KHOA HỌC VÀ KỸ THUẬT
Giải Nobel 2014
Hai khoa học gia Mỹ Eric Betzig và William Moerner và nhà khoa học Đức Stefan Hell vừa được trao giải Nobel Hóa học cho thành quả phát triển kính hiển vi huỳnh quang siêu phân giải.
Trong thông báo hôm thứ Tư về giải thưởng 1,1 triệu đôla, Hàn lâm viện Hoàng gia Thụy Ðiển nói “công trình trọng điểm” của ba khoa học gia này đã “đưa kính hiển vi vào thế giới nano.”
Kính hiển vi là đường dẫn được các khoa học gia sử dụng để xem các tế bào chi tiết ở mức độ phân tử, để có thể tìm hiểu cách thức phân tử tạo kỳ tiếp hợp giữa các tế bào thần kinh trong não bộ, cũng như lần theo các protein liên quan đến bệnh liệt run Parkinson, chứng mất trí nhớ Alzheimer và nhiều căn bệnh trầm trọng khác.
Thành quả của các khoa học gia Betzig, Moerner và Hell cho phép các khoa học gia nghiên cứu những lãnh vực này có thể thấy ở những mức độ nhỏ hơn nữa mà trước đây được cho là không thể được.
Giải Nobel Vật Lý năm 2014 được trao cho các khoa học gia phát minh ra ánh sáng LED
Hai khoa học gia Nhật Bản và một khoa học gia Mỹ gốc Nhật đã được trao Giải Nobel Vật Lý năm 2014 vì đã phát minh ra các diode phát ra ánh sáng xanh, thường được biết đến dưới tên LED.
Các ông Akasaki, Hiroshi Amano và Shuji Nakamura được vinh danh về những công trình của họ trong thập niên 1990, khi họ phát minh ra nguồn ánh sáng trắng, không tốn điện từ các chất bán dẫn, và thành công trong khi hàng chục nhà khoa học khác đã thất bại.
Trong loan báo đưa ra hôm thứ Ba từ Stockholm, Viện Hàn Lâm Hoàng gia Thụy Điển nói rằng công nghệ tương đối mới mẻ này đã đóng góp vào việc tiết kiệm các tài nguyên của trái đất, và hứa hẹn sẽ tăng chất lượng đời sống cho hơn 1.5 tỉ người trên khắp thế giới, không tiếp cận được các mạng lưới cung cấp điện.
Các ông Akasaki và Amano là đồng nghiệp tại Đại học Nagoya của Nhật Bản, trong khi ông Nakamura đang làm việc tại Đại học California ở Santa Barbara.
Ba nhà khoa học sẽ chia chung giải thưởng 1.1 triệu đôla đi kèm với Giải Nobel Vật Lý.
VOA 7-10/2014
Nhà khoa học người Anh gốc Mỹ John O’Keefe và các nhà khoa học người Na Uy May-Britt Moser và ông Edvard Moser đã đoạt giải Nobel Y học vì đã khám phá ra hệ thống định vị bên trong não bộ.
Hội đồng trao giải Nobel tại Viện Karolinska của Thụy Điển hôm nay thông báo rằng những người đoạt giải đã trả lời được câu hỏi về cách thức não bộ hình thành bản đồ về không gian và cho phép con người điều hướng qua các môi trường phức tạp.
Ông O'Keefe đã khám phá ra cơ chế lập bản đồ vào năm 1971 bằng cách quan sát cách thức các tế bào thần kinh nhất định kích hoạt trong não của chuột khi nó ở trong một phần của căn phòng và cách thức các tế bào thần kinh khác kích hoạt trong một phần khác của căn phòng.
Năm 2005, hai vợ chồng ông bà Mosers đã xác định một loại tế bào khác trong một phần của bão chuột đã tạo ra một mạng lưới và liên kết với các tế bào lập bản đồ để hình thành hệ thống định vị của não bộ.
Các cuộc nghiên cứu tiếp theo cho thấy bằng chứng về sự tồn tại của các tế bào tương tự trong não người.
VOA 7-10/2014