Đức Tổng Giám mục
Hà Nội và Linh mục Tổng Thư kư UBBAXH
thăm bà con vùng
lũ tại TGP. Hà Nội
Hà Nội − Ngày 23-11-2008, ngày
Lễ Chúa Kitô Vua, Đức Tổng Giuse Ngô Quang Kiệt, TGM. TGP. Hà Nội, đă dẫn
đầu một đoàn đến Giáo xứ Đồng Chiêm, thuộc TGP. Hà Nội, nơi đă bị ngập lụt
và chịu thiệt hại nặng nề sau trận mưa to vào đầu tháng 11 vừa qua. Mục đích
của chuyến viếng thăm lần này là để tiếp tục an ủi, động viên những người
trực tiếp bị ảnh hưởng bởi lũ, đồng thời cũng để thẩm định t́nh h́nh thiệt
hại nhằm hỗ trợ phục hồi cho giáo dân xứ Đồng Chiêm một cách hiệu quả hơn.
Trước đó, ngài đă cử Cha Tổng Quản lư, Cha phó Văn pḥng, các thầy chủng
sinh và một số ḍng tu đến cứu trợ nơi đây.
Ngoài Đức Tổng Giuse, đoàn c̣n
có Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Sơn, Tổng Thư kư Uỷ ban Bác ái Xă hội (UBBAXH), Lm.
Giuse Nguyễn B́nh An, Việt Kiều Mỹ, anh cả trong gia đ́nh linh tông với Đức
Tổng Giuse; Sr. Anna Nguyễn Thị Mai Trang, OSP, thuộc UBTTXH, Chị Nguyễn Thị
Ngọc Dung, hiện ngụ tại Nhà Hưu dưỡng Hà Nội ở TP. HCM, đang dịp công tác ở
Hà Nội; Lm. Antôn Nguyễn Văn Dũng, Thư kư TGM. Hà Nội, cùng với 2 thầy dự tu
của TGP. Hà Nội.
T́nh từ ngày lũ về Hà Nội đến
nay đă non một tháng, nhưng nhiều cánh đồng 2 bên đường về ngoại thành nước
vẫn c̣n trắng xoá. Đường vào Đồng Chiêm tuy không c̣n lầy lội như mấy tuần
trước do nước đă dần rút đi từ 5 ngày nay, nhưng tài xế cũng phải cho xe
chạy ḷng ṿng mới vào đến nhà thờ v́ nhiều đoạn đường bị hỏng hoặc đang sửa
chữa dang dở.
Gác lại những sầu buồn sau
những đau khổ, mất mát, những giáo dân xứ Đồng Chiêm hôm nay tràn nập niềm
vui, đơn giản v́ họ đang nao nức đón Đức Tổng Giuse. Ngay trên con đường nhỏ
dẫn vào nhà thờ, khi thấy xe của đoàn đến từ đàng xa, hàng trăm em thiếu nhi
vùng chạy ra đón ngài như một bầy ong vỡ tổ, cùng giúp đẩy xe qua đoạn đường
hỏng, rồi chạy trước đón rước ngài đến nhà thờ trong tiếng reo ḥ vui mừng.
Tại đây đă có đông đảo bà con xếp thành hàng rào chờ đón, rước ngài vào nhà
thờ. Sau chào đón và thăm hỏi của Đức Tổng Giuse và Linh mục Tổng Thư kư
UBBAXH, tất cả cộng đoàn giáo xứ bắt đầu Thánh lễ đồng tế tôn vinh Chúa
Giêsu Kitô, Vua Vũ Trụ.
Giáo xứ Đồng Chiêm gồm 4 họ
đạo (họ Nhà xứ, Bắc Sơn, Phú Cốc, Phú Thanh) với khoảng 3.400 giáo dân,
thuộc huyện Mỹ Đức, cách thủ đô Hà Nội khoảng 60km về hướng nam. Chỉ trừ họ
Phú Cốc, 3 họ c̣n lại đều bị ngập, trong đó họ Bắc Sơn là ngập nặng nhất; do
Đồng Chiêm là vùng trũng, hầu hết nằm ngoài vùng đê bao của huyện Mỹ Đức.
Hằng năm, Giáo xứ Đồng Chiêm đều chịu ảnh hưởng của mưa lũ, nhưng thường chỉ
ngập đường làng, chứ không như trận mưa lũ lịch sử 2008 này. Nước mưa ngập
tràn nhiều ngày làm cho gia súc, gia cầm chết sạch, đồ đạc trong nhà trôi
hết; cá trong ao v́ vậy cũng theo con nước mà trôi đi. Con số thiệt hại cho
Đồng Chiêm đến nay đă lên đến trên dưới 10 tỷ đồng.
Về việc cứu trợ, theo Lm.
Giuse Nguyễn Văn Liên, phó xứ Đồng Chiêm, 2 ngày sau khi xảy ra t́nh trạng
ngập lụt, Đại diện Hội Chữ Thập Đỏ của Thành Phố có xuống xem xét, cứu trợ
nhưng chỉ với số lượng thật ít ỏi, tính trung b́nh mỗi gia đ́nh nhận được 3
gói ḿ. C̣n sau đó th́ không thấy cơ quan nào của chính quyền đến nữa. Cho
đến nay, việc cứu trợ chủ yếu đến từ phía giáo quyền: Toà TGM. Hà Nội, các
ḍng, các giáo xứ bạn… gồm ḿ gói, gạo, mền, quần áo, sách vở, thuốc men… Sự
quan tâm này đă làm cho giáo dân Đồng Chiêm vô cùng cảm động. Cha sở Giáo xứ
Đồng Chiêm đă chia sẻ: “Ngập lụt có thể cuốn trôi nhân mạng, nhà cửa, tiền
bạc, nhưng nó không thể cuốn trôi được t́nh thương của Thiên Chúa và Giáo
Hội, mà cụ thể là các ân nhân đă rộng lượng chia sẻ với giáo dân xứ Đồng
Chiêm”.
V́ hôm nay là Ngày Lễ kết thúc
Năm Phụng vụ, Giáo Hội long trọng tôn phong Chúa Kitô làm Vua, nên những lời
chia sẻ của Đức Tổng Giuse ở đầu lễ, trong bài giảng, cũng như ở cuối lễ,
luôn nhấn mạnh đến Vị Vua T́nh Yêu. Vị Vua này đến xét xử thế giới với một
cách thức thật lạ lùng. Ngài không xét xử người ta về những việc ǵ lớn lao,
mà chỉ xét xử về một điều duy nhất, đó là về t́nh yêu, t́nh yêu này thể hiện
qua những hành động bác ái của chúng ta đối với những người nghèo, những
người bé mọn, cho dù là những hành động nhỏ nhặt nhất, mà lắm lúc chúng ta
đă quên sót. Thi hành Đức Bác ái chính là tinh thần của công dân Nước Trời.
Ngài cũng mời gọi mọi người
hăy cảm tạ Chúa v́ qua cơn ngập lụt này, tuy có những khó khăn, khổ sở và
mất mát, nhưng người dân xứ Đồng Chiêm cũng nhận được một trận lụt t́nh
thương đến từ những ân nhân xa gần: từ giáo phận, từ Hội đồng Giám mục, từ
các cơ quan quốc tế, từ Toà Thánh… Và ngài nhắn nhủ phải làm sao khi đón
nhận được t́nh thương này rồi, nó phải được nhân lên, phân phát cho những
người xung quanh, theo tinh thần tương trợ: người có nhiều giúp người có ít
hơn, lá lành đùm lá rách, lá rách đùm lá nát, ngay cả đối với những người
không Công giáo.
Nhân dịp viếng thăm này, Lm.
Antôn Nguyễn Ngọc Sơn cũng thay mặt UBBAXH cầu chúc cho Giáo xứ Đồng Chiêm
can đảm vượt qua cơn thử thách này, dù có đau khổ nhưng chúng ta hăy gắn bó
với Vị Vua T́nh Yêu, chính Người hiểu được thân phận con người của chúng ta,
chia sẻ những đau khổ của chúng ta, để từ nỗi thiệt hại của ḿnh, chúng ta
lại tiếp tục vươn lên và có khả năng chia sẻ t́nh bác ái cho người khác. Cha
Sơn cũng cho biết UBBAXH đă chuẩn bị nguồn tài chính để hỗ trợ phục hồi cho
Đồng Chiêm.
Sau Thánh lễ, Đức Tổng cũng đă
có giờ tiếp xúc thân t́nh với bà con giáo dân, thăm hỏi cha con anh Phêrô
Trần Văn Công, chồng của Chị Hân, người đă thiệt mạng tại họ đạo Bắc Sơn
trong trận lũ vừa qua. Đoàn cũng được quư Cha dẫn đi thăm và tặng quà, tiền
cho một số gia đ́nh vừa nghèo lại vừa nhiễm HIV trong giáo xứ. Hậu quả sau
cơn ngập lụt ở Đồng Chiêm đă để lại những căn nhà nhếch nhác, ẩm mốc, ruồi
muỗi… Ai có thể ngờ rằng trong một xứ đạo nhỏ thuộc vùng sâu vùng xa như
Đồng Chiêm lại có đến 20 gia đ́nh có người nhiễm HIV. Đây là hậu quả của
những người đi làm ăn xa, do thiếu hiểu biết nên đă nhiễm phải căn bệnh thế
kỷ này. Trong hoàn cảnh nghèo nàn và thiếu hiểu biết như thế, chính những
bệnh nhân này cũng không biết cách tự chăm sóc ḿnh và cũng không biết cách
để bảo vệ những người thân khỏi lây nhiễm. Nhiều gia đ́nh không đủ tiền để
xét nghiệp xem người thân của họ có bị lây nhiễm hay không. Đáng thương nhất
vẫn là những đứa con tội nghiệp của họ.
Rời Đồng Chiêm, đoàn theo Lm.
Giuse Đào Bá Thuyết đến thăm xứ G̣ Mu (thuộc huyện Kim Bôi), và Quèn Danh
(một họ đạo của xứ G̣ Mu, thuộc huyện Mỹ Đức), là 2 địa điểm Cha đang coi
sóc. Giáo xứ G̣ Mu đang trong giai đoạn xây dựng, sắp hoàn thành. C̣n họ đạo
Quèn Danh có thể xem như một “ốc đảo” của Hà Nội. “Quèn Danh” đă nói lên
được phần nào cái xót xa như chính tên gọi của nó. Chẳng ai biết cái tên
“Quèn Danh” xuất phát từ đâu, bao giờ, nó như tượng trưng cho một địa điểm,
cho những dân “quèn”, không được mấy ai quan tâm, ngó ngàng đến. Nó cũng có
thể gọi là “vô danh” nếu không được các Cha Ḍng Chúa Cứu Thế phát hiện ra
vào năm 1988. Chính các Cha đă đến dạy chữ, dạy giáo lư và đưa họ ra khỏi
t́nh trạng “ngợm” để sống cho ra “người” hơn. C̣n trước đó, cuộc sống của họ
gần như hoang dă, sống quây quần bên nhau, hang động là nhà, nơi thờ tự là
tượng Đức Mẹ được treo trên nóc hang. Cứ mỗi độ Giáng Sinh về, các Cha lại
cử hành Thánh Lễ Giáng Sinh cho họ ngay trong hang động này. Dần dần các cha
cho bắt điện, giúp họ làm nhà ở, rồi xây nhà nguyện ở ven sườn núi đá. Hỏi
các em ở đây có biết ǵ về nơi ḿnh ở hay không th́ được cho biết “chúng
cháu không biết, khi có trí khôn th́ đă thấy ḿnh sống ở đây rồi”.
Đón đoàn vào Quèn Danh là hơn
10 chiếc thuyền nhỏ xíu được g̣ bằng tôn mỏng manh, có nguy cơ lật úp bất cứ
lúc nào. B́nh thường nếu không ngập nước, bà con đi lại bằng con đường ṃn
men theo chân núi đá rồi đi ra con đường đất ra đến đê. Nhưng những lúc ngập
lụt như thế này th́ họ phải dùng thuyền. Đoàn dừng xe ngày trên bờ đê rồi
xuống những chiếc thuyền con mỏng manh tiến vào làng.
Nói là làng cho oai chứ nơi
đây chỉ vỏn vẹn 114 nhân khẩu. Cuộc sống của họ vô cùng khó khăn và nghèo
nàn. Thu nhập chính chủ yếu dựa vào mảnh đất nhỏ bé mà mỗi năm chỉ làm được
một vụ, ngoài ra không có một nghề phụ nào ngoài ṃ cua bắt ốc để sống qua
ngày. Việc học của các em rất khó khăn, do chỉ là một nhóm nhỏ nên không
được chính quyền địa phương quan tâm. Những người lớn th́ hoàn toàn mù chữ,
c̣n các em nhỏ th́ hiện nay chỉ được 2 em có tŕnh độ cao nhất là lớp 6,
nhiều em chưa được đến trường.
Sự hiện diện của Đức Tổng
Giuse làm cho bà con nơi đây vô cùng cảm động. Điều này vượt ngoài sức tưởng
tượng của họ. Ngài đă nói chuyện với họ một cách thân t́nh ngay trong chính
ngôi nhà nguyện bé nhỏ. Ngài động viên họ hăy tiếp tục tin tưởng vào Chúa,
tin tưởng vào t́nh tương thân tương ái của mọi người, trau dồi đời sống đức
tin, và ngài nhấn mạnh rằng Giáo Hội, đặc biệt là TGP. Hà Nội, sẽ không quên
họ. Ngài cũng nhắn nhủ các bậc cha mẹ ngoài việc mưu sinh, hăy cố gắng cho
con cái được đến trường. Việc học hành là điều hết sức cần thiết song song
với việc bồi dưỡng đức tin. Ngài hứa Tổng Giáo phận sẽ hỗ trợ hết ḿnh cho
việc học tập của các em.
Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Sơn,
Tổng Thư kư UB BAXH, và Lm. Giuse Nguyễn B́nh An cũng đă trao trực tiếp một
số tiền để trợ giúp các em trong việc học tập.
Cha Thuyết, phụ trách họ đạo,
đă chia sẻ rằng ước ao lớn nhất của ngài cũng như bà con giáo dân tại “ốc
đảo” lúc này là có được một con đường từ nhà ra đến đường đê (với chiều dài
khoảng 1.000m) để các em đi học cũng như đi đến nhà thờ xứ G̣ Mu được dễ
dàng. Hiện họ đă có sẵn đá, có nhân công, chỉ cần được hỗ trợ cát và xi măng.
Ước mơ nhỏ nhoi này xem ra cũng xa vời nếu không được sự quan tâm và giúp đỡ
của những người hảo tâm.
Bất cứ ai được chứng kiến trực
tiếp cuộc sống của những bà con nơi đây chắc chắn sẽ không khỏi chạnh ḷng.
Thật không thể tưởng được ngay tại TP. Hà Nội lại có những người đang sống
cảnh như thế. Chỉ có ra khỏi nhà, ra khỏi nơi an toàn của ḿnh, chúng ta mới
biết được c̣n biết bao những người nghèo đang sống quanh ta đang cần t́nh
thương và sự giúp đỡ cụ thể.
UBTTXH.HĐG