Đúng thế, theo lập luận tự nhiên thì nếu Chúa Giêsu là Thiên Chúa, mà Mẹ Maria được Giáo Hội Công Giáo và Chính Thống tuyên xưng là Mẹ Thiên Chúa (từ Công Đồng Êphêsô 431, thời điểm hơn 1000 năm trước khi có phong trào Cải Cách - Thệ Phản từ năm 1517 với vị linh mục Công Giáo Lutherô dòng Augustine người Đức), thì Mẹ là Mẹ của Chúa Cha (vì Ngài cũng là Thiên Chúa) và Chúa Thánh Thần (vì Ngài cũng là Thiên Chúa), tức là Mẹ của Ba Ngôi Thiên Chúa.  

Tuy nhiên, cũng theo lập luận tự nhiên, thì quả thực Mẹ Maria không thể nào là Mẹ của Thiên Chúa được. Bởi vì, theo định luật tự nhiên đã là mẹ thì phải có trước con, đằng này mẹ lại có sau con, ở chỗ, Mẹ Maria chỉ là một tạo vật hữu hình và hữu hạn được dựng nên trong thời gian, trong khi đó Chúa Giêsu tự mình lại là Vị Thiên Chúa thuần linh siêu việt, là Đấng Tự Hữu từ trước vô cùng như Cha của Người (xem Gioan 1:1-2), không thể nào lại làm con của Mẹ được, không thể nào lại được một tạo vật do chính Ngài tạo dựng nên sinh ra Ngài. 

Thế nhưng, "vì loài người chúng tôi và để cứu rỗi chúng tôi, Người đã từ trời xuống thế. Bởi Phép Đức Chúa Thánh Thần, Người đã nhập thể trong lòng Trinh Nữ Maria và đã làm người" (Kinh Tin Kính của Giáo Hội Công Giáo). Thật vậy, chính vì yêu thương và để cứu độ loài người mà "Thiên Chúa là thần linh" (Jn 4:24) "đã hóa thành nhục thể" (Gioan 1:14). Và "nhục thể" này của Vị Thiên Chúa mặc lấy để có thể làm người lại xuất phát từ một người nữ đó là Mẹ Maria.  

Như thế, Mẹ Maria là một tạo vật đã trở nên Mẹ của Thiên Chúa là Đấng Hóa Công của Mẹ chỉ như là một phương tiện (means) hơn là một nguyên lý (principle) hay nguồn gốc (origin) của Thiên Chúa. Nguồn gốc của Chúa Giêsu Kitô, Thiên Chúa làm người, là Chúa Cha, chứ không phải Mẹ Maria, vì theo cùng Kinh Tin Kính Người "được sinh ra mà không phải được tạo thành, đồng bản thể với Chúa Cha", như chính Người đã khẳng định "Thày từ Cha mà đến" trong Phúc Âm Thánh Gioan (16:28), và nguyên lý Nhập Thể của Người là Thánh Linh, chứ không phải Mẹ Maria, vì "Thánh Thần sẽ xuống trên trinh nữ và quyền phép Đấng Tối cao sẽ bao phủ trinh nữ, nên con trẻ thánh được sinh ra sẽ được gọi là Con Thiên Chúa" (Luca 1:35).  

Tóm lại, câu trả lời là như thế này: Mẹ Maria được gọi là Mẹ của Thiên Chúa vì Mẹ đã được Thiên Chúa tuyển chọn như phương tiện Nhập Thể cho Con Ngài là Chúa Giêsu Kitô. Mà Chúa Kitô, Vị Thiên Chúa nhập thể, có hai bản tính, Thần Tính (divinity) và nhân tính (humanity), nhưng chỉ có một Ngôi Vị (Person) duy nhất nên Mẹ Maria không phải chỉ là Mẹ của Chúa Giêsu nhưng còn là Mẹ của Thiên Chúa, (như một người mẹ trần gian sinh ra xác người con chứ không sinh ra linh hồn của nó nhưng vẫn là mẹ của cả bản tính làm người của con mình). Chính vì Chúa Giêsu, tuy theo bản thể thần linh hằng hữu của mình Người cũng là Thiên Chúa như Ngôi Cha và Ngôi Ba Thánh Thần, Người vẫn có một Ngôi Vị riêng biệt trong Ba Ngôi (Vị) Thiên Chúa, như được thể hiện nơi Mầu Nhiệm Nhập Thể của Người (Ngôi Cha là nguồn gốc bản thể của Người và Ngôi Ba là nguyên lý nhập thể của Người), nên Mẹ Maria chỉ là Mẹ của Ngôi Hai nhập thể trong Ba Ngôi Thiên Chúa.  

ĐTC Gioan Phaolô II, trong buổi triều kiến chung Thứ Tư 27/11/1996, đã minh định về vấn đề được đặt ra và vừa bàn giải trên đây như sau (xem tuần san L’Osservatore Romano, ấn bản Anh ngữ ngày 4/12/1996, đoạn 3)

"Giờ đây những trục trặc và chống đối của Nestôriô đã hiến cho chúng ta cơ hội để nêu lên một vài suy tư hữu ích trong việc hiểu và cắt nghĩa một cách đúng đắn tước hiệu này. Kiểu nói Theotókos, theo nghĩa đen tức là “người đã sinh ra Thiên Chúa”, một cách nói mà thoạt nghe chúng ta có thể lấy làm ngạc nhiên, ở chỗ, vấn đề là một tạo vật lại có thể hạ sinh Thiên Chúa. Đức tin của Giáo Hội đã trả lời rõ ràng là vai trò làm mẹ của Đức Maria chỉ liên quan đến việc hạ sinh Con Thiên Chúa về phương diện loài người mà thôi, chứ không liên quan đến việc sinh hạ thần linh. Con Thiên Chúa từ đời đời được hạ sinh bởi Thiên Chúa Cha, và đồng bản thể với Cha. Dĩ nhiên Đức Maria không dính dáng gì đến cuộc hạ sinh đời đời này. Tuy nhiên, Con Thiên Chúa, Đấng mặc lấy bản tính nhân loại 2000 năm trước đây, cũng đã được thụ thai và hạ sinh bởi Đức Maria.

"Trong việc công bố Maria là “Mẹ Thiên Chúa”, Giáo Hội do đó muốn xác nhận rằng Người là “Mẹ của Lời Nhập Thể, Đấng là Thiên Chúa”. Tuy nhiên, vai trò làm mẹ của Mẹ không bao gồm cả Ba Ngôi, mà chỉ bao gồm Ngôi Hai, tức Ngôi Con, Đấng khi trở thành nhục thể đã mặc lấy bản tính nhân loại từ Mẹ.

"Vai trò làm mẹ là một mối liên hệ giữa người với người, ở chỗ, một người mẹ không phải chỉ là mẹ của thân thể hay là mẹ của tạo vật về thể lý do bà sinh ra, mà là mẹ của con người bà hạ sinh nữa. Vậy, vì hạ sinh ra con người Giêsu về nhân tính, Đấng cũng là một ngôi vị thần linh, mà Đức Maria là Mẹ Thiên Chúa.

2- Nếu Đức Maria được sạch tội ngay từ lúc thụ thai thì Mẹ có cần đến ơn cứu chuộc nữa không?

Theo bản tính của mình, một bản tính ngay từ ban đầu đã nhiễm lây nguyên tội gây ra bởi nguyên tổ, "tất cả mọi người" (xem Rm 5:12) không trừ ai (tất nhiên bao gồm cả Mẹ Maria) cũng cần đến ơn cứu chuộc của Chúa Kitô. Chính Mẹ Maria đã công nhận điều này trong Ca Vịnh Magnificat của Mẹ: "Lòng trí tôi hân hoan trong Thiên Chúa, Đấng cứu độ tôi" (Luca 1:47).  

Thế nhưng, trước hết, theo lập luận tự nhiên, nếu Mẹ Maria là Mẹ của Thiên Chúa, tức là Mẹ của Đấng cứu chuộc trần gian cho khỏi quyền lực của ma quỉ (xem Genesis 3:15; 1Gioan 3:8), mà Mẹ lại thuộc về ma quỉ, lại bị ma quỉ cai trị, thì có xứng hợp với vai trò làm Mẹ "Thiên Chúa, Đấng Cứu Chuộc tôi" (Luca 1:47) hay chăng? 

Bởi thế, câu trả lời ở đây là: theo Tín Điều về Mẹ Maria vô nhiễm nguyên tội của Giáo Hội Công Giáo, được long trọng và chính thức tuyên bố ngày 8/12/1854 bởi Chân Phước Giáo Hoàng Piô IX, thì Mẹ Maria đã được cứu chuộc, nhưng được cứu chuộc một cách siêu việt, ở chỗ "Thiên Chúa, Đấng Cứu Chuộc tôi" của Mẹ đã gìn giữ Mẹ (preservation) cho khỏi vướng mắc nguyên tội cùng với các tì vết của nó, bằng cách Thiên Chúa đã cho Mẹ được hưởng trước (anticipation) công ơn cứu chuộc của Chúa Kitô Con Mẹ. Với ơn vô nhiễm nguyên tội, Mẹ Maria đã xuất hiện trước Chúa Kitô như là Rạng Đông của Mặt Trời Công Chính là Chúa Kitô vậy.  

“Để vinh danh Ba Ngôi thánh thiện duy nhất, để tôn kính và hiển danh Trinh Nữ Mẹ Thiên Chúa, để phấn khởi đức tin Công Giáo và phát triển Kitô Giáo; bằng quyền bính của Chúa Giêsu Kitô, của các thánh tông đồ Phêrô và Phaolô, và bằng thẩm quyền của mình, Tôi tuyên xưng, công bố và xác nhận rằng: tín lý cho rằng rất Thánh Nữ Trinh Maria, ngay từ giây phút đầu thai của mình, nhờ ơn sủng cùng với đặc ân chuyên nhất của Thiên Chúa toàn năng, và dựa vào công nghiệp của Chúa Giêsu Kitô, Đấng Cứu Chuộc loài người, đã được gìn giữ vô nhiễm khỏi mọi tì vết của nguyên tội, là điều được Thiên Chúa mạc khải, vì thế, tất cả mọi tín hữu đều phải mạnh mẽ và liên lỉ tin tưởng”. (Đức Giáo Hoàng Piô IX: DS 2803 hay “The Christian Faith”, trang 204)

Trước hết, đức đồng trinh (tiêu biểu cho đời sống tu trì) không tương phản hay hủy hoại đức thanh tịnh vợ chồng. Cả hai đều là nhân đức của Kitô giáo, đều tốt lành theo ơn gọi của mỗi bậc sống, tu trì hay hôn nhân, theo ý Chúa muốn. Tuy nhiên, theo bản chất của mỗi nhân đức, thì đức đồng trinh tu trì có giá trị cao hơn (xem Mathêu 19:10-12). Bởi vì, cần phải có ơn Chúa đặc biệt lắm mới có thể sống đời đồng trinh cho đến cùng trong việc dấn thân theo đuổi và liên lỉ từ bỏ tình yêu phái tính chính đáng đầy lôi cuốn cùng với chức năng sinh dục bẩm sinh của con người vốn hướng hạ sau nguyên tội. Đức thanh tịnh hôn nhân là đức thể hiện tình yêu thủy chung trong đời sống vợ chồng mà nếu không có đức thanh tịnh tối cần và bất khả yếu này thì bản chất hôn nhân đã bị vô hiệu hóa bởi tác động ngoại tình của một trong hai người phối ngẫu.  

Sau nữa, tự bản chất của mình, cả đức đồng trinh tu trì lẫn đức thanh tịnh vợ chồng đều được bắt nguồn từ và đều nhắm tới việc thể hiện một tình yêu chân thật và thiện hảo. Đó là lý do Mẹ Maria đã thưa cùng sứ thần: "Tôi không hề biết đến nam nhân" (Luca 1:34), cho dù bấy giờ Mẹ đã đính hôn với Thánh Giuse (Luca 1:27). Mẹ có "biết đến nam" Giuse cũng hoàn toàn chỉ vì Chúa và trong Chúa là Đấng xe duyên kết nghĩa cho Mẹ với thánh nhân. Ước vọng duy nhất của Mẹ là hiến trọn bản thân (cả hồn lẫn xác) lẫn cuộc đời của mình cho Chúa là Đấng chí thánh chí tôn trên hết mọi sự, đáng tôn thờ và mến yêu nhất của Mẹ, và trong Ngài Mẹ mới "biết đến" tất cả mọi tạo vật khác. Như thế, đức đồng trinh tu trì "vì nước trời" (Mathêu 19:12) nơi Mẹ và như Mẹ không phải là thái độ khinh đời, (hay chán đời hoặc sợ gánh nặng gia đình), mà là cho đời, như Thiên Chúa muốn.  

Sau hết, theo ý định của mình, Thiên Chúa đã tuyển chọn Mẹ Maria không phải chỉ để Mẹ làm Mẹ của Thiên Chúa mà còn nhờ làm Mẹ Thiên Chúa Mẹ trở thành Mẹ của cả loài người nữa. Bởi thế, Mẹ phải trở thành mô phạm cho toàn thể nhân loại, bao gồm cả đời sống tu trì lẫn hôn nhân, đó là lý do Mẹ đã được gọi là Mẫu Nghi Thiên Hạ. Đúng thế, chỉ có duy một mình Mẹ Maria là một trinh mẫu trên đời này, tức vừa đồng trinh (mô phạm cho đời sống tu trì) vừa có con (gương mẫu cho đời sống hôn nhân). Mẹ quả thực là một người mẹ, ở chỗ có gia đình, đã đính hôn với Thánh Giuse, và đã sinh hạ Chúa Kitô, thế nhưng đồng thời Mẹ cũng là và còn là một trinh nữ, ở chỗ "không hề biết đến nam nhân" (Luca 1:34), tức là cả linh hồn của Mẹ ("không hế biết đến") lẫn thân xác của Mẹ (việc vợ chồng với "nam nhân") hoàn toàn trinh nguyên.  

Vậy nếu Chúa Kitô là Vị Thiên Chúa Nhập Thể ở nơi Mẹ Maria, Vị Thiên Chúa Nhập Thể có hai bản tính, thần tính và nhân tính, nhưng thần tính của Người chẳng những không hủy hoại nhân tính của Người, trái lại, nhân tính nơi Người và của Người, nhờ được ngôi hiệp với thần tính của Người (hypostatic union) ngay từ ban đầu của giây phút nhập thể trong lòng trinh nữ Maria, đã trở thành phương tiện bất khả thiếu trong công cuộc cứu chuộc trần gian thế nào, thì mầu nhiệm nhập thể cứu thế này của Chúa Kitô đã hoàn toàn được thể hiện và sáng tỏ nơi con người trinh nguyên Mẹ của Người như vậy, một phương tiện để Người chẳng những nhập thể và cứu thế mà còn nhờ đó Người đã tái sinh nhân loại vào đời sống thần linh với Người và của Người nữa.  

Nếu Thiên Chúa thiết lập cơ cấu hôn nhân gia đình không phải chỉ để cho nhân loại yêu thương nhau theo phái tính, như loài thú đực cái theo bản năng tự nhiên, và nhờ đó sinh sản con cái tràn đầy mặt đất này giống như thú vật, sau đó chết là hết, mà là để cho loài người được hiệp thông thần linh vĩnh cửu với Ngài, thì việc họ được tái sinh vào đời sống thần linh, nhờ công cuộc cứu chuộc của Vị Thiên Chúa Nhập Thể làm người là Chúa Kitô trong lòng trinh nữ Maria, cũng đủ cho thấy đức đồng trinh của Mẹ Maria đã chẳng những không tác hại đến phẩm giá đời hôn nhân của Mẹ mà còn làm cho nó có một giá trị siêu việt trong việc tạo nên cho nó có một năng lực sinh muôn vàn con cái thiêng liêng theo đúng ý Đấng Hóa Công khi dựng nên loài người và thiết lập cơ cấu hôn nhân gia đình vậy.