ĐẮC NHÂN TÂM

 

Chuyển Dịch: Nguyễn Hiến Lê

 

 

Loài Người Muốn Ǵ?

     Bạn Muốn biết một câu thần chú làm ngưng những cuộc căi lộn, làm tan bất B́nh, gây thiện cảm và xúi giục người khác làm chăm chú nghe bạn không? .

      Có ư? ... Đây câu đó đây. Trước Hết, bạn hăy nói: "Tôi không trách ông một chút nào hết. Nếu ở vào Địa vị ông, chắn chắc tôi cũng hành động như ông".

      Một câu trả lời như vậy th́ đến hùm thiêng rắn độc cũng phải chịu Đi. Xin bạn đừng ngại rằng nói như vậy mà không thành thật đâu, v́ Nếu ở vào địa vị người khác tự nhiên bạn cũng sẽ hành động như họ.

      Như tên cướp Ai Capone chẳng hạn. Nếu bạn đă chịu cái di truyền về thể Chất như y, th́ bây giờ bạn cũng như y, cũng đương nằm nơi y đang nắm, Nghĩa là trong khám.V́ chính cha mẹ y và những người chung quanh y đă làm Cho y trở thành như vậy.

      Bạn không Phải là con rắn hổ chẳng hạn, th́ cái lẽ độc nhất là bởi các cụ Nhà là người chứ không phải là rắn hổ. Nếu tín ngưỡng các bạn không Cho bạn thờ con ḅ hay con rắn th́ chỉ do bạn không sanh trưởng trong một Gia đ́nh Ấn độ, trên bờ sông Brahmapoutra.

      Vậy bạn được như bây giờ, cái ǵ cho bạn đáng tự phụ? Người khác ra Sao, đừng chê người ta. Đừng giễu sự lầm lẫn, sự ngu muội, sự giận Dữ của họ. Trái lại nên thương họ. Nên có thiện cảm với họ, giúp Họ nếu có thể được. Bạn nên nói như John Wesley khi ông thấy một người Say rượu lảo đảo ngoài đường: "Nếu trời không thương, th́ ta cũng đă Như người này".

      Ba phần tư người mà Bạn gặp đều thèm muốn cảm t́nh, khao khát được thiên hạ hiểu ḿnh.Bạn Làm co họ vừa ḷng th́ họ sẽ sùng bái bạn.

      Một lần, tôi diễn thuyết trước máy truyền thanh về cô Louisa May Alott, Tác giả cuốn Các tiểu thư. Tôi biết rằng cô đă sống và viết những Tác phẩm của cô ở Concord tại miền Messachusrtts. Nhưng thật là vô tâm, Tôi đă nói lộn rằng tôi đă viếng nhà cô Concord tại miền New Hampshire! Nếu tôi chỉ có một lần th́ cũng không sao! Than ôi! Tôi nói tới hai Lần... Tức th́ những bức thư và dây thép ùa vào pḥng tôi để chửi Tôi, bao vây tôi như ông ṿ vẽ. Lời lẽ hoặc khinh bỉ, hoặc nghiêm khắc. Thứ nhất, có một bà quê quán ở Concord, miền Messahusetts, không tiếc Lời chua ngoa, mạt sát tôi y như tôi đă buộc tôi có Alcott là mọi ăn Thịt người ở Nouvelle Guinée vậy. Đọc thư bà ta tôi tự nhủ: "Cảm tạ Trời Phật đă thương, không bắt tôi làm chồng con mụ này!" Tôi vội Vàng muốn trả lời bà ta rằng: "Nếu tôi đă có một lỗi về địa lư th́ Bà con có một lỗi nặng hơn nhiều, là lỗi không được nhă nhặn chút Nào hết". Tôi muốn bắt đầu bức thư tôi bằng câu đó. Rồi th́ cho bà Ta một bài học đích đáng. Nhưng tôi dằn ḷng xuống. Tôi biết rằng bất Kỳ kẻ điên cũng đáng cự lại như vậy được và thật ra câu trả lời Đó là câu trả lời đặc thù của hết thảy những đứa ngu. Tôi muôn vượt Lên trên bọn đó. Tôi nhất định làm cho bà ấy đương thù ghét tôi, phải Có thiện cảm với tôi. Tôi tự nhủ: "Nghĩ cho cùng, nếu ḿnh ở vào địa Vị bà ta, chắc ḿnh cũng cảm xúc như bà ta, phải rán hiểu quan điểm Của bà ta mới được". Khi tôi với Philadephie, tôi kêu điện thoại liền Và nói với bà đại loại như sau này: "Tôi kinh chào bà.. Mới rồi bà Có viết một bức thư cho tôi, bữa nay tôi xin cám ơn bà".

      Bà ấy nói rơ ràng từng tiếng, giọng quư phái: "Tôi được hân hạnh Hầu chuyện Ngài vào đây". Tôi "Bà không biết tôi đâu. Tôi là Dale Carnegie. Cách đây mấy tuần, bà ta nghe tôi diễn thuyết trong máy truyền Thanh về cô Lousia May Alcott và trong cuộc diễn thuyết đó, tôi đă lầm Lỡ không thể tha thứ được: Tôi đă nói cô ấy sanh trường Concord, miền New Hampshire. Thật là bậy và ngu quá. Tôi xin lỗi bà và cám ơn bà Đă mất công viết thư chỉ bảo cho tôi".

      Bà ấy."Ông Carnegie! Tôi hối nhận đă viết cho ông một bức thư như vậy. Bữa đó, tôi đă mất hết điềm tĩnh, xin ông thứ lỗi cho Tôi." Thưa không ạ, chính tôi phải xin lỗi bà chứ. Một đứa con nít ban tiểu học cũng Không bao giờ lầm lẫn như vậy. Tôi đă nhận lỗi của tôi ở trên máy Truyền thanh rồi, nhưng tôi muốn thưa riêng với bà rằng tôi ân hận Về lỗi đó lắm".

      Bà ấy."Tôi quê quán ở Concord. Gia đ́nh tôi có làm việc lâu trong chánh phủ ở miền Messachusetts Cho nên tôi lấy làm vẻ vang về quê hương tôi lắm. Khi nghe ông nói Cô May Alcott sanh trưởng ở miền New Hampshire, tôi buồn lắm... Nhưng tôi Thú rằng nhớ lại bức thư đó tôi xấu hổ lắm".

      Tôi. "Thưa bà, xin bà tin rằng tôi ân hận hơn bà vô cùng. Lỗi của Tôi không làm thiệt chút chi cho miền Messachusetts, mà làm cho tôi xấu Hổ vô cùng. Thật hiếm thấy được một người của bà, có học thức như Bà lại chịu khó viết thư chỉ bảo cho những diễn giả trước máy truyền Thanh, tôi mong rằng bà sẽ có ḷng tốt để ư tới những bài diễn thuyết Sau này của tôi nữa..."

      Như vậy, tôi Xét theo quan điểm bà ta và xin lỗi bà th́ bà ta cũng xét theo quan điểm Của tôi và xin lỗi tôi liền. Tôi được cái vui là đă tự chủ được Ḿnh, đă dùng phép lịch sự để đáp lại một bức thư thô lỗ. Sau cùng, Được ḷng quư miến của bà tức giận mà tự ải sao...?

      Ông Sol Hurock có lẽ là người bầu hát nổi danh nhất ở Mỹ. Trong hai Chục năm, ông điều khiển nhiều đào kép nổi tiếng... Ông thấy rằng Họ có chỗ này đặc biệt nhất là lúc nào cũng cần người khác khen, Khuyến khích và chú trọng tới họ, cả trong những tật lố lăng nhất Của họ. Trong ba năm trời, ông giữ được trong gánh hát của ông Chaliapine, Một danh ca đă làm cho các khán giả sang trọng ở rạp Metropolitan Opéra Phải say mê về giọng trầm trầm tuyễt thú của va. Nhưng "con ngựa bất Kham" đó đă làm cho ông bầu phải bao phen bứt đầu bứt óc. Và có đủ Tật xấu, như một đứa trẻ quá được nuông chiều, và hết sức "khó chịu", Hành hạ ông bầu đủ t́nh đủ tội.

      Chẳng Hạn, tối nào va phải ca, th́ trưa hôm đó va kêu điện thoại, nói với ông Hurock: "Không em rồi, ông Sol ơi. Cuống họng tôi như cái bàn nạo Dừa. Không thể nào ca tối nay được đâu!" Bạn tưởng ông Hurock tranh Biện với va sao? Không, ông đă biết từ lâu rằng dùng lối đó với đào Kép không được.

      Ông chạy ngay lại Khách sạn của Chaliapine và gặp mặt, ông than thở, giọng thành thật, Năo nùng: "Đáng tiếc cho em quá! Thật đáng tiếc! Tất nhiên là em ca Không được rồi. Đành hủy tờ giao kèo, chớ biết sao bây giờ! Em thiệt Hai ngàn mỹ kim, nhưng so sánh với tiếng vang lừng của em, sự thiệt tḥi Đó có là bao!".

      Chaliapine thở dài, Nói: "Ông rán đợi, chút nữa trở lại coi... Phải, độ năm giờ, ông Trở lại, may ra tôi có khá hơn không".

      Năm giờ, ông Hurock trở lại, vẫn có vẻ âu sầu lắm. Ông lại cố nài Xóa bỏ giao kèo và Chaliapine lại thỏ dài nói: "Này, thôi chút nữa ông trở lại xem sao. Có lẽ nó sẽ khá hơn".

      Bảy giờ rưỡi, va chịu ca với... điều kiện là ông bầu phải báo trước Cho công chúng hay rằng va v́ bị cảm mạo, nên không được tốt giọng như Thường ngày. Ông Hurock hứa làm như va muốn, và sau cũng dắt con "ngựa Bất kham" đó ra sân khấu để được hoan hô như vũ băo như mọi tối.

      Một nhà tâm lư trứ danh nói: Hết thảy chúng ta đều cần thiện cảm, Như được người khác khen, hoặc khuyến khích, hoặc an ủi. Em bé đứt tay Hay u đầu, vội vàng chạy lại ch́a ra cho người lớn thấy, có khi lại Tự va đầu vào cái ǵ cho u lên để được người lớn thương hại, vuồt ve. Người lớn th́ kể lể dài ḍng những tai nạn, bệnh tật của ḿnh và nhất Là nhũng chi tiết trong lúc bị mổ xẻ. Nhưng tai họa đó có thật hay tưởng Tượng cũng vậy, loài người bao giờ cũng thích người khác thương tới Ḿnh".

      Vậy muốn cho người khác theo ư ḿnh, ta nên Tỏ rằng ta có nhiều thiện cảm với những ư tưởng cùng ước cọng của họ.

      Đó là quy tắc chín