Mục Vụ Thái Lan:
phỏng vấn Lm. Anthony Lê
Đức, SVD
Phóng viên Dân Chúa Úc Châu
(PvDCUC) xin được hân hạnh giới thiệu tới độc giả nguyệt san Dân Chúa úc Châu LM
Lê Đức (LmLĐ), ḍng Ngôi Lời tỉnh ḍng Úc Châu, một khuôn mặt quen thuộc của
nguyệt san hiện đang làm việc tại Thái Lan….
PvDCUC:
Chào cha Đức, mặc dầu sống bên Thái Lan xa xôi, cám ơn cha đă tham gia vào Ban
Biên Tập và hằng tháng đóng góp bài vở cho Trang Modern Talkings. Trong số Mục
Vụ Di Dân tháng 6, xin cha cũng nói thêm về công tác mục vụ của cha cho người
Việt Nam tại Thái Lan…
LmLĐ:
Trước khi đến Thái Lan vào tháng 2 năm 2007 th́ tôi không hề có khái niệm về
người lao động Việt Nam tại Thái Lan, cho đến khi nhận được một cuộc điện thoại
từ Seour Linh ở Ḍng Mân Côi mời đến dâng lễ Phục Sinh cho người Việt Nam. Từ đó
tôi bắt đầu làm quen với các bạn trẻ đến Thái Lan làm việc từ các tỉnh miền Bắc
Trung Bộ như Nghệ An, Hà Tỉnh, Thanh Hóa…
V́ các bạn ở Bangkok lao
động bất hợp pháp nên việc tổ chức bất cứ một sinh hoạt nào đều rất khó khăn,
ngay cả việc tổ chức thánh lễ. V́ thế mục vụ chính yếu của tôi khi c̣n ở Bangkok
là cộng tác với cha Nguyễn Tiến Đức và các seour Ḍng Mân Côi để t́m nơi và tổ
chức thánh lễ cho cộng đoàn một cách an toàn và thường xuyên. Những lần có lễ
như vậy tôi phải ngồi giải tội nhiều giờ đồng hồ v́ các bạn rất muốn đến gặp
linh mục để giải bày những nỗi ưu tư của ḿnh. Tôi cho rằng những lần ngồi ṭa
này là những giây phút có ư nghĩa nhất trong việc mục vụ của tôi với các bạn trẻ
tại Thái Lan.
Trong những giờ rảnh rổi,
tôi cũng cố t́m đến một số bạn trẻ để gặp gỡ, chia sẻ, và nâng đỡ tinh thần của
họ trong đời sống hằng ngày.
Từ ngày dọn lên tỉnh Udon
Thani, tôi đă xin phép Đức Giám Mục cho tôi dâng lễ tiếng Việt mỗi tháng một lần
cho người Việt Nam (trong đó có Việt Kiều Thái sinh ra và lớn lên ở Thái Lan).
Sau 3 lần dâng lễ ở một ngôi nhà thờ nhỏ trong phố, tôi thấy thánh lễ hàng tháng
này đang ổn định và ngày càng có thêm người đến tham dự, ngay cả các bạn không
thuộc Công Giáo. Sau lễ các cô bác Việt Kiều thường đăi thức ăn cho cộng đoàn
như cháo, bún, hoặc chè trong không khí rất đầm ấm. Thánh lễ hàng tháng này diễn
ra vào 7h30 tối Chúa Nhật, là th́ giờ thuận tiện nhất đối với các bạn, v́ trong
số họ có nhiều người phải giúp việc bán hàng ngoài chợ vào ban ngày.
Tháng qua, từ ngày tôi dọn
về tỉnh Nong Bua Lamphu, cách Udon Thani 50 cây số để nhận xứ mới, tôi đang “đi
lùng” người Việt. Tôi nghe nói là ở các chợ có rất nhiều người Việt bán hàng.
Nên thời gian này tôi đi chợ không chỉ để mua đồ mà c̣n t́m “con chiên” nữa.
Hiện nay tôi đang phụ trách một giáo xứ nhỏ trong tỉnh NBL. Tôi muốn t́m đến
những người Việt để cho họ biết ở đây có linh mục người Việt và c̣n có nhà thờ
nữa. Hy vọng rằng có dịp giao tiếp với những người có đạo, và với những người
chủ của họ, họ sẽ được phép nghỉ vài giờ đồng hồ vào ngày Chúa Nhật để đến nhà
thờ dự lễ.
PvDCUC:
Hiện nay có khoảng bao nhiêu người Công Giáo Việt Nam ở Thái? Nghề nghiệp của họ?
Đời sống đức tin? Riêng về làn sóng di dân từ Việt Nam gần đây, họ đă đến Thái
Lan bằng cách nào?
LmLĐ:
Thực ra tôi không nắm được số liệu này. Tuy nhiên tôi có hỏi một bạn trẻ lao
động th́ bạn ấy ước lượng lao động di dân Việt Nam ở Thái Lan hiện nay phải lên
đến vài trăm ngh́n người.
Dường như tất cả đều đến từ
các vùng thôn quê và đến Thái Lan bằng đường bộ. “Đường giây” đi Thái Lan từ
Việt Nam cũng rất đơn giản. V́ là thành viên của ASEAN nên người Việt được phép
vào Thái Lan trên phương diện du lịch 30 ngày mà không cần visa. V́ thế nếu ai
muốn đi Thái Lan th́ chỉ cần người quen, bà con, bạn bè dẫn đi một cách dễ dàng.
Xe đ̣ đi từ Việt Nam đến Vientiane, Lào ngày nào cũng có chuyến. Từ Vientiane
vào Thái Lan cũng không ǵ khó khăn. V́ thến nên không có ngày nào mà không có
người Việt Nam đến Thái Lan để làm việc. Dĩ nhiên cũng có người Việt về lại Việt
Nam để thăm gia đ́nh, làm lại hộ chiếu, …
Các bạn trẻ Công giáo mang
trong ḿnh một đức tin xuất phát từ các xóm làng Công giáo tại Việt Nam. Đó là
một thứ đức tin rất đơn sơ, chân thành và mạnh mẻ. V́ thế họ rất áy náy lương
tâm khi không được đi lễ ngày Chúa Nhật v́ nơi làm việc không có nhà thờ, hoặc
không có thời giờ để đi lễ. Đó cũng là một trong những lư do tại sao mỗi lần có
lễ tiếng Việt tôi phải ngồi ṭa đến nhiều giờ đồng hồ.
PvDCUC:
Ngoài cha ra, c̣n có linh mục và tu sĩ Việt Nam
nào cũng đang làm việc với cha hay không?
LmLĐ:
Ở Bangkok hiện nay có một linh mục người Thái gốc Việt tên là cha Salerm là
người đứng ra chịu trách nhiệm cho cộng đoàn. Tuy nhiên, công việc mục vụ trực
tiếp th́ được đảm nhận bởi cha Nguyễn Tiến Đức, OP. Ngài đang du học tại Thái
Lan và đồng thời làm việc mục vụ cho người Việt Nam. Các bài tin tức về cộng
đoàn được đăng trên trang VietCatholic đều do ngài viết mới có. Bên cạnh cha Đức
c̣n có các seour Ḍng Mân Côi, là một ḍng Việt Nam ở Hoa Kỳ. Các seour được
Ḍng Chúa Cứu Thế mời sang dạy trong trường quốc tế rất nổi tiếng của Ḍng. Các
seour cũng cộng tác trong mục vụ với người Việt với điều kiện mà các seour có
thể. Và cuối cùng là có cha Phan Quốc Trực, SVD đang ở Bangkok cũng gắn bó với
cộng đoàn.
PvDCUC:
Bên Đài Loan, và gần đây Đại Hàn, có nhiều công nhân Việt Nam bị bóc lột, hành
hạ vừa thể xác vừa tinh thần, có một số nữ công nhân bị môi giới bán vào trong
động. Thưa cha, bên Thái Lan có những t́nh trạng tương tự như vậy cho người công
nhân Việt Nam hay không?
LmLĐ:
Theo sự hiểu biết của tôi th́ người Việt Nam ở Thái Lan rất may mắn là không rơi
vào những t́nh huống bi đát như ở Đài Loan và Đại Hàn. Lư do chính có thể là đa
số các bạn trẻ đến Thái Lan là đi theo anh em, bà con, bạn bè. Họ ở và làm việc
chung với nhau. Ví dụ như một chủ nhân thuê 5-6 người may đồ trong nhà của họ
đều là bà con anh em với nhau. V́ vậy họ trợ giúp và nâng đỡ lẫn nhau. Tiếng
Thái Lan đối với người Việt ḿnh cũng tương đối dễ tiếp thu nên đa số các bạn
lao động ở Thái Lan đều nói được tiếng Thái để giao tiếp và ngay cả “trả giá”
với cảnh sát khi bị bắt trên đường.
PvDCUC:
Trong ṿng 10 năm nữa, cha nghĩ mục vụ di dân cho người Công Giáo Việt Nam sẽ đi
về đâu?
LmLĐ:
Trong tương lai nếu t́nh h́nh bất hợp pháp đối với lao động Việt Nam tại Thái
Lan vẫn tiếp tục duy tŕ, tôi nghĩ rằng mục vụ đối với người Công giáo phải sáng
tạo để giúp cho họ tổ chức những cách thờ phượng và cầu nguyện tập thể theo mô
h́nh nhỏ ở trong các khu vực có nhiều người Việt Nam đang làm việc. Vấn đề là
hiện nay ở Thái Lan chưa có sự quan tâm thích đáng từ giáo hội Thái Lan. Kinh
nghiệm của tôi cho thấy trong giới linh mục tu sĩ ở đây không mấy ai cho rằng
việc mục vụ di dân đối với người Việt là điều đáng chú tâm đến. Việc cộng đoàn ở
Bangkok đă bị nhiều nhà thờ từ chối không cho làm lễ chỉ v́ những lư do không
quá nghiêm trọng cũng nói lên phần nào thái độ thiếu thông cảm này. V́ thế, các
linh mục tu sĩ người Việt ở Thái Lan phải tiếp tục nỗ lực để đưa vấn đề mục vụ
di dân vào chương tŕnh mục vụ chung của Giáo hội Thái Lan hầu có đường hướng và
sự hỗ trợ tích cực hơn từ giáo hội địa phương.
Trên thực tế, mục vụ di dân
cho người Việt ở Thái Lan cũng có những đồng điểm với các nơi khác như đa số các
người di dân là ở tuổi thanh niên. V́ thế các vấn đề như trai gái yêu đương,
quan hệ và sinh sống với nhau trước hôn nhân, và ngay cả vấn đề tệ nạn xă hội
như cờ bạc, bia rượu, và tội phạm cũng xảy ra đối với một thành phần ở đây. Mục
vụ di dân cho người Công Giáo Việt Nam sẽ phải giúp cho họ cố gắng duy tŕ những
giá trị tốt đẹp mà họ đă thu thập được từ những làng quê nơi họ xuất phát để
tránh những vấn đề không tốt xảy ra khi rời khỏi hệ thống giáo dục và nâng đỡ
của gia đ́nh, làng xóm, và nhà thờ mà họ đă có được trước đây.
Ngoài ra công tác mục vụ này
cũng phải giúp cho họ ư thức được rằng họ phải loại bỏ những thói quen không phù
hợp với môi trường mới, ví dụ như hay xă rác mỗi lần ăn xong, hoặc hút thuốc
trong khuôn viên nhà thờ, ăn mặc, đứng ngồi theo kiểu người quê Việt Nam. Tất cả
những hành động này gây ra phản cảm đối với người địa phương và làm cho họ dễ bị
cảnh sát phát hiện khi đi ra đường.
PvDCUC:
Cha có điều chi muốn chia sẻ với độc giả Dân Chúa Úc Châu nữa hay không?
LmLĐ:
Tôi xin quư độc giả cầu nguyện cho những người trẻ Việt Nam đang mưu sinh trên
đất nước Thái Lan này. Tôi thấy rất trớ trêu khi ở giáo xứ nhỏ bẻ của tôi vẫn có
những hàng ghế trống v́ người Công giáo ở đây rất bàng quang trước vấn đề lễ
lạt. Thế nhưng có vô số bạn trẻ Việt Nam đang ao ước có được một nơi để dự lễ,
cho dù chỉ một hai tháng một lần lại không kiếm ra nơi nào để thờ phượng. Ở Thái
Lan chỉ có 300,000 người trong số 65 triệu dân là Công giáo. Trong số 300,000
tín hữu đó, có tỷ số không ít mang ḍng máu Việt. Họ đă sang đây trốn sự bắt bớ
từ thời bắt đạo ở Việt Nam hàng trăm năm trước cũng như những thời kỳ tiếp theo
sau đó. Người Việt Nam đă cống hiến cho Giáo hội Thái Lan rất nhiều linh mục, tu
sĩ, và ngay cả vị GM Giáo phận Tha Re bây giờ cũng là người Việt nói được tiếng
Việt. Ngày nay, vẫn có người Việt Nam Công giáo đến Thái Lan để mưu sinh, trốn
tránh cảnh nghèo nàn ở quê hương. Nếu như người Việt chúng ta được tự do sống
đức tin của ḿnh trên đất Thái, chắc chắn chúng ta sẽ làm chứng cho Tin Mừng một
cách rất hăng say, và Giáo hội địa phương sẽ phát triển theo chiều hướng tích
cực hơn.
PvDCUC:
Cám ơn cha Lê Đức thật nhiều. Nguyện xin Thiên
Chúa tiếp tục chúc lành cho công tác mục vụ của cha tại Thái Lan.
|