PHẢI SỐNG
CÁCH NÀO ĐỂ LÀM CHỨNG NHÂN ĐÍCH THỰC CHO
CHÚA KITÔ
TRONG HOÀN CẢNH THẾ GIỚI NGÀY NAY ?
Thế giới ngày nay đang ngụp lặn trong
“văn hóa của sự chết = culture of death”
như Đức cố Giáo Hoàng Gioan Phaolô II
(nay là Chân Phước) đă dùng cụm từ trên
để diễn tả, và kêu gọi mọi tín hữu lưu
tâm đúng mức về thảm họa này. Cũng như
thêm tích cực sống đức tin Công giáo để
chống lại ảnh hưởng rất tai hại của làn
sóng vô thần, vô luân đang lôi cuốn và
xô nhanh biết bao người ở mọi nơi vào
con đường hư mất.
Thật vậy, chủ nghĩa tương
đối (relativism) cùng với chủ nghĩa hưởng
thụ vật chất (material comsumerism) đang
lừa dối con người tới mức coi thường hay
khinh chê mọi giá trị luân lư, đạo đức
để từ đó quyến rũ con người ở khắp nơi
lao ḿnh đi t́m tiền của, thú vui và hư
danh trần thế bằng mọi giá, bất chấp
lương tri và đạo đức là nền tảng cho một
đời sống nhân luân xứng đáng với địa vị
là con người, khác biệt với mọi loài vật
cầm thú vô tri.
Chính v́ không c̣n nghe
theo tiếng nói của lương tâm, một quà
tặng quí giá mà Thiên Chúa chỉ ban tặng
riêng cho con người để giúp con người
biết sống theo đường lối của Ngài hầu được
cứu rỗi, nên người ta đă lẫn lộn giữa sự
thiện và điều ác, lấy gian manh lừa đảo
làm lẽ sống, chà đạp thô bạo mọi giá trị
của luân lư, phong hóa, công bằng, nhân
ái, coi trọng súc vật , như chó, mèo,
rùa (turtle) chím, cá… hơn cả sự sống
của con người, dù chỉ mới thành h́nh
trong ḷng mẹ. Đó là tội phá thai ở
khắp nơi - tức giết người - mà người ta
coi là vô tội, là hợp lư, là quyền
riêng của phụ nữ, trong khi tự bản chất
(intrinsically) đó là tội ác lớn lao
nhất mà con người thời đại này đă phạm
và vô t́nh chống lại Thiên Chúa là Nguồn
phát sinh mọi sự sống.
Mặt khác, cũng v́ coi rẻ
lương tâm, không chấp nhận có luân lư,
đạo đức phổ quát (universal ethics and
morals) v́ coi mọi giá trị tinh thần và
đạo đức chỉ là tương đối, nên con người
ở khắp nơi ngày nay đang mặc sức làm
những sự dữ như chém giết, gian ác, tráo
trở, lừa đảo, bóc lột, bất công, chà đạp
quyền sống của con người, cho phép hôn
nhân đồng tính (same sex marriage) sản
xuất sách báo, phim ảnh bạo động, dâm
ô, và nhất là buôn bán phụ nữ và trẻ em
cho kỹ nghệ măi dâm và ấu dâm (child
prostitution) rất khốn nạn và vô luân.
Tệ hại không kém là tập
đoàn tài phiệt, đại tư bản gian ác ở Mỹ
đă dùng tiền bạc để mua chuộc (lobby)
các dân biểu, nghị sĩ để họ thông qua
luật không tăng hay miễn thuế cho bọn
chúng, nhưng lại cắt giảm ngân quỹ dành
cho bệnh nhân, cho giáo dục và người già
sống nhờ trợ cấp xă hội (tiền già, SSI).
Đây là tội ác của những tay đại tư bản
quá giầu có nhưng hoàn toàn vô tâm, lănh
cảm (numb) trước sự đau khổ của người
nghèo, người có lợi tức thấp, không có
bảo hiểm sức khỏe và không có tiền cho
con cái đi học đại học như con cái của
bọn nhà giầu kia.
Ở bên kia thái cực, những
người cầm quyền của các chế độ cộng sản
c̣n lại trên thề giới hiện nay, đều đă
trở thành “những đại tư bản đỏ” những
tay giầu sụ nhờ vơ vết tài sản của công
làm của riêng và tàn nhẫn bóc lột người
dân đen để có nhiều tiền chuyển ra
ngoại quốc pḥng thân cũng như gửi con
cái đi học ở Mỹ, Canada, Anh, Pháp…
trong khi đa số người dân trong nước c̣n
sống dưới mức nghèo khổ, phụ nữ phải bán
thân nuôi miệng, hoặc nhắm mắt trao
ḿnh cho bọn buôn người khai thác kỹ
nghệ măi dâm dưới b́nh phong "hôn nhân
nước ngoài" vô cùng khốn nạn và vô luân
như đă diễn ra từ nhiều năm nay .
Trước thực trạng này, là
người tín hữu Chúa Kitô trong Giáo Hội
Công Giáo, chúng ta được kêu gọi hơn bao
giờ hết phải thực sự sống niềm tin có
Thiên Chúa là Cha cực tốt cực lành, là
Đấng công minh chính trực để làm chứng
cho Chúa Kitô, Đấng đă đến không những
để cứu con người khỏi chết v́ tội mà c̣n
mặc khải cho chúng ta biết về Chúa Cha
và Chúa Thánh Thần trong Mầu nhiệm Ba
Ngôi Một Thiên Chúa duy nhất thánh
thiện, công b́nh, khoan dung và đầy
yêu thương, nhưng gớm ghét mọi tội lỗi.
Sau khi hoàn tất công
tŕnh cứu chuộc nhân loại, và trước lúc
về Trời, Chúa Giêsu đă ân cần căn dặn
các Tông Đồ như sau :
“ Anh em sẽ nhận được
sức mạnh của Thánh Thần khi Người ngự
xuống trên anh em. Bấy giờ anh em sẽ là
nhân chứng cho Thầy tại Giê-ru-sa-lem,
trong khắp các miền Giuđa, Sa-ma-ri và
cho đến tận cùng trái đất.” ( Cv
1: 8)
Làm
nhân chứng cho Thầy ở Giê-ru-salem và
cho đến tận cùng trái đất nghĩa là ǵ ?.
I-
Trước hết, về phía người đi rao giảng,
dạy dỗ chân lư:
Làm chứng cho Thầy chắc
chắn không phải là chỉ nói cho hay,
giảng cho hùng hồn, hấp dẫn, xây chủng
viện tốn phí lên đến 4, 5 triêu dollars
hoặc xây hay sửa sang thêm nhiều nhà
thờ nguy nga lộng lẫy để khoe khoang với
du khách nước ngoài về mức phát triển
(giả tạo) của Đạo Thánh ở Giáo hội địa
phương.
Nói thế không có nghĩa là
không cần xây chủng viện hay nhà thờ mà
chỉ muốn nhấn mạnh điều quan trọng
hơn là phải chú tâm xây đền thờ Chúa
trong tâm hồn mọi tín hữu, đào tạo những
Kitô Hữu đích thực để làm nhân chứng cho
Chúa Kitô trong một xă hội, một thế giới
quá gian tà như thực trạng ở khắp nơi
ngày nay .
Thật vậy, làm chứng nhân
cho Chúa Kitô không phải chỉ chú trọng
rao giảng Tin mừng Cứu Độ của Chúa -
mặc dù là cần - nhưng cần thiết và
quan trọng hơn là chính người đi rao
giảng phải sống và thực hành cách trung
thực điều ḿnh giảng dạy. Có như
thế, th́ mới mưu ích cho phần rỗi của
chính ḿnh và cho người khác, nhờ gương
sống đức tin của ḿnh trong vai tṛ nhân
chứng cho Chúa giữa thế gian, khiến cho
nhiều người tin và biết sống ngay lành
để được cứu rỗi, v́ đó
“ là điều tốt và đẹp ḷng
Thiên Chúa, Đấng cứu độ chúng ta, Đấng
muốn cho mọi người được cứu độ và nhận
biết chân lư.”( 1Tm 2:3-4).
Nói khác đi, nếu người
rao giảng không sống trung thực với nội
dung Tin Mừng th́ sẽ không thuyết phục
được ai nghe và tin điều ḿnh giảng dạy.
Và như thế, thay v́ là nhân chứng cho
Chúa , người ta sẽ trở thành phản chứng
(anti-witness), v́ lời nói không đi
đôi với việc làm, lư thuyết mâu thuẫn
với thực hành khiến không ai muốn nghe
và tin điều ḿnh dạy bảo nữa.
Cụ thể nhất hiện nay là
một linh mục kia mà đời tư cũng như đời
công đều đă phơi bày cho mọi người biết
từ trên 30 năm qua, nay đột nhiên lên
giọng "gái hư mất nết mà c̣n già mồm"
hay "vừa đánh trống vừa ăn cướp, vừa la
làng". Ông trơ trẽn thách đố ai trưng
được bằng cớ "ông có vợ con" và c̣n đe
dọa đưa người tố cáo ra ṭa! Thật hết
chỗ nói. Luận cứ của ông th́ con nit
cũng không thể nghe và tin được, nói chi
người lớn. Không ai có thể lấy thúng để
úp voi. Và chỉ có "luật rừng rú " mới có
thể bênh vực và xử cho ông thắng kiện
trong việc trơ trẽn dối gạt không những
lương tâm của chính ḿnh mà c̣n bóp méo
sự thật để mong phỉnh gạt người khác.
Nhưng chắc chắn ông không thể thuyết
phục được ai và việc làm của ông chỉ tố
cáo một sự kiện rơ rệt nhất : đó là sự
phá sản của lương tâm con người và lương
thiện của một linh mục. Chúa nói :
"có" th́ phải nói "có", không" th́ phải
nói "không". Thêm thắt điều ǵ là do ma
quỷ." ( Mt 5: 37). Ông hẳn đă nghe
và giảng câu này cho giáo dân nhiều lần
???.
Như thế, đời sống và việc
làm của ông chỉ giúp làm chứng rất hữu
hiệu cho sự gian dối, tráo trở, vô liêm
sỉ của một con người và - tệ hại hơn nữa
- của một linh mục đă biến chất, phương
hại cho thanh danh của hàng giáo sĩ và
uy tin của Giáo Hội. Do đó, tuyệt đối
không thể làm nhân chứng cho Chúa Kitô
về bất cứ phương diện hay giá trị nào.
Liên quan đến sự tráo trở
của linh mục trên, cũng cần phải nói đến
sự vô trách nhiệm của Giáo quyền đia
phương đă vô t́nh hay cố ư đồng lơa,
dung túng cho đương sự làm những
việc sai trái từ bao năm qua mà không hề
có biện pháp kỷ luật thích hợp theo giáo
luật! ( x. can.no. 285)
Đây cũng là thái độ thiếu
nhân chứng của những người lẽ ra phải
nêu gương nhân chứng về tinh thần trách
nhiệm nhằm bảo vệ giáo lư và kỷ luật
của Giáo Hội đối với những vi phạm có
hại cho sứ vụ rao giảng Tin Mừng của
Giáo Hội trong hoàn cảnh giáo hội địa
phương.
Trở lại vai tṛ nhân
chứng của người rao giảng, nếu không
sống và thực hành những ǵ ḿnh giảng
dạy cho người khác, th́ chính ḿnh
cũng sẽ chẳng được lợi ích ǵ về mặt
thiêng liêng như Thánh Phaolô đă tự cảnh
giác ngài như sau : “Tôi bắt thân
thể phải chịu cực và phục tùng, kẻo sau
khi rao giảng cho người khác,
chính tội lại bị loại”. (1 Cor 9:
27).
Bắt thân thể phải chịu
cực và phục tùng có nghĩa là phải chiến
đấu với chính bản thân ḿnh để vượt
thắng những trở ngại của bản chất tham
sân si để sống đúng với điều ḿnh dạy
bảo người khác hầu nêu gương sáng cho
họ và thuyết phục họ tin và sống điều
ḿnh giảng dạy cho họ..
Cụ thể, giảng yêu
thương, công b́nh và bác ái cho ai th́
chính ḿnh phải nêu gương sáng trước
tiên về những nhân đức này, “… để họ
thấy những công việc tốt đẹp anh em
làm, mà tôn vinh Cha của anh em
, Đấng ngự trên trời. “ ( Mt 5: 16)
Cũng vậy, giảng khó nghèo
và khiết tịnh (chastity) cho người khác
nhưng chính bản thân ḿnh lại công khai
có vợ con, chạy theo tiền của, làm tay
sai cho chế độ cai trị để mưu tư lợi và
phá hoại Giáo Hội, bất chấp giáo luật.
(x.giáo luật số 285) th́ làm chứng
cho ai ?
Lại nữa, người đi rao
giảng mà chỉ làm thân với người giầu có,
ban ân huệ riêng cho những người này,
như cho phép nhiều linh mục đồng tế
trong những dịp vui buồn của gia đ́nh
họ. Ngược lại, với người nghèo khó, th́
coi thường coi rẻ, áp dụng cứng nhắc
luật cấm đồng tế, dù cho gia đ́nh hiếu
hỉ có thân nhân làm linh mục cũng không
cho ai đồng tế.
Như vậy, làm sao có thể
là chứng nhân cho Chúa Kitô “Đấng vốn
giầu sang phú quư, nhưng đă tự ư trở
nên nghèo khó v́ anh em để lấy cái
nghèo của ḿnh mà làm cho anh em trở
nên giầu có.”? ( 2 Cor 8 :
Mặt khác, không nên quá
chú trọng xây nhà thờ, hay sửa sang cho
đẹp bề ngoài mà không chú tâm xây đền
thờ Chúa trong tâm hồn của mọi tín hữu
như đă nói ở trên th́ ích lợi ǵ ?
Có đông tín hữu ngồi chật
kín nhà thờ trong các ngày lễ lớn, mà
khi ra về nhiều người vẫn sống thiếu bác
ái, thiếu luân lư th́ thà có ít người
đến thờ phượng Chúa nhưng biết sống
ngay lành nhờ lời giảng dạy đúng và
gương sáng của chủ chăn th́ vẫn quí hơn
nhiều. Và đây mới là điều cần thiết phải
làm để nên nhân chứng cho Chúa trong
trần thế này.
Nói khác đi, sống trong
một xă hội đă quá tha hóa, tụt hầu nặng
nề về luân thường, đạo lư, về công
b́nh, bác ái và thiếu t́nh người, th́
cần thiết hơn bao giờ hết là phải nêu
cao những giá trị của Kitô Giáo về một
đời sống có luân lư, đạo đức, công bằng,
lương thiện và yêu thương để làm nhân
chứng cho Chúa Kitô về những giá trị căn
bản này hầu đánh tan bóng đêm của gian
tà, và tội ác đang bao phủ môi trường xă
hội ở khắp nơi hiện nay.
Cũng vậy, xây chủng
viện cho to và tốn nhiều tiền của nhưng
nếu không dạy cho chủng sinh – những mục
tử tương lai của Giáo Hội - một linh
đạo (spirituality) sâu sắc và quân
b́nh, một kiến thức chuyên môn cần
thiết (sufficient or adequate knowlege),
và một t́nh thần tông đồ nhiệt thành th́
sẽ không tránh được những mục tử sai
trái về giáo lư, tín lư, phụng vụ, và
mục vụ sau này khi ra thi hành sứ vụ.
Và trong viễn ảnh đó,
th́ thay v́ làm nhân chứng cho Chúa ,
người tông đồ sẽ trở thành phản chứng do
chính công việc ḿnh làm trước mặt
người khác.
Cụ thể, không thể làm
nhân chứng cho Chúa về đức bác ái Kitô
Giáo nếu lời giảng dạy và việc làm của
ḿnh lại lỗi bác ái cách nặng nề, khi
công khai bêu xấu người khác trên ṭa
giảng. Thí dụ: có linh mục quản xứ kia
đă loan báo ở nhà thờ việc cô gái nào
có thai trước khi làm đám cưới và đ̣i
cha mẹ cô phải xin lỗi mọi người trong
giáo xứ... Đây mới là việc làm hoàn
toàn có tác dụng phản chứng thay v́ là
nhân chứng cho Chúa Kitô, Đấng yêu
thương và không muốn ném đá người tội
lỗi như bọn Biệt phái xưa định ném đá
một phụ nữ ngoại t́nh kia. ( Ga 6
:2-11).
Đó là về phía người có
trách nhiệm rao giảng Tin Mừng và dạy dỗ
chân lư của Đạo Thánh mà Chúa Kitô đă
mang từ trời xuống để giảng dạy cách nay
hơn 2000 năm..
II-
Về phía người nghe rao giảng Tin Mừng:
Tức mọi tín hữu trong
Giáo Hội, th́ làm nhân chứng cho Chúa
càng đ̣i hỏi phải thực thi trong đời
sống của ḿnh giữa bao người khác những
ǵ là cốt lơi của Tin Mừng. Cụ thể là
thực tâm mến Chúa, yêu người, chuộng
công b́nh, thực thi bác ái, nhất là xa
tránh mọi tội lỗi, và mọi thói hư tật
xấu của môi trường xă hội để "...
trở nên những con người vẹn toàn của
Thiên Chúa giữa một thế hệ gian tà, sa
đọa. Giữa thế hệ đó, anh em phải chiếu
sáng như những v́ sao trên ṿm trời..”(
Pl 2: 15).
Lời Chúa trên đây nhằm để
cho ta sống và thực hành hay chỉ là "giáo
điều" không thực tế, không áp dụng được ???.
Thật vậy, sống trong một
thế giới của "văn hóa sự chết", giữa
biết bao nhiêu người tôn thờ chủ nghĩa
hưởng thụ vật chất và vui thú vô luân,
làm những sự dữ như giết người, gian dâm,
thay chồng đổi vợ, bóc lột, lường đảo,
gian ác...chỉ v́ không tin có Thiên Chúa
là Đấng trọn tốt trọn lành, công minh,
đầy yêu thương và thánh thiện.
Nếu người Công giáo cũng
sống và hành động như những kẻ vô thần
hay dửng dưng với mọi tín ngưởng nói
trên th́ làm sao có thể là nhân
chứng cho Chúa Kitô được ?
Nói khác đi, nếu không thực
sự yêu mến Chúa trên hết mọi vinh quang,
giầu sang và vui thú hư hèn ở đời này,
để quyết tâm t́m Chúa và sống theo
đường lối của Người, xa tránh mọi tội
lỗi, mọi lối sống của "văn hóa sự chết"
th́ không những vô ích cho phần rỗi của
chính ḿnh mà c̣n không giúp ích ǵ cho
ai trong vai tṛ làm nhân chứng đức tin
để mời gọi người khác tin và yêu Chúa để
được cứu rỗi như ḷng Chúa mong muốn.
(1Tm 2: 4)
Trong viễn ảnh đó, th́
công nghiệp cứu chuộc của Chúa Kitô cũng
sẽ trở nên vô ích cho những ai chỉ mang
danh Kitô hữu nhưng đời sống, tư tưởng
và hành động lại hoàn toàn mâu thuẫn với
nội dung của danh xưng này.
Đó là lư do v́ sao Chúa
Giêsu đă nói với các môn đệ xưa như sau:
“Không phải bất cứ ai
thưa với Thầy: Lậy Chúa, lậy Chúa là
được vào Nước Trời cả đâu ! Nhưng chỉ ai
thi hành ư muốn của Cha Thầy, Đấng ngự
trên trời mới được vào mà thôi.”(
Mt 7: 21)
Thi hành ư muốn của Cha
trên trời có nghĩa là phải sống theo
đường lối của Chúa, thực thi công b́nh
và bác ái, xa tránh mọi tội lỗi để trở
nên men, muối và ánh sáng của Chúa Kitô
trong một thế giới đang bị ung thối v́
tội ác và bao phủ với mây mù của sự dữ.
Tóm lại, mọi thành phần
dân Chúa trong Giáo Hội đều có sứ mệnh
cao cả là làm chứng tá cho Chúa Kitô
trước mặt người đời bằng chính đời sống
của ḿnh, bằng việc làm cụ thể phản ánh
trung thực mọi giá trị của Tin Mừng Cứu
Độ để mời gọi những người chưa biết
Chúa được tin có Chúa nhờ đời sống nhân
chứng đích thực của ḿnh.
Lm Phanxicô Xaviê Ngô Tôn Huấn.