Về Những Bài Giáo Lư Thứ Tư Hằng Tuần

 

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL

 

Trong Huấn Từ Truyền Tin Chúa Nhật vừa rồi, 28/9/2008, ngày kỷ niệm đúng 30 năm băng hà của vị giáo hoàng 33 ngày của chúng ta, Gioan Phaolô I, ĐTC Biển Đức XVI đă nói về đức khiêm nhượng của ngài nhân bài Phúc Âm nói đến dụ ngôn hai người con của Chúa Nhật 26 Thường Niên năm A. Vị Giáo Hoàng 33 ngày này, theo thiên định, xuất hiện như một tia chớp để dọn đường cho ít là hai điều đươc chính ngài gợi lên, đó là sáng kiến lấy danh hiệu giáo hoàng và sáng kiến dạy giáo lư vào các buổi triều kiến chung Thứ Tư hằng tuần.

Thật vậy, về sáng kiến lấy danh hiệu giáo hoàng th́ trong lịch sử giáo hội chỉ có ngài là lấy danh hiệu kép: Gioan Phaolô, một sáng kiến đă được tiếp theo bởi vị giáo hoàng có một giáo triều dài thứ ba trong lịch sử giáo hội là Đức Gioan Phaolô II, vị giáo hoàng phải nói là "Gioan Phaolô Cả", như Giáo Hoàng "Grêgôriô Cả" và "Lêô Cả" thời của các vị này vậy.

Về sáng kiến dạy giáo lư vào các buổi triều kiến chung Thứ Tư hằng tuần, cũng đă được Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II tiếp tục suốt giáo triều dài 26 năm rưỡi của ngài. Đúng thế, để củng cố đức tin cho con cái của ḿnh, nhất là vào trước Thời Điểm Hồng Ân Năm Thánh 2000, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đă khai triển loạt bài giáo lư chủ đề rất sâu xa bao rộng. Ngài đă đi từ lănh vực nhân loại học siêu nhiên, sang lănh vực thần học đức tin, đến lănh vực vũ trụ học siêu việt.

Về lănh vực nhân loại học siêu nhiên, Đức Thánh Cha đă dùng 5 năm trời (1979-1984) để khai triển đề tài “t́nh yêu con người theo ư định của Thiên Chúa”. Đề tài này có thể được chia ra làm ba phần, phần nhất được bắt đầu bằng một loạt 23 bài giáo lư về sự hiệp nhất nguyên thủy giữa người nam và người nữ theo sách Khởi Nguyên, vào các ngày thứ tư hằng tuần trong khoảng thời gian từ ngày 5-9-1979 đến ngày 2-4-1980. Sau đó chuyển sang phần hai với 41 bài giáo lư về phúc cho ai có ḷng trong sạch theo bài giảng trên núi và thư thánh Phaolô, thời khoảng từ ngày 16-4-1980 đến ngày 6-5-1981. Trước khi sang phần ba, loạt bài giáo lư bị gián đoạn v́ sức khỏe của Đức Thánh Cha sau khi ngài bị ám sát hụt từ ngày 13-5-1981, và đă được xen kẽ bằng 3 bài chia sẻ của ngài, thời khoảng từ ngày 14-10-1981 đến 28-10-1981, liên quan đến việc ngài bị ám sát và ḷng thứ tha. Cuối cùng phần ba đă được bắt đầu với 50 bài về thần học hôn nhân và độc thân theo ư nghĩa phục sinh của thân xác, thời khoảng từ ngày 11-11-1981 đến ngày 4-7-1984. Loạt bài giáo lư về tài “t́nh yêu con người theo ư định của Thiên Chúa” cuối cùng được kết thúc bằng 12 bài, thời khoảng từ ngày 11-7 đến 21-11-1984, về việc ôn lại Thông Điệp “Sự Sống Con Người” của Đức Thánh Phaolô VI.

Về lănh vực thần học đức tin, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đă diễn giải toàn bộ giáo lư theo Kinh Tin Kính, trong đó có phần về Thiên Chúa Ba Ngôi, về Giáo Hội và Đức Maria. Riêng phần về Thiên Chúa Ba Ngôi là đối tượng cho 3 năm cuối cùng của riêng thế kỷ 20 và của chung thiên niên thứ hai, Đức Thánh Cha đă hướng dẫn về Chúa Cha với 58 bài, vào các ngày thứ tư hằng tuần trong thời khoảng từ ngày 20-3-1985 đến ngày 20-8-1986, Chúa Con với 99 bài, thời khoảng từ ngày 27-8-1986 tới ngày 19-4-1989, và Chúa Thánh Thần với 80 bài, thời khoảng từ ngày 26-4-1989 đến ngày 3-7-1991. Tuy nhiên, trước khi đi thẳng vào chủ đề Chúa Ba Ngôi, Đức Thánh Cha đă dẫn nhập bộ Giáo Lư Kinh Tin Kính này bằng 8 bài, từ ngày 5-12-1984 đến 13-3-1985, về những chân lư đức tin và luân lư Kitô giáo trong toàn bộ giáo lư.

Về lănh vực vũ trụ học siêu việt, theo Đức Thánh Cha, vấn đề thật ra đă nằm ngay ở phần kết của kinh Tin Kính, liên quan đến việc phục sinh của thân xác cũng như đến sự sống đời đời. Căn cứ vào đó, cũng có thể nói phần về nhân loại học siêu nhiên đă được nằm ngay ở đầu kinh Tin Kính, liên quan đến việc Thiên Chúa tạo dựng, trong đó có con người, một con người cần phải được tân tạo trong Giáo Hội mà mô phạm tuyệt hảo là Mẹ Maria. Bởi thế, sau loạt bài Giáo Lư về Thiên Chúa Ba Ngôi, Đức Thánh Cha đă bắt đầu bằng loạt bài Giáo Lư về Giáo Hội và về Mẹ Maria. Về Giáo Hội, có 137 bài giáo lư vào các ngày thứ tư hằng tuần kéo dài trong thời khoảng từ ngày 10-7-1991 đến ngày 30-8-1995, và về Mẹ Maria, có 70 bài giáo lư kéo dài trong thời khoảng từ ngày 6-9-1995 tới ngày 12-11-1997. Vừa chấm dứt loạt bài về Mẹ Maria, Đức Thánh Cha đă khéo rẽ ngang sang loạt bài Giáo Lư Hướng Về Năm Thánh 2000, bắt đầu từ thứ tư 19-11-1997.

Loạt bài Giáo Lư Mừng Năm Thánh 2000 (9/11/1997-15/12/1999) có ba phần: phần về Chúa Giêsu Kitô (từ bài 1 đến 15), về Chúa Thánh Thần (17-43), và về Chúa Cha (44-79), phần nào cũng được kết bằng một bài giáo lư về Mẹ Maria (bài 15, 43, 79). Như thế, Giáo Lư Mừng Năm Thánh 2000 chính là Giáo Lư cùng Mẹ Maria hướng về Thiên Chúa Ba Ngôi, một Đích Điểm đă được Tông Thư Ngàn Năm Thứ Ba Đang Đến của Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II phác họa (x đoạn 39) cho Giáo Hội nhắm tới, qua một tiến tŕnh ba năm sửa soạn gần: 1997 kính Chúa Giêsu Kitô, 1998 kính Chúa Thánh Thần và 1999 kính Chúa Cha, để Long Trọng Mừng Năm Thánh 2000, Năm Hồng Ân Thiên Chúa (x. Is 61:2; Lk 4:19). Trong chính Đại Năm Thánh 2000, ngài đă chia sẻ chủ đề về cả Vinh Quang Thiên Chúa Ba Ngôi, với 33 bài, tưừngày 5/1/2000 tới 6/12/2000.

(c̣n tiếp)