Thượng Hội đồng Giám mục lần này quy tụ 33 hồng y, 79 tổng giám mục và 156 giám mục, với chủ đề “Giáo Hội tại châu Phi phục vụ Hoà giải, Công lý, Hoà bình”. Theo Đức Thánh Cha, chủ đề này hàm chứa chiều kích chính trị mạnh mẽ. Ngài ghi nhận rằng “không thể có hoà giải, công lý và hoà bình nếu không có sự thanh tẩy con tim cách sâu xa, sự đổi mới tư duy, sự hoán cải (metanoia), sự mới mẻ đến từ sự gặp gỡ Thiên Chúa”. Tuy nhiên, ngài nói tiếp: “Cho dù chiều kích thiêng liêng này có sâu xa và nền tảng đi nữa, thì chiều kích chính trị vẫn rất thật, bởi lẽ nếu không có những thực hiện về mặt chính trị thì những điều mới mẻ của Thánh Thần cũng không thành hiện thực. Do đó, có thể có cơn cám dỗ chính trị hoá chủ đề, nói quá nhiều về chính trị mà ít nói đến mục vụ, trong khi chính trị không phải là thẩm quyền của chúng ta”. Còn mối nguy hiểm thứ hai là “ẩn náu trong một thế giới thuần tuý thiêng liêng, một thế giới trừu tượng và đẹp đẽ nhưng không có thật”. Vì thế, Đức Thánh Cha nhấn mạnh, “Mục tử phải thực tế, phải quan tâm đến thực tại nhưng từ viễn tượng của Thiên Chúa và Lời của Ngài”.

 

Sau đây là nguyên văn bài nói chuyện của Đức Thánh Cha.

 

Anh Chị Em thân mến,

Đã đến lúc nói lời cảm ơn. Trên hết mọi sự, xin tạ ơn Chúa đã triệu tập chúng ta, đã mang chúng ta đến với nhau, đã giúp ta lắng nghe Lời của Ngài, tiếng nói của Thần Khí Ngài, và vì thế cũng ban cho ta khả năng tìm kiếm con đường hiệp nhất giữa những kinh nghiệm đa dạng, sự hiệp nhất của đức tin trong ơn hiệp thông của Chúa. Chính vì lý do này mà diễn ngữ “Giáo Hội – Gia đình của Chúa” không còn là một ý niệm hay ý tưởng nữa nhưng là kinh nghiệm sống động chúng ta đã có trong những tuần này: chúng ta thực sự được đem đến đây như Gia đình của Chúa. Và với sự trợ giúp của Thánh Thần, chúng ta đã làm được những việc tốt đẹp.

Tôi muốn nói rằng chính chủ đề của hội nghị đã là một thách đố khó khăn. Chủ đề “Hoà giải, Công lý và Hoà bình” chắc chắn hàm chứa chiều kích chính trị mạnh mẽ, cho dù điều hiển nhiên là không thể có hoà giải, công bằng và hoà bình nếu không có sự thanh tẩy con tim cách sâu xa, sự đổi mới tư duy, sự hoán cải “metanoia”, sự mới mẻ bắt nguồn từ sự gặp gỡ Thiên Chúa.

Nhưng dù cho chiều kích thiêng liêng này có sâu xa và nền tảng đi nữa, thì chiều kích chính trị vẫn rất thật, bởi lẽ nếu không có những thực hiện về mặt chính trị thì những điều mới mẻ của Thánh Thần không thành hiện thực. Vì thế, có thể có cơn cám dỗ chính trị hoá chủ đề, để nói nhiều về chính trị mà ít nói đến mục vụ, trong khi chính trị không thuộc thẩm quyền của chúng ta.

Khi chạy trốn cơn cám dỗ thứ nhất, lại có mối nguy cơ khác là ẩn trú trong một thế giới thuần tuý thiêng liêng, trong một thế giới trừu tượng và đẹp đẽ nhưng lại không thực tế. Diễn từ của một mục tử phải thực tế, phải quan tâm đến thực tại nhưng từ viễn tượng của Thiên Chúa và Lời của Ngài.

Do đó, một đàng, sự trung dung đòi hỏi phải thực sự nối kết với thực tại, phải biết mình nói về cái gì; đàng khác, không rơi vào những giải pháp chính trị thuần tuý, nghĩa là phải nói những lời cụ thể nhưng thiêng liêng. Đây là vấn đề lớn của Thượng Hội đồng và tạ ơn Chúa, tôi nghĩ chúng ta đã giải quyết được cách thành công. Tôi biết ơn về điều đó vì sẽ giúp cho việc soạn thảo tài liệu hậu Thượng Hội đồng được dễ dàng hơn.

Tôi cũng muốn cảm ơn Anh Chị Em. Trước hết, xin cảm ơn các vị đã chủ trì, điều hành những khoá họp của Thượng Hội đồng cách vững chắc và vui tươi. Xin cảm ơn các diễn giả: chúng tôi nói và cảm nhận cụ thể điều này, các vị là những người mang gánh nặng nhất của công việc, các vị phải làm việc cả khi đêm về cũng như trong ngày Chúa nhật, làm việc trong cả lúc ăn trưa và bây giờ các vị thực sự đáng hưởng tràng pháo tay hoan hô của chúng tôi.

Tôi đã quyết định đặt Đức Hồng y Turkson làm vị Chủ tịch mới của Hội đồng Tòa Thánh về Công Lý và Hoà Bình, kế nhiệm Đức Hồng Y Martino. Cảm ơn Đức Hồng y vì đã nhận lời, chúng tôi vui mừng được thấy Đức Hồng y có mặt sớm với chúng tôi ở đây. Xin cảm ơn tất cả các nghị phụ, các đại biểu anh em, các tham dự viên, các chuyên viên, nhất là những nhà thông dịch vì đã góp phần “tạo nên lễ Hiện Xuống”. Lễ Hiện Xuống có nghĩa là sự hiểu biết lẫn nhau, mà nếu không có các nhà thông dịch thì cây cầu thông hiệp này bị mất. Xin cảm ơn tất cả, nhất là vị Tổng Thư ký và nhóm cộng sự của ngài đã hướng dẫn chúng tôi và âm thầm tổ chức mọi sự rất tốt đẹp…

(Nguồn: Zenit.org)