Thánh Phaolô về Việc Công Chính Hóa

Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI: Buổi Triều Kiến Chung hằng tuần Thứ Tư 19/11/2008 – Bài Giáo Lý 13 trong Loạt bài cho Năm Thánh Phaolô

Anh Chị Em thân mến,

Trong cuộc hành trình chúng ta thực hiện dưới sự hướng dẫn của Thánh Phaolô, giờ đây chúng ta muốn suy nghĩ về một đề tài đã từng là tâm điểm của các cuộc tranh luận vào thế kỷ của Cuộc Cải Cách, đó là vấn đề công chính hóa. Một người công chính trước nhan Thiên Chúa ra sao? Khi Thánh Phaolô gặp gỡ Đấng Phục Sinh trên đường đi Damascus thì ngài đã là một con người toàn vẹn, ở chỗ ngài ở trong tình trạng bất khả trách cứ về vấn đề công chính theo lề luật (cf. Phil 3:6); ngài đã trổi vượt hơn nhiều người đồng thời với ngài trong việc tuân giữ những qui định của Moisen và nhiệt thành tuân hành truyền thống của cha ông (cf. Gal 1:14).

Ánh sáng soi chiếu ở Damascus đã làm biến đổi hoàn toàn cuộc đời của ngài, ở chỗ, ngài bắt đầu coi tất cả mọi công nghiệp của mình, những thành đạt của một cuộc theo đuổi về tôn giáo trân quí nhất, như là “thua thiệt” trước tính cách cao sang của kiến thức về Chúa Giêsu Kitô (cf. Phil 3:8). Bức Thư gửi tín hữu giáo đoàn Philiphê đã cống hiến cho chúng ta một chứng từ cảm kích về việc ngài quay ngược lại từ sự công chính theo lề luật cùng với việc tuân giữ những việc làm ấn định, sang một thứ công chính dựa vào niềm tin tưởng nơi Chúa Kitô: Ở chỗ, ngài đã hiểu được rằng tất cả những gì cho tới bấy giờ đường như là một thứ chiếm đạt đối với ngài thì thực ra là mất mát trước nhan Thiên Chúa, và vì thế ngài đã quyết định hiến cả đời mình cho Chúa Giêsu Kitô (cf Phil 3:7). Kho tàng được giấu trong thửa ruộng và hạt ngọc quí báu được ngài đầu tư mọi sự để chiếm hữu đây không còn là các việc làm theo lề luật nữa mà là Đức Giêsu Kitô, Chúa của ngài.

Mối liên hệ giữa Thánh Phaolô và Đấng Phục Sinh sâu xa đến nỗi nó đã thôi thúc ngài phải khẳng định rằng Chúa Kitô không phải chỉ là sự sống của ngài mà còn là việc sinh động của ngài, tới độ để đạt tới Người thì dù chết cũng là một đạt thành (cf. Phil 1:21). Như thế không phải là vì ngài không biết trân quí sự sống, nhưng vì ngài hiểu được rằng, đối với ngài, việc sinh động klhông còn một mục tiêu nào khác nữa; bởi thế, ngài không còn một ước mong nào khác ngoài việc chiến đạt Chúa Kitô, như trong một cuộc đấu về thể thao, để được mãi mãi ở với Người. Đấng Phục Sinh đã trở thành khởi điểm và đích điểm cho cuộc sống của ngài, là nguyên do và là mục đích cho cuộc chạy đua của ngài. Chỉ duy có mối quan tâm đến tình trạng phát triển đức tin của những ai ngài đã truyền bá phúc âm hóa, cùng với mối quan tâm cho tất cả mọi Giáo Hội ngài đã thành lập (cf 2Cor 11:28), mới là những gì xui khiến ngài chạy chậm lại trong việc tiến đến với Vị Chúa duy nhất của ngài, trong việc chờ đợi thành phần các đồ đệ của ngài, hầu cả họ nữa cũng chạy tới đích điểm ấy với ngài. Nếu việc tuân giữ lề luật trước đó ngài đã không cảm thấy một cái gì đó đáng tự trách theo quan điểm đoan chính về luân lý, thì một khi được Chúa Kitô chiếm đoạt thì ngài đã không ưa thích việc phán quyết về bản thân mình nữa (cf 1Cor 4:3-4), mà chỉ chuyên chú vào việc chạy đua để chiến thắng Đấng đã thắng đoạt ngài (cf Phil 3:12).

Chính vì cảm nghiệm bản thân ấy về mối liên hệ với Chúa Giêsu mà Thánh Phaolô đã lấy Phúc Âm của Người làm trọng tâm cho một cuộc phản chống bất khả giảm thiểu giữa hai con đường phải chọn lựa để tiến đến với sự công chính, một là con đường căn cứ vào các việc làm theo lề luật, hai là con đường dựa vào ân huệ của niềm tin tưởng vào Chúa Kitô. Bởi thế, việc chọn lựa giữa sự công chính nhờ các việc làm theo lề luật và sự công chính nhờ niềm tin tưởng vào Chúa Kitô trở nên một trong những đề tài nổi bật nơi các bức thư của ngài: “Chính chúng ta, thành phần Do Thái bẩm sinh chứ không phải thành phần tội nhân Dân Ngoại, nhưng chúng ta đều biết rằng con người không được công chính hóa nhờ các việc làm theo lề luật mà là nhờ ở niềm tin tưởng nơi Chúa Giêsu Kitô, thậm chí chúng ta đã tin vào Chúa Giêsu Kitô, để được công chính hóa bởi niềm tin vào Chúa Kitô, chứ không phải bởi các việc làm theo lề luật, vì không ai được công chính hóa bởi các việc làm theo lề luật hết” (Gal 2:15-16).

Và ngài tái khẳng định với thành phần Kitô hữu Rôma là: “tất cả đều đã phạm tội và bị hụt hẫng vinh quang của Thiên Chúa, họ được công chính hóa là nhờ ân sủng như là một tặng ban qua việc được cứu chuộc trong Chúa Giêsu Kitô” (Rm 3:23-24). Rồi ngài thêm: “Vì chúng ta tin rằng con người được công chính hóa nhờ đức tin chứ không phải việc làm theo lề luật” (cùng nguồn, câu 28). Luthêrô đã dịch chỗ này là “được công chính hóa bởi đức tin mà thôi”. Tôi sẽ trở lại vấn đề ấy vào cuối bài giáo lý này.

Trước hết, chúng ta cần phải làm sáng tỏ những gì là “lề luật” mà chúng ta đã được tự do và những gì là “các việc làm theo lề luật” không làm cho con người nên công chính. Ngay trong cộng đồng Côrintô bấy giờ đã có ý tưởng, một ý tưởng đã tái diễn nhiều lần trong giòng lịch sử, một ý tưởng được liên tục nghĩ rằng đó là một vấn đề về luật luân lý, và sự tự do của Kitô hữu bởi thế là ở chỗ được tự do không bị ràng buộc gì tới đạo lý nữa. Bởi thế câu “panta mou estin – đối với tôi mọi sự đều được phép” mới được chuyền miệng ở Corintô. Hiển nhiên việc giải thích này là điều sai lầm, ở chỗ, tự do của Kitô hữu không phải là một thứ libertinism – thả lỏng; tự do được Thánh Phaolô nói tới không phải là thứ tự do khỏi phải hành thiện nữa.

Bởi thế………

(còn tiếp)

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch theo tín liệu được Zenit phổ biến ngày 19/11/2008

(những chỗ được in đậm lên là do tự ý của người dịch trong việc làm nổi bật những điểm chính yếu quan trọng)