. 54. 55. 56
Phúc Âm: Mt 13, 10-17
Bài Phúc Âm hôm nay, Thứ Năm Tuần XVI Thường Niên, tiếp ngay sau bài phúc âm hôm qua, liên quan đến dụ ngôn người gieo giống. Hôm qua là chính nội dung của dụ ngôn người gieo giống, hôm nay là lý do tại sao Chúa Giêsu lại sử dụng dụ ngôn mà giảng dạy cho dân chúng: "Khi ấy, các môn đệ đến gần thưa Chúa Giêsu rằng: 'Tại sao Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ?'" 

Như thế có nghĩa là Chúa Giêsu không bao giờ dùng dụ ngôn mà nói với các môn đệ của Người, mà chỉ dùng dụ ngôn để nói với dân chúng thôi. Lý do được chính Chúa Giêsu cho biết rất đơn giản như sau: "Về phần các con, đã cho biết những mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không cho biết". 

Vậy thì phải chăng "mầu nhiệm Nước Trời" đây là chính bản thân Chúa Giêsu Kitô? "Về phần các con, đã cho biết những mầu nhiệm Nước Trời",nghĩa là đã được Người tuyển chọn ở với Người nên hiểu Người hơn nhờ được giao tiếp trực tiếp với Người bằng mắt thấy, tai nghe, tay sờ v.v. (xem 1Gioan 1:1), "còn họ thì không cho biết", vì không được gần gũi và giao tiếp với Người như các tông đồ.
Đó là lý do ở cuối bài Phúc Âm hôm nay, Chúa Giêsu đã xác nhận về diễm phúc của các tông đồ là thành phần được Người tuyển chọn để ở với Người (xem Marco 3:13), hơn hẳn chẳng những thành phần dân chúng mà còn hơn cả các vị tiên tri thời xưa nữa: 

"Phần các con, phúc cho mắt các con vì được thấy; và phúc cho tai các con vì được nghe. Quả thật, Thầy bảo các con: Nhiều vị tiên tri và nhiều đấng công chính đã ao ước trông thấy điều các con thấy, mà không được thấy; mong ước nghe điều các con nghe, mà không được nghe".

Tuy nhiên, Chúa Kitô đến trần gian là để tỏ mình ra cho chung nhân loại, đặc biệt là dân Do Thái trong thời lịch sử của Người bấy giờ, mà Người cũng cần phải tỏ mình ra cho họ nữa, bằng những cách thế thích hợp với hoàn cảnh sống của họ, với tầm mức hiểu biết bình dân của họ nói chung, chẳng hạn như dùng dụ ngôn bao gồm những hình ảnh cụ thể trong đời sống để mạc khải cho họ thấy một phần nào mầu nhiệm Nước Trời. 

Cầu Chúa Giêsu nói "Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ: vì họ nhìn mà không thấy, lắng tai mà không nghe và không hiểu chi hết" nghĩa là gì, nếu không phải khi được giao tiếp với Người một cách nào đó, ở một nơi nào đó, vào một lúc nào đó, dân chúng nói chung, nhất là thành phần luật sĩ và biệt phái giả hình nói riêng, không hiểu được Người vốn là Đấng tự bản chất vô cùng siêu việt, trong khi đó họ lại cứng lòng thì làm sao có thể chấp nhận được Người: 

"Các ngươi lắng tai nghe mà chẳng hiểu, trố mắt nhìn mà chẳng thấy gì. Vì lòng dân này đã ra chai đá, họ đã bịt tai, và nhắm mắt lại, kẻo mắt thấy được, tai nghe được, và lòng chúng hiểu được mà hối cải, và Ta lại chữa chúng cho lành". Chính vì thế mà Chúa Giêsu cần phải sử dụng dụ ngôn có tính cách bình dân cho họ hiểu phần nào thực tại của Nước Trời và về Nước Trời. 
Trong Cựu Ước, cho dù Thiên Chúa đã tỏ mình ra cho dân Do Thái của Ngài, nhưng chỉ bằng nhiều cách khác nhau qua thiên nhiên tạo vật cũng như qua con người trần gian, bao gồm cả những dấu lạ điềm thiêng, nhất là qua các vị tiên tri (xem Do Thái 1:1). Thế nhưng, "đến thời sau hết, Ngài đã nói với chúng ta qua Con của Ngài" (Do Thái 1:2) là Chúa Giêsu Kitô. So với Chúa Giêsu Con của Thiên Chúa, thì các dấu lạ điềm thiêng hay các vị tiên tri chỉ là bóng mờ, chưa hoàn toàn rõ nét về Ngài và chưa phải "là hiện thân của bản thể Cha" (Do Thái 1:3). 
Trong bài đọc thứ 1 cho năm lẻ hôm nay chúng ta cũng thấy cảnh tượng Thiên Chúa tỏ mình ra cho chung dân Do Thái và cho riêng Moisen, qua điềm thiêng dấu lạ, để dân có thể tin vào Ngài qua trung gian Moisen được Ngài tuyển chọn để giải phòng họ khỏi Ai Cập và dẫn họ về Đất Hứa, và vì thế có thể nói, Moisen là hình ảnh ám chỉ hay là một "dụ ngôn" về một Đức Kitô Thiên Sai được sai đến để giải phóng toàn thể nhân loại, bao gồm cả dân Do Thái, khỏi tội lỗi và sự chết:

"Chúa phán cùng Moisen rằng: 'Ngay bây giờ Ta đến cùng ngươi trong đám mây dày đặc, để dân chúng nghe Ta nói với ngươi và tín nhiệm ngươi mãi mãi'... Đến ngày thứ ba, ngay từ sáng, có sấm chớp, mây mù dày đặc trên núi, và có tiếng tù và thổi rất mạnh. Toàn dân trong trại đều run sợ. Ông Moisen đưa dân ra khỏi trại để nghênh đón Thiên Chúa; họ đứng dưới chân núi. Cả núi Sinai nghi ngút khói, vì Chúa ngự trong đám lửa mà xuống; khói bốc lên như khói lò lửa và cả núi rung chuyển mạnh. Tiếng tù và mỗi lúc một tăng lên rất mạnh".

Bài Đáp Ca hôm nay, không được trích từ Thánh Vịnh mà là từ Sách Tiên Tri Đaniên, trong đó chất chứa một tâm tình tiêu biểu của chung Dân Thái về cảm nghiệm thần linh của họ trước những gì Thiên Chúa làm cho họ vì danh thánh của Ngài, đến độ họ không thể không lên tiếng dâng lời cảm tạ ngợi khen chúc tụng Ngài, như sau:

1) Lạy Chúa là Thiên Chúa cha ông chúng con, Chúa đáng chúc tụng, đáng ca ngợi, tôn vinh và tán tụng muôn đời. Chúc tụng thánh danh vinh quang Chúa, đáng ca ngợi, tôn vinh và tán tụng muôn đời. 

2) Chúa đáng chúc tụng trong đền thánh vinh quang Chúa, đáng ca ngợi và tôn vinh muôn đời. 

3) Chúc tụng Chúa ngự trên ngai vương quyền Chúa, đáng ca ngợi và tôn vinh muôn đời. 

4) Chúc tụng Chúa, Đấng nhìn thấu vực thẳm và ngự trên các Thần Vệ Binh, đáng ca ngợi và tôn vinh muôn đời. 

5) Chúc tụng Chúa ngự trên bầu trời, đáng ca ngợi và tôn vinh muôn đời. 



Thứ Sáu
Thành phần những kẻ nghe lời giảng về Nước Trời

Bài Đọc I: (Năm I) Xh 20, 1-17

Đáp Ca: Tv 18, 8. 9. 10. 11

Phúc Âm: Mt 13, 18-23

Sau khi nói về dụ ngôn người gieo giống, qua bài Phúc Âm Thứ Tư hôm kia, và lý do tại sao Người dùng dụ ngôn mà giảng dạy cho dân về Nước Trời, qua bài Phúc Âm Thứ Năm hôm qua, hôm nay, qua bài Phúc Âm cho Thứ Sáu Tuần XVI Thường Niên, Chúa Giêsu giải thích về ý nghĩa của những gì Người nói trong dụ ngôn.

Ở đây, chúng ta nên lưu ý một điểm rất đặc biệt, đó là cho dù các tông đồ đã được trực tiếp liên hệ với Chúa Giêsu như "Nước Trời ở giữa các con" (Luca 17:21), các vị vẫn không thể nào hiểu được dụ ngôn về Nước Trời của Người (xem Marcô 4:10,13), và vẫn cần phải được Người đích thân dẫn giải cho biết liên quan đến các hình ảnh ám chỉ khác nhau được Người sự dụng trong dụ ngôn. 

"Vậy các con hãy nghe dụ ngôn về người gieo giống: Kẻ nào nghe lời giảng về Nước Trời mà không hiểu, thì quỷ dữ đến cướp lấy điều đã gieo trong lòng nó: đó là kẻ thuộc hạng gieo dọc đường. Hạt rơi trên đá sỏi là kẻ khi nghe lời giảng, thì tức khắc vui lòng chấp nhận, nhưng không đâm rễ sâu trong lòng nó: đó là kẻ nông nổi nhất thời, nên khi cuộc bách hại, gian nan xảy đến vì lời Chúa, thì lập tức nó vấp ngã. Hạt rơi vào bụi gai, là kẻ nghe lời giảng, nhưng lòng lo lắng việc đời, ham mê của cải, khiến lời giảng bị chết ngạt mà không sinh hoa kết quả được. Hạt gieo trên đất tốt, là kẻ nghe lời giảng mà hiểu được, nên sinh hoa kết quả, đến nỗi có hạt được một trăm, có hạt sáu mươi, có hạt ba mươi".

Qua những dẫn giải của Chúa Giêsu trong bài Phúc Âm hôm nay, chúng ta không thấy Người nói đến kẻ gieo giống là ai và hạt giống là gì, nhưng chúng ta có thể suy ra nếu hạt giống chính là Lời Chúa như Người đã dẫn giải trong Phúc Âm Thánh Luca (8:11), thì người gieo giống đây ám chỉ đến chính Chúa Giêsu. 

Nếu Lời Chúa là hạt giống, "là lời giảng về Nước Trời" thì có cái hay ở đây là trước khi chưa được gieo xuống còn là chính lời Chúa hay mạc khải thần linh, thế nhưng một khi đã được gieo xuống rồi thì hạt giống ấy liền trở thành người nghe Lời Chúa, như chính Người cho biết trong bài Phúc Âm: "Hạt rơi dọc đường là kẻ... Hạt rơi trên đá sỏi là kẻ ... Hạt rơi vào bụi gai là kẻ... Hạt gieo trên đất tốt là kẻ..." .

Tại sao Lời Chúa khi gieo xuống lại biến thành người nghe Lời Chúa như thế, nếu không phải vào lúc ban đầu, hạt giống Lời Chúa hoàn toàn lệ thuộc vào môi trường nẩy mầm và phát triển là người nghe, đến độ hạt giống tiêu biểu cho sự sống và chất chứa sự sống sẽ bị thui chột đi một khi hạt giống Lời Chúa không gặp được môi trường thích hợp của mình. Tuy nhiên, một khi gặp được môi trường thích đáng với mình, hạt giống Lời Chúa sẽ trở thành chủ động, sẽ làm cho môi trường tự mình hoang trống có thể nhờ hạt giống mà phát triển sự sống.

Bốn loại người đón nhận hạt giống Lời Chúa được Chúa Giêsu liệt kê trong dụ ngôn và được Người đích thân dẫn giải đó là thành phần: 1- thính giả vệ đường, 2- thính giả sỏi đá, 3- thính giả bụi gai, và 4- thính giả đất tốt. Cũng có thể nói đây là 4 thái độ trong việc đón nhận Lời Chúa, đón nhận mạc khải thần linh, đón nhận Chúa Giêsu Kitô là chính Lời Chúa và là tất cả mạc khải thần linh của Thiên Chúa.

Chính vì hạt giống một khi được gieo xuống đất là thành phần thính giả mà hạt giống cần phải được gieo vãi khắp nơi, kể cả ở vệ đường, ở đá sỏi, ở bụi gai, tức là cho hết mọi hạng người, không trừ một ai, kẻo khi cần phải trả lẽ trước mặt Quan Án Chí Công trong cuộc phán xét riêng và chung thẩm, thành phần thính giả vệ đường hay thính giả sỏi đá hoặc thính giả bụi gai không thể nại lý rằng họ chẳng nghe biết gì để khỏi bị luận phạt.

Căn cứ vào những gì Chúa Giêsu dẫn giải về 4 loại thính giả nghe Lời Người hay được Người tỏ mình ra cho, thì thành phần thính giả vệ đường là thành phần hững hờ nghe Lời Chúa hay hững hờ nghe Chúa Kitô; thành phần thính giả sỏi đá là thành phần nông cạn hiểu Lời Chúa hay nông cạn hiểu Chúa Kitô; thành phần thính giả bụi gai là thành phần lơ là sống Lời Chúa hay lơ là sống Chúa Kitô, và thành phần thính giả đất tốt là thành phần biết đáp ứng Lời Chúa hay biết đáp ứng Chúa Kitô.


Nếu bỏ ra hai loại người kẻ nghe "lời giảng về Nước Trời" kiểu "vệ đường" và "đất tốt", còn hai loại người nghe kiểu "sỏi đá" và "bụi gai" thì kẻ nào đỡ tệ hơn? Đọc kỹ lại lời Chúa giải thích về ý nghĩa của từng loại thính giả trong hai loại này thì loại "đá sỏi" đỡ tệ hơn là loại "bụi gai", vì so với loại "bụi gai", loại "đá sỏi" còn có một chút đất, ở chỗ "tức khắc vui lòng chấp nhận" cho đến khi bị thử thách mới vấp ngã, trong khi loại "bụi gai" lại "bị chết ngạt" bởi "lo lắng việc đời, ham mê của cải". Kinh nghiệm thực tế cũng cho chúng ta thấy một khi chúng ta đang lo toan và bất an thì chúng ta chẳng tập trung làm gì được, hay có làm cũng vụng về hay bị hư hỏng cách này cách kia, thậm chí chán nản không muốn làm gì nữa v.v. Trong khi loại thính giả "đá sỏi" có vẻ vô tư hơn, cho dù không sâu xa vững chắc, nhưng vẫn đỡ hơn loại "bụi gai".

Lời Chúa được diễn tả qua lề luật của Chúa, nên có thể nói lề luật của Chúa cũng là hạt giống được gieo nơi lương tâm của con người, mà đã là người ai cũng trực giác thấy những gì tự bản chất là xấu cần phải tránh, như gian dâm, giết người, lừa đảo, trộm cướp v.v., căn cứ vào nguyên tắc đừng làm gì cho tha nhân khi không muốn họ làm cho mình, và tự những gì tự bản chất là tốt cần phải làm, chẳng hạn làm phúc bố thí, bác ái vị tha, hy sinh phục vụ v.v., căn cứ vào nguyên tắc hãy làm cho người khác những gì mình muốn họ làm cho mình. 

Tóm lại, 2 nguyên tắc trở thành cốt lõi của lề luật liên quan đến tha nhân đó là hãy yêu người như mình. Tuy nhiên, nếu con người vô thần thì họ sẽ chẳng coi ai ra gì. Bởi thế, con người chỉ thực hành được qui luật vàng là ái nhân như kỷ - yêu người như thể thương thân ấy một khi họ nhận biết Đấng Tối Cao, Đấng thưởng phạt công minh, nhất là biết kính sợ Thiên Chúa là Cha trên trời trọn lành trên hết mọi sự với tất cả con người của họ.

Trong Bài Đọc 1 cho năm lẻ hôm nay, cũng như trong các ngày tới, chúng ta thấy các giới luật nói chung và thập điều nói riêng bắt đầu được hình thành, do chính Thiên Chúa ban cho dân của Ngài qua Moisen. Bài Đọc 1 hôm nay bao gồm bản thập giới của Do Thái giáo cũng như của Kitô giáo, nhắm đến cả Thiên Chúa (3 giới răn đầu tiên) lẫn tha nhân (7 giới răn còn lại), thứ tự như sau (các con số là do người viết phân định và kèm theo từng câu trong 10 điều răn vẫn quen đọc cho rõ ràng hơn):

"Ta là Thiên Chúa ngươi, Đấng đã dẫn dắt ngươi ra khỏi vùng Ai-cập, khỏi nhà nô lệ".

1- Thờ phượng một Đức Chúa Trời và kính mền Người trên hết mọi sự: "Ngươi không được thờ thần nào khác trước mặt Ta, đừng chạm trổ tượng gỗ, hay vẽ hình các vật trên trời, dưới đất, trong nước, dưới lòng đất. Đừng thờ lạy và phụng sự các hình tượng ấy, vì Ta là Chúa, Thiên Chúa ngươi, Chúa hùng mạnh, Chúa ganh tị, trừng phạt con vì tội lỗi cha, cho đến ba bốn đời, những kẻ ghét Ta; Ta tỏ lòng nhân lành đến ngàn đời đối với những ai kính mến Ta, và tuân giữ các giới răn Ta". 

2- Chớ kêu tên Đức Chúa Trời vô cớ: "Ngươi đừng lấy danh Chúa, Thiên Chúa ngươi, mà lường gạt, vì Chúa không thể không trừng phạt kẻ nào lấy danh Người mà lường gạt. Ngươi hãy nhớ thánh hoá ngày Sabbat". 

3- Giữ ngày Chúa Nhật: "Ngươi làm lụng và làm tất cả mọi việc trong sáu ngày, còn ngày thứ bảy là ngày Sabbat, thì thuộc về Chúa, Thiên Chúa ngươi; trong ngày đó, ngươi, con trai, con gái, tôi tớ nam nữ, súc vật, ngoại kiều trọ trong nhà ngươi, tất cả không được làm việc gì. Vì trong sáu ngày, Chúa đã tạo dựng trời, đất, biển, và tất cả mọi vật trong đó, rồi Người nghỉ trong ngày thứ bảy: cho nên Chúa chúc phúc và thánh hoá ngày Sabbat". 

4- Thảo kính cha mẹ: "Ngươi hãy tôn kính cha mẹ, để ngươi được sống lâu dài trong xứ mà Thiên Chúa sẽ ban cho ngươi".

5- Chớ giết người: "Ngươi chớ giết người"; 

6- Chớ làm sự dâm dục: "chớ phạm tội ngoại tình"; 

7- Chớ lấy của người: "chớ trộm cắp"; 

8- Chớ làm chứng dối: "chớ làm chứng dối hại anh em mình"; 

9- Chớ muốn vợ chồng người và 10- Chớ tham của người: "chớ tham lam nhà của kẻ khác, chớ ham muốn vợ bạn hữu, tôi tớ nam nữ, bò, lừa và bất cứ vật gì của bạn hữu".

Bài Đáp Ca hôm nay bày tỏ cảm nhận về luật pháp và mệnh lệnh của Chúa cùng với các tác dụng của nó nơi con người tuân giữ và tôn sợ Chúa:

1) Luật pháp Chúa toàn thiện, bồi bổ tâm linh; chỉ thị Chúa cố định, phá ngu kẻ dốt.  

2) Giới răn Chúa chánh trực, làm hoan lạc tâm can; mệnh lệnh Chúa trong ngời, sáng soi con mắt.  

3) Lòng tôn sợ Chúa thuần khiết, còn mãi muôn đời; phán quyết Chúa chân thực, công minh hết thảy. 


4) Những điều đó đáng chuộng hơn vàng, hơn cả vàng ròng; ngọt hơn mật, và hơn cả mật chảy tự tàng ong. 

Thứ Bảy

 Một dụ ngôn liên quan đến mầu nhiệm quan phòng thần linh và mầu nhiệm cánh chung
Bài Ðọc I: Ex 24,3-8
Đáp Ca: Tv 50:1b-2,5-6,14-15
Phúc Âm: Mt 13,24-30

Bài Phúc Âm cho Thứ Bảy Tuần XVI Thường Niên hôm nay tiếp ngay sau 3 bài Phúc Âm của 3 hôm trước, liên quan đến các dụ ngôn Chúa Giêsu giảng dạy về mầu nhiệm Nước Trời, các dụ ngôn sẽ được tục tiếp cho tới tuần sau đó nữa.

Dụ ngôn trong bài Phúc Âm hôm nay, cũng là bái Phúc Âm của Chúa Nhật XVI Thường Niên Năm A đầu tuần này, về nội dung, như là một đoạn Phúc Âm phụ thêm cho dụ ngôn về người gieo giống cách đây 3 hôm. Bởi vì, cả hai đều về "người gieo giống", thế nhưng ở bài Phúc Âm hôm Thứ Tư về "người gieo giống ra đi gieo giống", còn hôm nay về "người kia gieo giống tốt trong ruộng mình". 

Nếu trong dụ ngôn về "người gieo giống ra đi gieo giống" là dụ ngôn liên quan đến mầu nhiệm nhập thể và vượt qua của Người cũng như đến 4 thành phần đón nhận Người, thì dụ ngôn về "người kia gieo giống tốt trong ruộng mình" hôm nay liên quan đến mầu nhiệm quan phòng thần linh và mầu nhiệm cánh chung trong việc để cho kẻ thù gieo cỏ lùng vào cùng một thửa ruộng với lúa tốt cho đến mùa gặt. 

"Nước Trời ví như chuyện người kia gieo giống tốt trong ruộng mình. Khi mọi người đang ngủ, thì kẻ thù của ông đến gieo thêm cỏ lùng vào giữa lúa, rồi đi mất. Khi lúa mọc lên và trổ bông, thì cỏ lùng cũng xuất hiện. Đầy tớ mới đến thưa chủ nhà rằng: 'Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Thế thì cỏ lùng ở đâu mà ra vậy?' Ông đáp: 'Kẻ thù đã làm đó!' Đầy tớ nói: 'Vậy ông có muốn chúng tôi ra đi gom lại không?' Ông đáp: 'Đừng, sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa. Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt. Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: hãy gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa, thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi'."

Trong bài Phúc Âm vào Thứ Ba tuần tới, Chúa Giêsu sẽ dẫn giải ý nghĩa liên quan đến các hình ảnh ám chỉ trong dụ ngôn "người kia gieo giống tốt trong ruộng mình" này. Ở đây, căn cứ vào những gì được Chúa Giêsu nêu lên trong dụ ngôn, chúng ta có thể kết luận mấy điều chính yếu sau đây:

1- Thiên Chúa chỉ làm điều tốt: "người kia gieo giống tốt trong ruộng mình", còn điều xấu là do kẻ thù của Ngài là ma quỉ gây ra: "kẻ thù của ông đến gieo thêm cỏ lùng vào giữa lúa, rồi đi mất".


2- Thiên Chúa là Đấng quan phòng thần linh biết hết mọi sự nhưng Ngài cứ để xẩy ra, như thể "mọi người đang ngủ" chẳng hay biết gì, ai muốn làm gì thì làm, dù có ý gây tác hại cho thửa ruộng của Ngài. 


3- Sở dĩ Thiên Chúa cố ý để xẩy ra tình trạng hay hiện tượng "khi lúa mọc lên và trổ bông, thì cỏ lùng cũng xuất hiện" là vì Ngài muốn mưu ích cho lúa tốt bằng chính sự hiện diện và sức lấn át dữ dội đầy ác liệt của cỏ lùng: "sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa".


4- Cho dù cỏ lùng do ma quỉ gieo vào thửa ruộng lúc tốt của Thiên Chúa để phá hoại ruộng lúa của Ngài, nhưng cuối cùng chúng chẳng những không thành công mà còn bị trừng phạt xứng đáng nữa: "Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt. Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: hãy gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa, thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi".

Như thế, ý nghĩa chính yếu của dụ ngôn "người kia gieo giống tốt trong ruộng mình" đây đó là Thiên Chúa là chủ tể của lịch sử loài người - những gì Ngài đã muốn hoàn thành nơi con người và cho con người theo dự án cứu độ của Ngài, một dự án đã được Chúa Kitô hoàn tất bằng công cuộc cứu độ của Người, tất cả sẽ được nên trọn ở mầu nhiệm cánh chung.

Có thể áp dụng ý nghĩa của dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng lúa tốt ở bài Phúc hôm nay vào con người và đời sống của Kitô hữu chúng ta. Ở chỗ, trong bản thân mỗi Kitô hữu chúng ta, như thửa ruộng của Chúa, đã được gieo giống tốt là Thánh Sủng cùng với 3 Thần Đức tin cậy mến. Thế nhưng, đồng thời cho dù đã lãnh nhận Bí Tích Thánh Tẩy Tái Sinh, Kitô hữu vẫn còn đam mê nhục dục và tính mê nết xấu là các mầm mống của nguyên tội, như cỏ lùng đã được ma quỉ gieo vào bản tính của con người sau khi con người đã không còn sống trong tình ttrạng công chính nguyên thủy nữa.   

Bởi thế, thửa ruộng tâm linh Kitô hữu vừa có lúa tốt là Thánh Sủng cùng với 3 Thần Đức vừa có cỏ lùng là đam mê nhục dục cùng với tính mê nết xấu, thậm chí cỏ lùng bao giờ cũng tự nhiên nhiều hơn và mạnh hơn lúa tốt, do đó con người Kitô hữu mới hay dễ dàng và mau chóng sa ngã phạm tội hơn là sống thánh thiện phúc đức với tư cách là những đứa con thừa nhận của Thiên Chúa. 

Trong khi đó Thiên Chúa lại muốn để xẩy ra tình trạng đối nghịch và đối chọi nhau gay go nguy hiểm này như vậy nơi con người, để họ nhờ đó sống đức tin, bằng cách luôn cảm thấy mình hèn hạ tội lỗi và bất lực bất xứng mà tin tưởng cậy trông phó thác vào Ngài hơn nữa như một trẻ nhỏ theo lòng mong ước của Ngài để nhờ đó Ngài có thể tỏ mình ra cho họ, biến đổi họ cùng chiếm đoạt họ và sống trong họ, nghĩa là để cho Thánh Sủng cuối cùng sẽ toàn thắng nơi con người của họ, như một Chúa Kitô tử nạn bởi sự ác nhưng phục sinh bởi quyền năng thần linh vậy.

Trong Bài Đọc 1 cho năm lẻ hôm nay cho thấy Thiên Chúa, qua trung gian Moisen, đang "gieo giống tốt trong ruộng của mình" là dân Do Thái được Ngài tuyển chọn, bằng cách nhắc lại cho dân về giao ước của Ngài và rẩy máu giao ước trên họ: 

"Sáng hôm sau, ông dậy sớm, lập một bàn thờ dưới chân núi và dựng mười hai trụ đá cho mười hai chi tộc Israel. Rồi ông sai các thanh niên trong dân Israel dâng những lễ toàn thiêu, và ngả bò làm hy lễ kỳ an tế Chúa. Ông Moisen lấy một nửa phần máu, đổ vào những cái chậu, còn nửa kia thì rảy lên bàn thờ. Ông lấy cuốn sách giao ước đọc cho dân nghe. Họ thưa: 'Tất cả những gì Chúa đã phán, chúng tôi sẽ thi hành và tuân theo'. Bấy giờ, ông Moisen lấy máu rảy lên dân và nói: 'Đây là máu giao ước Chúa đã lập với anh em, dựa trên những lời này'". 

Bài Đáp Ca hôm nay cũng cho thấy thành phần lúa tốt được Thiên Chúa gieo vào trong thửa ruộng dân tuyển chọn của Ngài đã nhận biết Ngài và dâng lên Ngài hy lễ là tất cả tấm lòng tri ân cảm tạ Ngài. 

1- Chúa là Thượng Đế chí tôn, nay Người lên tiếng, từ khắp cõi đông tây, Người triệu tập hoàn cầu. Tại Sion, cảnh sắc tuyệt vời, Thiên Chúa hiển minh,


2- "Hãy triệu tập cho Ta những người trung hiếu, những người đã giao ước với Ta bằng hy lễ." Các tầng trời tuyên bố Chúa công minh, vì chính Người sẽ đứng ra xét xử.


3- "Hãy tiến dâng Thiên Chúa lời tạ ơn làm hy lễ, giữ trọn điều khấn nguyền cùng Đấng Tối Cao. Hãy kêu cầu Ta trong ngày cùng khốn, Ta sẽ giải thoát, và ngươi sẽ làm hiển danh Ta."