ĐTC Gioan Phaolô II – Giáo Lý Thánh Mẫu - Bài 45 Ngày 5/3/1997: Mẹï Maria tích cực trong sứ vụ của Con Mẹ

1- Khi diễn tả sự hiện diện của Mẹ Maria trong cuộc đời công khai của Chúa Giêsu, Công Đồng Chung Vaticanô II nhắc lại việc Mẹ can dự ở Cana khi xẩy ra phép lạ đầu tiên: “Ở tiệc cưới Cana, vì cảm thương, bằng lời chuyển cầu của mình, Mẹ đã mở màn cho các phép lạ của Chúa Giêsu Thiên Sai” (cf. Jn 2:1-11)” (Lumen gentium, n. 58).

Theo Thánh ký Gioan, Công Đồng này cũng cho thấy vai trò thầm kín và hiệu nghiệm của Mẹ, khi Mẹ dùng lời nói để thuyết phục Con Mẹ thi hành “dấu lạ tiên khởi” của Người. Mặc dù ảnh hưởng của Mẹ âm thầm và từ mẫu, thì sự hiện diện của Mẹ là những gì quan trọng.

Việc khởi động của Đức Trinh Nữ này lại càng lạ lùng nếu người ta lưu ý tới vị thế thấp kém của nữ giới trong xã hội Do Thái. Thật vậy, ở Cana, Chúa Giêsu chẳng những nhìn nhận phẩm giá và vai trò của nữ giới mà còn, bằng việc đón nhận việc can thiệp của Mẹ mình, Người cống hiến cho Mẹ cơ hội tham dự vào công cuộc thiên sai của Người. Từ ngữ “Bà” được Chúa Giêsu ngỏ cùng Mẹ Maria (cf Jn 2:24) không tương phản với ý hướng của Người. Thật vậy, nó không có giọng điệu tiêu cực, và Chúa Giêsu sẽ sử dụng nó một lần nữa khi Người ngỏ cùng Mẹ của Người ở dưới chân thập tự giá (cf Jn 19:25). Theo một số dẫn giải gia thì tước hiệu “Bà” cho thấy Mẹ Maria là Tân Evà, người mẹ về đức tin của tất cả mọi tín hữu.

Trong văn kiện đã được trích dẫn, Công Đồng sử dụng lời diễn tả “vì cảm thương” như để hiểu rằng Mẹ Maria được tác động bởi tâm can xót thương của Mẹ. Cảm nhận được tình trạng cuối cùng bị trục trặc của đôi tân hôn và khách khứa gây ra bởi thiếu rượu, Đức Trinh Nữ đã cảm thương gợi ý cho Chúa Giêsu để Ngtười ra tay can thiệp bằng quyền lực thiên sai của Người.

Đối với một số người thì điều yêu cầu của Mẹ Maria tỏ ra quá đáng, vì nó hạ giá sự khởi đầu các phép lạ của Đấng Thiên Sai thành một tác động mộ mến của con cái. Chính Chúa Giêsu đã giải quyết cái khó khăn này, ở chỗ, khi đồng ý với yêu cầu của Mẹ mình, Người chứng tỏ cho thấy cái dồi dào sung mãn của Chúa khi đáp ứng các mong đợi của nhân loại, cũng tỏ ra những gì tình yêu của một người mẹ có thể làm.

2- Câu diễn tả “khơiû sự các phép lạ của Người” được Công Đồng lấy từ bài Phúc Âm của Thánh Gioan khiến chúng ta chú ý. Chữ Hy Lạp arche, chuyển dịch là “khởi sự”, được Thánh Gioan sử dụng trong Lời Mở Đầu cho Phúc Âm của mình: “Từ bàn đầu đã có Lời” (1:1). Cái trùng hợp ý nghĩa này cho thấy môt5t sự song hành giữa chính những khởi nguyên về vinh hiển của Chúa Kitô trong cõi vĩnh hằng cũng như nơi việc tỏ mình đầu tiên của vinh quang ấy nơi sứ vụ trần gian.

Khi nhấn mạnh đến việc khởi động của Mẹ Maria nơi phép lạ đều tiên này rồi sau đó nhắc lại việc hiện diện của Mẹ trên Đồi Canvê dưới chân Thập Giá, Vị Thánh ký giúp chúng ta hiểu việc hợp tác của Mẹ Maria nới rộng ra sao tới toàn thể công cuộc của Chúa Kitô. Lời yêu cầu của Đức Trinh Nữ được đặt vào trong dự án cứu độ thần linh.

Trong “dấu lạ” đầu tiên được Chúa Giêsu thực hiện này, cácvị Giáo Phụ của Giáo Hội đã thoáng thấy một chiều kích tiêu biểu quan trọng, khi thấy việc biến đổi nước lã thành rượu như là một lời loan báo về việc chuyển từ Cựu Ước sang Tân Ước. Ở Cana, chính thứ nước ở trong cácchum, được dùng để thanh tẩy của người Do Thái cũng như cho việc hoàn tất những qui định pháp lý (cf. Mk 7:1-15), thứ nước trở thành thứ rượu mới của lễ cưới, một biểu hiệu cho mối hiệp nhất vĩnh viễn giữa Thiên Chúa và nhân loại.

3. Bối cảnh của một tiệc cưới, được Chúa Giêsu chọn thực hiện phép lạ đầu tiên của mình, ám chỉ đến biểu hiệu cưới hỏi thường được sử dụng trong Cựu Ước để nói về giao ước giữa Thiên Chúa và Dân Ngài (cf. Hos 2:21; Jer 2:1-8; Ps 44; etc.), và ở trong Tân Ước để biểu hiệu cho mối hiệp nhất của Chúa Kitô với Giáo Hội (cf. Jn 3:28-30; Eph 5:25-32; Rv 21:1-2, etc.).

Sự hiện diện của Chúa Giêsu ở Cana cũng là một dấu hiệu cho dự án thần linh của Thiên Chúa đối với hôn nhân. Theo chiều hướng này thì tình trạng thiếu rượu có thể được giải thích như là một ám chỉ đến tình trạng thiếu yêu thương thường bất hạnh đe dọa mối hiệp nhất hôn nhân. Mẹ Maria xin Chúa Giêsu can thiệp cho tất cả mọi đôi phối ngẫu, thành phần chỉ có thể thoát khỏi những thứ nguy hiểm của sự bất trung, hiểu lầm và chia rẽ nbằng một tình yêu dựa vào Thiên Chúa. Aân sủng của bí tích này cống hiến cho đôi phối ngẫu thứ sức mạnh thượng thặng của tình yêu thương, một tình yêu có thể kiên cường việc dấn thân trung thành của họ ngay cả giữa những hoàn cảnh khó khăn.

Theo giải thích của các tácgiả Kitô hữu thì phép lạ ở Cana cũng có một ý nghĩa sâu xa về Thánh Thể. Khi thực hiện phép lạ này gần thời điểm Lễ Vượt Qua của Người Do Thái (cf Jn 2:13), Chúa Giêsu, như Người đã hóa bánh ra nhiều (cf Jn 6:4), cho thấy ý hướng của Người muốn sửa soạn một bữa tiệc vượt qua thực sự là Thánh Thể. Ước muốn của Người ở tiệc cưới Cana dường như được nhấn mạnh hơn nữa bởi có rượu là những gì ám chỉ máu Tân Ước cũng như bởi bối cảnh của một bữa tiệc.

Như thế, sau khi trở thành lý do cho sự hiện diện của Chúa Giêsu ở việc cử hành này, Mẹ Maria đạt được phép lạ của thứ rượu mới tiêu biểu cho Thánh Thể, dấu hiệu cao cả cho sự hiện diện của Người Con phục sinh Mẹ giữa các môn đệ.

4- Ở cuối trình thuật về phép lạ đầu tiên của Chúa Giêsu, một phép lạ xẩy ra nhờ đức tin vững mạnh của Mẹ Chúa đối với Người Con thần linh của Mẹ, Thánh ký Gioan đã kết thúc: “và các môn đệ đã tin vào Người” (2:11). Ở Cana, Mẹ Maria bắt đầu cuộc hành trình đức tin của Giáo Hội, đi trước các môn đệ và hướng dẫn việc chú trọng của những người tôi tớ vào Chúa Kitô. Việc Mẹ kiên trì chuyển cầu cũng phấn khích những ai có những lúc trải qua cảm nghiệm về “sự thinh lặng của Thiên Chúa”. Họ cần phải hy vọng hơn bao giờ hết, luôn tin tưởng vào lòng lành Chúa.

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL,

Chuyển dịch từ mạng điện toán toàn cầu của Tòa Thánh.

http://www.vatican.va/holy_father/john_paul_ii/audiences/1997/documents/hf_jp-ii_aud_05031997_en.html