ĐỜI CẦU NGUYỆN

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL

Tổng Kết

TỈNH THỨC VÀ CẦU NGUYỆN

“CẦU NGUYỆN LÀ GIAO TIẾP VỚI THIÊN CHÚA LÀ THẦN LINH TRONG TINH

THẦN VÀ CHÂN LÝ”

Thế nhưng, chính tác động “cầu nguyện”, tức tác động “giao tiếp với Thiên Chúa là Thần Linh trong tinh thần và chân lý” này, tự mình, con người cũng không thể nào

làm được, nếu không có Thiên Chúa.

Chính Chúa Giêsu đã không giúp các tông đồ biết “cầu nguyện”, biết phải “giao tiếp với Thiên Chúa là Thần Linh trong tinh thần và chân lý” là gì! Kinh Lạy Cha không phải là mô thức chính Chúa Kitô đã dạy chúng ta, qua các tông đồ, để chúng ta biết cầu nguyện với Thiên Chúa trong tinh thần nghĩa tử và chân lý Cha con với Ngài là gì!

Để con người có thể “giao tiếp với Thiên Chúa là Thần Linh trong tinh thần và chân lý”, Thiên Chúa đã phải ban cho chúng ta cùng một lúc cả “tinh thần và chân ly”.

Thật vậy, con người tự mình không thể nào biết Thiên Chúa như Ngài là, nếu Ngài không tự mạc khải, tự tỏ mình ra cho họ. Những gì Thiên Chúa mạc khải cho con người

về Ngài đều là và chính là “chân lý” mà con người phải chấp nhận mới có thể nghiệm thấy Ngài và tuân theo mới có thể hợp với Ngài.

Tuy nhiên, dù Thiên Chúa có tỏ mình cho con người, nghĩa là, dù “chân lý” có được mạc khải cho họ, qua Ngôi Lời nhập thể và bằng lời nói cũng như hành động của

Chúa Giêsu Kitô, Con Một của Ngài, “con người vốn yêu tối tăm hơn ánh sáng” (Gn 3:19) cũng không thể nào tự “chấp nhận” (Gn 1:11) Ngài, nếu Ngài không ban thần trí của Ngài cho, để “là Thần Chân Lý, Ngài sẽ dẫn dắt các con vào sự toàn chân” (Gn 16:13). Do đó, “tinh thần”của con người để nhận biết và chấp nhận “chân lý” chính là

thần trí của Thiên Chúa. Để rồi, khi con người “cầu nguyện” là chính Thiên Chúa “biết mình” và “yêu mình”, như Ngài là và như Ngài đáng, nơi con người.

Phần chúng ta là thành phần Kitô hữu, tức thành phần được Chúa Giêsu Kitô, Đấng

Thiên Sai, kêu gọi đi cầu nguyện với Ngài: “Hãy ở lại đây và tỉnh thức với Thày” (Mt 26:38).

Chính lúc đọc kinh Lạy Cha, chúng ta cũng đã đọc kinh ấy chung với Chúa Kitô, khi chúng ta xưng với Thiên Chúa với tư cách là “chúng con”, một tư cách bao gồm cả Chúa Giêsu, “trưởng tử của một đàn em đông đúc” (Rm 8:29).

Vậy, khi cầu nguyện chung với Chúa Kitô, nghĩa là khi “giao tiếp với Thiên Chúa” trong Chúa Kitô và với Chúa Kitô, chúng ta phải cộng tác với Chúa Kitô, để Ngài có thể cầu nguyện, có thể liên tục “giao tiếp” với Thiên Chúa qua chúng ta. Nhưng, Chúa

Kitô không thể nào cầu nguyện trong chúng ta và qua chúng ta nếu chúng ta không

“tỉnh thức với Thày”.

Phải,

Nếu chính việc "cầu nguyện giao tiếp với Thiên Chúa là Thần Linh trong tinh

thần và chân lý”, thì phần của con người Kitô hữu trong việc cầu nguyện chẳng qua chỉ là “tỉnh thức” mà thôi.

Tác động “tỉnh thức” để cầu nguyện đây có hai nghĩa, tiêu cực và tích cực.

-Về ý nghĩa tiêu cực, “tỉnh thức” là không “say sưa” hay “ngủ gật”;

-Về ý nghĩa tích cực, “tỉnh thức” là “chú ý” hay “chuyên tâm”.

“Tỉnh Thức” là không “say sưa” hay “ngủ gật”.

Hành động của các môn đệ thân tín nhất của Chúa Giêsu, được Ngài cho đi cầu nguyện với Ngài, đã “ngủ gật” (Mc 14:37) đến nỗi “mắt họ díu chặt lại với nhau và miệng không nói gì được với Ngài” (Mc 14:40) là một trường hợp cụ thể điển hình. Hậu qủa

của hành động thiếu “tỉnh thức” nên không thể cầu nguyện này của các tông đồ, đó là các ông đã “sa chước cám dỗ” (Mc 14:38), ở chỗ, vào chính lúc Thày của mình bị bắt và điệu đi thì “tất cả đều bỏ Ngài mà tẩu thoát” (Mc 14:50)!

Thái độ khinh thường của người đầy tớ được chủ đi xa cho coi nhà mà lại “chè chén với

lũ say sưa” (Mt 24:49) là một dụ ngôn rất xác thực về phương diện tâm lý trong việc thiếu “tỉnh thức”. Hậu qủa của thái độ khinh thường nên bề ngoài “không sẵn sàng”

(Mt 24:50) này của người đầy tớ là đã không chu toàn việc của chủ trao cho đúng như ý của chủ, nên đã bị chủ “trừng phạt nặng và bị khai trừ” (Mt 24:51).

Hành động “ngủ gật” của các tông đồ hay thái độ “say sưa” của người đầy tớ coi nhà

cho chủ là những gì liên quan đến mắt, đến miệng lưỡi của con người, tiêu biểu cho giác quan hướng ngoại của họ. Vậy, “tỉnh thức”, theo nghĩa tiêu cực, không phải là gìn

giữ giác quan hay sao?

Thật ra, giác quan không có gì là xấu, nếu biết làm chủ chúng, chúng còn làm lợi cho con người nữa là đàng khác, trong việc “giao tiếp” với ngoại vật. Thế nhưng, theo nguyên tắc tu đức, bất cứ một sự gì, dù xem ra tốt lành và có lợi mấy đi nữa, thậm chí kể cả việc “lợi cả thế gian mà thiệt mất linh hồn mình, thì nào có ích chi?”

(Mt 16:26).

Vì thế, trong trường hợp chưa làm chủ được mình, còn bị tạo vật chi phối, có thể vì chúng mà làm mất lòng Chúa, vì chúng mà nên dịp tội cho mình, tốt nhất hãy dứt

khoát từ bỏ chúng đi, bằng cách bỏ mình đi, hãm mình lại. “Nếu mắt ngươi...tay ngươi nên dịp tội cho ngươi, hãy móc ra...hãy chặt cụt và quẳng nó đi, thà mất một phần

thân thể còn hơn cả thân thể bị quăng vào hỏa ngục” (Mt 5:29-30). Một khi đã bỏ mình, bằng cách hãm mình, giữ ngũ quan kỹ lưỡng như thế, còn gì có thể làm con người muốn

cầu nguyện chia trí được nữa.

Bà Evà, dù bị rắn qủi cám dỗ, và dù lòng có muốn nên khôn ngoan giống như Thiên Chúa đi nữa, ít nhất, bề ngoài, nếu bà còn biết giữ giác quan để không thấy rằng “cây (biết lành biết dữ) có trái ngon, bắt mắt” (STK 3:6), chưa chắc gì bà đã “sa chước cám dỗ” và đã giơ tay ra “hái ít trái mà ăn và đưa cả cho chồng cùng ăn” (STK 3:6). Để rồi, từ đó, dù thân thể con người, hiện thân cho những gì thuộc về thế gian, tự nó không xấu, vì hổ thẹn, con người cũng đã tìm cách che đậy nó lại (x.STK 3:7), nhất là, để “thuộc về Chúa Giêsu Kitô, (họ còn) phải đóng đanh xác thịt mình cùng với đam

mê và tình dục của nó” (Gal 5:24).

Theo kinh nghiệm, nếu không biết giữ giác quan cẩn thận, con người không thể nào cầu nguyện cho nên. Triệu chứng chia trí khi đọc kinh hay khi trầm tư suy gẫm hoặc tâm sự với Chúa, nguyên do trực tiếp cũng là vì không biết giữ giác quan.

Tất cả những gì giác quan tha hồ “giao tiếp” với ngoại vật trước khi đọc kinh, suy gẫm hay cầu nguyện, sẽ hiện về, ám ảnh và quấy rầy con người đang muốn “giao tiếp với

Thiên Chúa”. Thậm chí, nhiều khi quá đam mê, con người có thể cắt xén, bỏ cả cầu nguyện để xem phim chưởng, hay có làm cũng làm một cách chiếu lệ, một cách vội vàng cho mau xong để còn kịp giờ xem trình diễn văn nghệ, thể thao, đấm bốc v.v.

Thế rồi, vì chỉ sống theo xác thịt và chạy theo thị hiếu của giác quan, con người sẽ chán nản khi cầu nguyện, ngủ gật khi đọc kinh, dần dần không còn cầu nguyện được nữa, nghĩa là mất liên lạc với Thiên Chúa. Hậu qủa của việc mất liên lạc với Thiên Chúa với việc phạm tội, bỏ Thiên Chúa, chối Thiên Chúa và phản lại Thiên Chúa sẽ

không thể nào tránh được.

“Hãy tỉnh thức và cầu nguyện kẻo sa chước cám dỗ. Tinh thần thì linh hoạt, song bản chất lại yếu nhược” (Mc 14: 38) là thế.

“Tỉnh Thức” là “Chú Ý” hay “Chuyên Tâm”.

Nếu “Tỉnh Thức” về mặt tiêu cực là giữ giác quan bề ngoài, thì “Tỉnh Thức” về mặt tích cực là giữ ý hướng bề trong.

Theo kinh nghiệm, để làm bất cứ một việc gì, con người là một con vật có lý trí và có lương tâm, bao giờ cũng phải có lý do chính đáng mới dám làm. Thế nhưng, dù có

viện dẫn đủ mọi lý do để làm đi nữa, kết cục, dù thành công hay thất bại, nhiều khi họ vẫn cảm thấy áy náy, cảm thấy hối hận. Phải chăng, vì họ đã làm việc đó theo đam mê, vì ý riêng, cho tư lợi của mình?

Mà, một khi đã làm vì mình như thế, trong khi làm, con người lắm khi đã bất chấp thủ đoạn, bất chấp luật lệ và công ích, bất chấp quyền lợi và thiệt hại cho tha nhân, miễn

làm sao cho mình được tối đa thỏa mãn mới thôi. Thậm chí khi làm một việc lành, việc thánh, con người còn có khuynh hướng tìm mình, chưa hoàn toàn bỏ mình, vẫn có thể bị

ý xấu làm tục hóa việc thánh họ làm và vô hiệu hóa việc lành họ thực hiện.

Động lực thúc đẩy con người làm việc lành, việc thánh, có thể là để cho người ta biết đến mình. Cho dù trước khi làm việc lành, việc thánh, tác nhân có ý ngay lành, hoàn toàn vì Chúa muốn và cho vinh danh Chúa đi nữa, nhưng, nếu không “tỉnh thức” đề phòng đủ, họ vẫn có thể từ từ qui về mình lúc nào không biết. Một điều có thể chứng tỏ họ không còn làm việc lành, việc thánh đó hoàn toàn vì Chúa và cho Chúa hay không, là khi họ tức giận hay bỏ giở việc họ làm lúc bị người khác chê bai, phê bình, đả kích họ.

Kể cả trước khi hay đang khi làm việc lành, việc thánh, con người vẫn giữ nguyên được ý ngay lành ban đầu vì Chúa và cho Chúa đi nữa, sau khi hoàn tất việc làm, nếu không “tỉnh thức” đề phòng, con người vẫn có thể qui về mình như thường, khi tỏ ra, ngấm ngầm hay rõ ràng, tự mãn, tự cao, tự đại. Dấu hiệu chứng tỏ con người không làm

việc lành, việc thánh hoàn toàn vì Chúa và cho Chúa cho đến cùng, đó là họ tỏ ra coi thường người khác, khinh người kém hơn mình, ghen người khá hơn mình v.v.

Một khi con người làm mọi việc chỉ vì mình và cho mình, nghĩa là hoàn toàn ở lại trong mình, tất nhiên, họ không còn và không thể “giao tiếp” với Thiên Chúa nữa, nghĩa là họ không còn và không thể cầu nguyện nữa, hay có cầu nguyện cũng không thành.

“Chú ý” giữ chủ ý cho ngay lành trong tất cả mọi việc làm của mình, đó là “Tỉnh Thức”. Ngoài ra, “Tỉnh Thức” trong ý nghĩa tích cực của nó còn là “chuyên tâm”.

Hình ảnh sống động trong việc “chuyên tâm” này là hình ảnh các tông đồ, sau khi Chúa Giêsu về trời, “đã cùng nhau chuyên tâm liên lỉ cầu nguyện” (TĐCV 1:14) để đón nhận Chúa Thánh Linh hiện xuống.

Còn một hình ảnh “chuyên tâm” không kém phần thiết thực khác, đó là trường hợp Maria “ngồi dưới chân Chúa và lắng nghe lời Ngài” (Lc 10:39).

Thật ra, nếu Matta, vì phận sự tiếp thượng khách là Chúa Giêsu mà phải vất vả phục dịch Ngài, nếu chỉ “chuyên tâm” vì Chúa và cho Chúa mà làm những việc bề ngoài

đó, không còn quan tâm đến sự gì khác nữa, thì Chúa đâu có trách nàng là: “Lo lắng và bối rối nhiều chuyện” (Lc 10:41).

“Chuyên tâm” ở đây rõ ràng là chỉ để tâm trí đến “một điều cần duy nhất” (Lc 10:42), đó là việc “giao tiếp” với Thiên Chúa mà thôi.

Thật vậy, mục đích của việc cầm giữ giác quan và chủ ý ngay lành là gì, nếu không phải, trực tiếp, đó là để tạo môi trường thuận lợi cho tâm hồn tĩnh lặng hầu có thể “giao tiếp” với Thiên Chúa.

Nếu con người không đủ “tỉnh thức”, cứ để thả lỏng giác quan, buông tuồng chủ ý, họ sẽ không thể nào, dù hết sức muốn và thật lòng muốn đi nữa, “chuyên tâm” cầu nguyện được. Bởi vì, “chuyên tâm” ở đây đồng nghĩa với việc “Tìm Nước Chúa và sự công chính của Ngài trước, còn mọi sự khác Ngài sẽ lo cho sau” (Mt 6:33).

Do đó, “chuyên tâm” chính là lòng trí không lo lắng gì cả, trái lại, phó mặc mọi sự cho Chúa. Nhờ biết phó thác mọi sự trong tay Chúa, không lo lắng gì cả, lòng trí con người

mới được bình an, được tỉnh táo, được nhẹ thoát, để có thể “giao tiếp”, có thể kết

hợp với Thiên Chúa.

Một con người không có sự bằng an trong tâm hồn như thế, dù họ có vào sa mạc, ở rừng vắng, lên núi cao, giữa biển cả, không thấy một hình ảnh nào, không nghe một tiếng

động trần t ục nào, ngoài thiên nhiên tinh khiết như vườn điạ đàng của hai nguyên tổ đi nữa, họ vẫn không thể nào “giao tiếp” với Thiên Chúa, không thể nào gặp gỡ “Đấng ở nơi kín đáo” (Mt 6:4,18) được.

Vậy, để có thể “giao tiếp” với Thiên Chúa, có thể gặp gỡ Ngài, việc của con người “tỉnh thức” khôn ngoan, đó là “đi vào phòng của mình, đóng cửa lại, và cầu nguyện cùng Chúa Cha trong âm thầm” (Mt 6:6).

“Đi vào phòng của mình” là gì, nếu không phải đi vào nội tâm của mình. “Đóng cửa lại” là gì, nếu không phải cầm giữ giác quan và chủ ý xấu là những gì trực tiếp liên hệ với thế gian trần tục ở bên ngoài. “Cầu nguyện với Chúa Cha trong âm thầm” là gì, nếu

không phải “giao tiếp” với Ngài trong bằng an, thanh thoát.

Nếu “tỉnh thức” là phần việc của con người trong việc “cầu nguyện là giao tiếp với Thiên Chúa là Thần Linh trong tinh thần và chân lý”, mà “tinh thần và chân lý”

hoàn toàn do Thiên Chúa ban cho con người, thì, đối với con người, “tỉnh thức” chính là trở nên một trinh nữ khôn ngoan chờ đón chàng rể (x.Mt 25:1-2).

Người “tỉnh thức và cầu nguyện”, để có thể gặp gỡ Thiên Chúa qua chàng rể “Giêsu”, về phương diện siêu nhiên, thực sự phải là một trinh nữ. Bởi vì, giác quan, tượng trưng cho thân xác của họ, hoàn toàn trong sạch, không ham mê hay hiến thân cho thế gian, và chủ ý, tượng trưng cho lòng trí của họ, không gắn bó hay ngoại tình với bất cứ một thụ tạo nào.

Để rồi, nhờ cả con người, nhất là nhờ “có lòng thanh sạch, (họ) sẽ được thấy mặt Thiên

Chúa” (Mt 5:8), nghĩa là được “giao tiếp” với Thiên Chúa trực diện hơn và thực nghiệm hơn. Kết qủa của việc trực diện hơn và thực nghiệm hơn khi “giao tiếp” với Thiên Chúa như thế , linh hồn cầu nguyện sẽ “trổ sinh muôn vàn hoa trái” (Gn 15:5) cho Ngài

Nếu trổ sinh muôn vàn hoa trái là kết qủa của đời cầu nguyện, là tinh hoa của việc “giao tiếp” với Thiên Chúa như là một trinh nữ, hoàn toàn thuộc về Ngài và tận hiến cho Ngài, thì Mẹ Maria chính là gương mẫu cầu nguyện lý tưởng nhất.

Bởi vì, Mẹ là một Trinh Nữ trên mọi trinh nữ, một trinh nữ “Đầy Ơn Phúc, Thiên Chúa ở cùng Người” (Lc 1:28), một trinh nữ được thực sự “giao tiếp” với Thiên Chúa khi thụ thai, sinh hạ và phục vụ Ngôi Lời nhập thể, một trinh nữ trổ sin h muôn vàn hoa trái là các linh hồn thuộc về nhiệm thể Chúa Kitô.

Phải,

Đời Cầu Nguyện của người Kitô hữu được bắt đầu từ khi họ chịu phép thánh tẩy tái

sinh, lúc mà họ được Ơn Nghĩa với Chúa, nghĩa là được Chúa yêu thương, được “giao tiếp” với Ngài trong Đấng “tự hiến để họ được thánh hoá trong chân lý” (Gn 17:19), đó là Con Một của Ngài cũng là “quả phúc của lòng Mẹ” (Lc 1:42). Từ đó, Đời Cầu Nguyện của người Kitô hữu sẽ càng sâu xa, càng chóng trổ sinh muôn vàn hoa trái, khi Ơn Nghĩa Chúa trong họ, yếu tố gắn liền họ với Thiên Chúa, cũng là yếu tố để họ “giao tiếp” với Thiên Chúa, càng lớn lên.

Thế nhưng,

Ơn Nghĩa Chúa trong con người Kitô hữu có thể nào lớn lên được, nếu con người chủ thể mà nó là hạt giống được gieo vào không phải là một mảnh đất tốt, một mảnh đất không như vệ đường hời hợt của cảm giác, không sỏi đá nông cạn của lý trí hay gai góc tham lo của lòng muốn.

Tóm lại,

Đời Cầu Nguyện là đời sống trong Ơn Nghĩa Chúa.

Mà, đời sống trong Ơn Nghĩa Chúa lại là đời sống “trong tinh thần (nghĩa tử) và chân lý (Cha con)” với Thiên Chúa.

Vậy,

Đời Cầu Nguyện là một “lời than khôn tả” (Rm 8:26) “Abba” (Rm

8:15):

“Lạy Cha chúng con ở trên trời,

Chúng con nguyện

Danh Cha cả sáng,

Nước Cha trị đến,

Ý Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời.

Xin Cha cho chúng con hôm nay lương thực hằng ngày,

và tha nợ chúng con như chúng con cũng tha kẻ có nợ chúng con.

Xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ, nhưng cứu chúng con cho khỏi sự dữ.”

Amen.

Kỷ niệm 42 năm làm Con Thiên Chúa

11/10/1948-1990

Pomona, California, Hoa Kỳ

CAO-TẤN-TĨNH