Hài Tích của Thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu Tuần Du ở Tân Tây Lan 2005
Vị Nữ Tu Kín trở thành Quan Thày của Việc Truyền Giáo
Tông Thư
Divini Aroris Scientia
KHOA HỌC CỦA T̀NH YÊU THẦN LINH
Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II
Tuyên Nhận Thánh Nữ Thérèse Hài Đồng Giêsu và Thánh Nhan
là Tiến Sĩ Hội Thánh
1. KHOA HỌC CỦA T̀NH YÊU THẦN LINH, một khoa học được Vị Cha của nguồn xót thương tuôn đổ qua Chúa Giêsu Kitô trong Thánh Thần, là một tặng ân được ban cho thành phần bé mọn và khiêm hạ để họ hiểu biết và loan báo những bí mật của vương quốc được che giấu khỏi thành phần thức giả và thành phần khôn ngoan; đó là lư do Chúa Giêsu đă hân hoan trong Thánh Thần, dâng lời ca ngợi Cha là Đấng đă ưu ái muốn như thế (cf Lk 10:21-22; Mt 11:25-26).
Mẹ Giáo Hội cũng hân hoan nhận thấy rằng trải suốt gịng lịch sử, Chúa đă tiếp tục tỏ ḿnh ra cho thành phần bé mọn và thành phần khiêm hạ, giúp những ai được Người tuyển chọn, nhờ Thần Linh là Đấng “thấu suốt mọi sự, thậm chí thâm cung của Thiên Chúa” (1Cor 2:10), có thể nói về những tặng ân “được ban Thiên Chúa ban xuống trên chúng ta … bằng những lời lẽ không do cái khôn ngoan của con người mà do Thần Linh dạy dỗ, giải thích những chân lư thiêng liêng bằng ngôn từ thiêng liêng” (1Cor 2:12,13). Nhờ đó, Thánh Thần hướng dẫn Giáo Hội vào tất cả sự thật, phú bẩm cho Giáo Hội những tặng ân khác nhau, trang điểm Giáo Hội bằng những hoa trái của Ngài, làm tươi trẻ Giáo Hội bằng quyền năng của Phúc Âm và giúp Giáo Hội có thể nhận thức được các dấu chỉ thời đại để đáp ứng ư Chúa cách trọn vẹn hơn (cf. Lumen gentium, nn. 4, 12; Gaudium et spes, n. 4).
Sáng chói trong số những kẻ bé mọn được tỏ cho biết những bí mật nước trời một cách đặc biệt là Chị Thérèse Hài Đồng Giêsu và Thánh Nhan, một đan nữ tu tuyên khấn của Ḍng Carmêlô Chân Không, vị năm nay kỷ niệm 100 năm về quê hương thiên đ́nh.
Trong đời sống của ḿnh, Chị Thérèse đă khám phá thấy “những ánh sáng mới, những ư nghĩa kín đáo và mầu nhiệm” (Ms A, 83v) và đă lănh nhận từ vị Thày thần linh “khoa học yêu thương” được chị bấy giờ diễn đạt một cách đặc biệt sáng tạo nơi các bản văn của ḿnh (cf. Ms B, 1r). Khoa học này là những ǵ thể hiện một cách rạng ngời cho thấy kiến thức của chị về mầu nhiệm nước trời cũng như về cảm nghiệm riêng tư của chị về ân sủng. Có thể coi khoa học này là một đặc sủng về đức khôn ngoan Phúc Âm mà Chị Thérèse, như các vị thánh và thày dạy đức tin khác, có được trong nguyện cầu (cf. Ms C, 36r·).
2. Việc tiếp nhận trước gương mẫu về đời sống và giáo huấn Phúc Âm của chị trong thế kỷ của chúng ta là những ǵ xẩy ra mau chóng, toàn cầu và liên tục. Như để noi gương bắt chước mức độ chín mùi thiêng liêng sớm phát triển của chị, trong ṿng có ít năm Giáo Hội đă công nhận thánh đức của chị. Thật vậy, vào ngày 10/6/1914, Đức Piô X đă kư sắc lệnh cho tiến hành voệc phong chân phước cho chị; vào ngày 14/8/1921, Đức Biển Đức XV đă tuyên bố những nhân đức anh hùng của Người Tôi Tớ Chúa, nhân dịp này nói về con đường thơ ấu thiêng liêng; và Đức Piô XI công bố chị là chân phước vào ngày 29/4/1923. Sau đó ít lâu, vào ngày 17/5/1925, cũng vị Giáo Hoàng này phong thánh cho chị trước một đám đông cả thể ở Đền Thờ Thánh Phêrô, đề cao những nhân đức sáng ngời của chị và tính chất sáng tạo nơi giáo huấn của chị. Hai năm sau, vào ngày 14/12/1927, để đáp ứng thỉnh nguyện của nhiều vị Giám Mục thừa sai, ngài đă công bố chị là quan thày của việc t ruyền giáo cùng với Thánh Phanxicô Xavier.
Mở màn bằng những tác động công nhận này, ánh quang rạng ngời thiêng liêng của Chị Thérèse Hài Đồng Giêsu đă gia tăng trong Giáo Hội và lan ttràn khắp thế giới. Nhiều tổ chức sống đời tận hiến và các phong trào trong giáo hội, nhất là nơi những Giáo Hội trẻ trung, đă chọn chị làm quan thày và thày dạy, lấy hứng từ giáo huấn thiêng liêng của chị. Sứ điệp của chị, thường được tóm gọn lại thành những ǵ được gọi là “con đường bé nhỏ”, một con đường không là ǵ khác ngoài con đường thánh thiện của Phúc Âm đối với tất cả mọi người, đă được học hỏi nghiên cứu bởi các thần học gia và chuyên viên về tu đức. Các vương cung thánh đường, các đền thờ, các đền thánh và các nhà thờ trên khắp thế giới đă được xây cất và cung hiến cho Chúa dưới sự bảo trợ của vị Thánh thành Lisieux này. Giáo Hội Công Giáo tôn kính chị qua những nghi lễ Đông phương và Tây phương khác nhau. Nhiều tín hữu đă cảm thấy được quyền năng chuyển cầu của chị. Nhiều người trong số được kêu gọi sống thừa tác vụ linh mục hay đời tận hiến, nhất là ở các xứ truyền giáo và tu viện, qui ơn Chúa kêu gọi họ cho việc chuyển cầu và gương sống của chị.
3. Các vị Mục Tử của Giáo Hội, bắt đầu với các vị tiền nhiệm của tôi là các Vị Giáo Hoàng của thế kỷ này, những vị nêu gương thánh đức của chị cho tất cả mọi người, cũng nhấn mạnh là Chị Thérèse là thày dạy của đời sống thiêng liêng bằng một giáo huấn vừa thiêng liêng vừa sâu xa được chị rút tỉa từ Phúc Âm theo sự hướng dẫn của vị Sư Phụ thần linh và rồi truyền đạt cho anh chị em ḿnh trong Giáo Hội một cách hiệu nghiệm nhất (cf. Ms B, 2v-3).
Giáo huấn thiêng liêng này đă được thông đạt cho chúng ta chính yếu qua cuốn tự truyện của chị, một tác phẩm bao gồm 3 bản thảo được chị viết vào những năm cuối đời của chị và được phát hành một năm sau khi chị qua đời với tên gọi là Histoire d’une âme – Truyện Một Tâm Hồn (Lisieux 1898), đă khơi lên một niềm hứng khởi phi thường măi cho tới thời của chúng ta đây. Cuốn tự truyện này, được chuyển dịch cùng với những bản văn khác của chị sang 50 ngôn ngữ, đă làm cho Chị Thérèse được biết đến ở hết mọi nơi trên thế giới, thậm chí cả ở ngoài Giáo Hội Công Giáo. Một thế kỷ sau khi qua đời, Chị Thérèse Hài Đồng Giêsu vẫn tiếp tục được công nhận như là một trong những vị đại sư của đời sống thiêng liêng trong thời đại của chúng ta.
4. Bởi thế không lạ ǵ Ṭa Thánh đă nhận được nhiều thỉnh nguyện xin ban cho chị tước hiệu Tiến Sĩ của Hội Thánh Toàn Cầu.
Trong những năm gần đây, nhất là nhân dịp may gần tới ngày kỷ niệm bách niên đầu tiên sau cái chết của chị này, những yêu cầu ấy càng ngày càng nhiều hơn nữa, bao gồm cả phía những Hội Đồng Giám Mục; ngoài ra c̣n có những hội nghị học hỏi cũng được tổ chức và nhiều sách vở viết ra cho thấy Chị Thérèse Hài Đồng Giêsu đă có được một sự khôn ngoan phi thường và qua giáo huấn của ḿnh chị đă giúp cho rất nhiều con người nam nữ thuộc mọi bậc sống nhận biết và yêu mến Chúa Giêsu Kitô và Phúc Âm của Người.
Trước những sự kiện ấy, tôi đă quyết cẩn thận nghiên cứu xem vị Thánh thành Lisieux này có những điều kiện tiên quyết nào chăng để được ban tặng tước hiệu Tiến Sĩ của Giáo Hội Hoàn Vũ.
5. Theo chiều hướng ấy, tôi muốn vắn tắt nhắc lại một số biến cố trong đời sống của Chị Thérèse Hài Đồng Giêsu. Được sinh ra ở Alencon, Pháp quốc, ngày 2/1/1873, chị được rửa tội hai ngày sau đó ở Nhà Thờ Đức Bà, lănh nhận tên Marie-Francoise-Thérèse. Cha mẹ chị là Louis Martin và Zélie Guérin, những vị được tôi mới công nhận các nhân đức anh hùng. Sau khi mẹ qua đời ngày 28/8/1877, Thérèse cùng với cả gia đ́nh di chuyển tới thành phố Lisieux là nơi được cha và các chị quí thương, chị đă được giáo dục cách gắt gao nhưng đầy dịu dàng.
Vào cuối năm 1879 chị lănh nhận bí tích Thống Hối lần đầu tiên. Vào Lễ Hiện Xuống năm 1883 chị đă được một ơn lạ là ơn được chữa lành chứng bệnh trầm trọng nhờ lời chuyển cầu của Đức Mẹ Thắng Trận. Được giáo dục bởi các tu sĩ Ḍng Biển Đức ở Lisieux, chị đă được Rước Lễ Lần Đầu vào ngày 8/5/1884, sau một cuộc sửa soạn thiết tha cho đến độ có được một cảm nghiệm ngoại thường về ân sủng hiệp nhất thân mật với Chúa Giêsu. Sau đó mấy tuần, vào ngày 14/6 cùng năm, chị đă lănh nhận bí tích Thêm Sức với ư thức sống động về những ǵ tặng ân Thánh Linh cho chị được thông phần vào ân huệ Hiện Xuống. Vào Lễ Giáng Sinh 1886, chị có được một cảm nghiệm linh thiêng sâu xa được chị diễn tả là một “cuộc hoán cải toàn vẹn”. Từ đó, chị chế ngự nỗi yếu hèn về cảm xúc gây ra bởi việc mất mẹ và bắt đầu “chạy như một con người lực lưỡng“ trên con đường nên hoàn thiện (cf. Ms A, 44v45v).
Chị Thérèse muốn theo đuổi đời sống chiêm niệm, như các chị của ḿnh là Pauline và Marie ở Ḍng Carmelô thành Lisieux, thế nhưng không được v́ tuổi trẻ của chị. Trong cuộc hành hương tới Ư quốc, sau khi thăm viếng Nhà Thánh Loretto và những nơi chốn của Thành Đô Muôn Thuở, trong cuộc triều kiến với Đức Giáo Hoàng của tín hữu thuộc Giáo Phận Lisieux vào ngày 20/11/1887, chị đă bạo dạn theo t́nh con thảo xin Đức Lêô XIII được phép vào Ḍng Carmêlô năm 15 tuổi.
Vào ngày 9/4/1988 chị đă vào Ḍng Carmêlô ở Lisieux, nơi chị đă lănh nhận áo ḍng trong Ḍng Đức Trinh Nữ nào vào ngày 10/1 năm sau đó và tuyên khấn vào ngày 8/9/1890, lễ Sinh Nhật Trinh Nữ Maria. Ở Ḍng Carmêlô, chị đă theo đuổi con đường nên trọn lành được phác họa bởi Mẹ Sáng Lập là Thánh Teresa của Chúa Giêsu, bằng một nhiệt t́nh và ḷng trung thành chân thực trong việc chu toàn các công việc khác nhau của cộng đồng được trao phó cho chị. Được soi sáng bởi Lời Chúa, nhất là bị thử thách trước bệnh tật yếu đau nơi người cha yêu dấu của ḿnh là Martin Louis, người đă qua đời ngày 29/7/1894, Chị Thérèse lao ḿnh tiến bước trên con đường thánh đức, nhấn mạnh đến tính chất chính yếu của t́nh yêu. Chị đă khám phá ra và truyền đạt cho các tập sinh thuộc phần chăm sóc của chị con đường nhỏ thơ ấu thiêng liêng là con đường nhờ đó chị càng ngày càng tiến sâu vào mầu nhiệm Giáo Hội, và được t́nh yêu Chúa Kitô lôi kéo, chị cảm thấy trong ḿnh ơn gọi tông đồ và truyền giáo thôi thúc chị mang hết mọi người cùng với chị đến gặp gỡ Vị Quân Phu thần linh này.
Vào ngày 9/6/1895, lễ Chúa Ba Ngôi, chị dâng ḿnh làm vật hy tế cho T́nh Yêu nhân hậu của Thiên Chúa. Vào ngày ¾ năm sau đó, nửa đêm Thứ Năm Tuần Thánh rạng Thứ Sáu Tuần Thánh, chị nhận thấy những triệu chứng đầu tiên vê cơn bệnh sẽ đưa chị đến chỗ chết. Chị Thérèse đón nhận nó như là cuộc viếng thăm huyền nhiệm của Vị Phu Quân thần linh. Đồng thời chị trải qua một cơn thử thách về đức tin kéo dài cho tới khi chị qua đời. V́ sức khỏe của chị càng ngày càng suy yếu, chị được chuyển đến bệnh xá ngày 8/7/1897. Các chị của chị và những tu sĩ khác tập trung các lời nói của chị, trong khi đó những khổ đau và thử thách của chị, được chịu đựng cách nhẫn nại, cứ gia tăng cho tới khi chị qua đời vào chiều ngày 30/9/1897. Chị đă viết cho một trong những người an hem thiêng liêng của chị là Cha Bellière (Thư 244) là “Con không chết đi, con đang đi vào cơi sống”. Những lời nol1i cuối cùng của chị, “Chúa Trời con ơi, con yêu mến Chúa”, là dấu ấn của cuộc sống chị.
6. Chị Thérèse Hài đồng Giêsu đă lưu lại cho chúng ta những bản văn đáng coi chị là thày dạy đời sống thiêng liêng. Tác phẩm chính của chị vẫn là truyện kể về đời chị ở trong ba bản viết tay tự truyện (Manuscrits autobiographiques A, B, C), đầu tiên được xuất bản với tên gọi chẳng mấy chốc trở thành nổi tiếng là “Truyện Một Tâm Hồn”.
Trong Bản Thảo A, được viết theo lời yêu cầu của chị Agnes of Jesus, vị bấy giờ là Đan Viện Trưởng của đan viện ấy, và được trao cho người chị này vào ngày 21/1/1896, Chị Thérèse đă diễn tả những giai đoạn về kinh nghiệm tu tŕ của ḿnh: những năm đầu tiên của thời thơ ấu, nhất là thời điểm Rước Lễ Lần Đầu và Thêm Sức của chị, thời thanh thiếu niên, cho tới khi chị vào Ḍng Carmêlô và khấn lần đầu.
Bản Thảo B, được viết trong cuộc tĩnh tâm của chị trong năm đó theo lời yêu cầu của chị Marie Thánh Tâm, chất chứa một số đoạn hay nhất, nổi tiếng nhất và thường được trích dẫn nhất từ vị Thánh thành Lisieux này. Những đoạn này cho thấy tầm mức hoàn toàn trưởng thành của vị Thánh khi chị nói về ơn gọi của chị trong Giáo Hội là Phu Thê của Chúa Kitô và là Mẹ của các linh hồn.
Bản Thảo C, được viết vào Tháng 6 và những ngày đầu tháng 7 năm 1897, một ít tháng trước khi chị qua đời và giành cho Đan Viện trưởng Marie de Gonzague, vị đă yêu cầu viết ra, hoàn tất những hồi tưởng ở Bản Thảo A về đời sống trong Ḍng Carmêlô. Những trang này cho thấy sự khôn ngoan siêu nhiên của tác giả. Chị Thérèse thuật lại một số cảm nghiệm tuyệt vời xẩy ra trong giai đoạn cuối đời của chị. Chị giành những trang cảm kích này cho cuộc thử thách đức tin của chị: một ơn thanh tẩy nhận ch́m chị vào một đêm tối tăm lâu dài và đau đớn, một đêm tối được chiếu soi bởi ḷng tin tưởng của chị vào t́nh yêu thương nhân hậu cha con của Thiên Chúa. Một lần nữa, không cần tự lập lại, Chị Thérèse làm cho ánh sáng của Phúc Âm rạng ngời chiếu tỏa. Ở đây chúng ta thấy được những trang tuyệt vời nhất chị đă viết về việc tin tưởng phó ḿnh vào bàn tay của Thiên Chúa, về mối hiệp nhất giữa t́nh yêu mến Thiên Chúa và t́nh yêu thương tha nhân, về ơn gọi truyền giáo của chị trong Giáo Hội.
Trong ba bản thảo khác nhau này, những bản thảo qui tụ lại thành một mối hiệp nhất về chủ đề và thành một diễn giải gia tăng về đời sống và linh đạo của ḿnh, Chị Thérèse đă lưu lại cho chúng ta một tự thuật nguyên thủy là câu truyện về tâm hồn của chị. Nó cho thấy nơi đời sống của chị Thiên Chúa đă cống hiến cho thế giới một sứ điệp rơ ràng, nói lên đường lối phúc âm, đó là “con đường bé nhỏ”, một con đường mà hết mọi người có thể thực hiện, v́ hết mọi người đều được kêu gọi nên thánh.
Trong 266 bức thư chúng ta có được, ngỏ cùng các phần tử gia đ́nh, cùng thành phần nữ tu và “những ngiười anh” thừa sai, Chị Thérèse chia sẻ sự khôn ngoan của chị, khai triển một giáo huấn thực sự là một thứ thực hành sâu xa trong việc hướng dẫn thiêng liêng cho các linh hồn.
Các bản văn của chị cũng bao gồm 54 Bài Thơ, một số có một chiều sâu về thần học và tu đức rất nhiều theo cảm hứng Thánh Kinh. Đáng được đề cập tới là Cuộc Sống Yêu Thương -Vivre d'Amour!... (bài 17) và Ôi Maria, Tại Sao Con Mến Mẹ - Pourquoi je t'aime, ơ Marie! (bài 54), một tổng hợp độc đáo về cuộc hành tŕnh của Trinh Nữ Maria theo Phúc Âm. Trong thành phần tác phẩm văn chương này c̣n có 8 Récréations pieuses, tức những sáng tác về thi ca và kịch nghệ được cưu mang và thực hiện bởi vị Thánh này cho cộng đồng của chị vào một số ngày lễ theo truyền thống của Ḍng Carmêlô. Trong số những bản văn này cần phải đề cập tới một loạt 21 Prières. Chúng ta cũng không thể nào quên được tuyển tập về tất cả những ǵ chị nói vào những tháng cuối đời của chị. Những lời nói này, có mấy ấn bản, được biết như là Novissima verba, cũng được đặt cho tên gọi là Derniers Entretiens.
7. Từ việc nghiên cứu kỹ lưỡng các bản văn của Thánh Thérèse Hài Đồng Giêsu và từ tiếng vang chúng gây ra trong Giáo Hội, có thể nhận định thấy những khía cạnh nổi bật từ “giáo huấn xuất chúng” của chị, một giáo huấn là yếu tố chính yếu cho việc tặng ban tước hiệu Tiến Sĩ của Giáo Hội.
Trước hết, chúng ta thấy được một đặc sủng khôn ngoan. Người nữ tu Carmêlô trẻ này, không hề được học hành đặc biệt về thần học, nhưng được soi sáng bởi ánh sáng Phúc Âm, cảm thấy chị được vị Sư Phụ thần linh dạy dỗ, Vị như chị nói, là “Tiến Sĩ trên hết các Tiến Sĩ” (Ms A, 83v), và từ Người chị lănh nhận “giáo huấn thần linh” (Ms B, 1r). Chị cảm thấy rằng những lời của Thánh Kinh được nên trọn nơi chị: “Ai là kẻ nhỏ bé hăy đến với Ta… V́ đối với ai bé mọn th́ t́nh thương sẽ được chứng tỏ” (Ms B, 1v; cf Prv 9:4; Wis 6:6), và chị biết rằng chị được chỉ dẫn sống theo khoa học yêu thương, một khoa học được giấu đi trước thành phần khôn ngoan khéo léo, một khoa học được Vị Sư Phụ thần linh đoái thương tỏ ra cho chị như cho những thơ nhi (Ms A, 49r; cf. Lk 10:21-22).
Đức Piô XI, vị đă coi Chị Thérèse Hài Đồng Giêsu là “Tinh Tú của giáo triều ngài”, đă không ngần ngại chủ trương trong bài giảng của ngài trong ngày tuyên phong hiển thánh cho chị, 17/5/1925: “Thần chân lư đă cởi mở và làm cho chị biết những ǵ Ngài thường giấu thành phần khôn ngoan khéo léo và tỏ ra cho những kẻ bé mọn; bởi thế mà chị đă hoan hưởng kiến thức về những sự thuộc thượng giới – như Vị Tiền Nhiệm vừa qua của Ta chứng thực – đến nỗi chị tỏ cho mọi người khác thấy được con đường cứu độ chắc chắn” (AAS 17 [1925], p. 213).
Giáo huấn của chị chẳng những am hợp với Thánh Kinh và đức tin Công giáo, mà c̣n là những ǵ trổi vượt (“eminet”) về chiều sâu và cái tổng hợp khôn ngoan nó đạt được. Giáo huấn của chị cùng một lúc là lời tuyên xưng đức tin của Giáo Hội, là một cảm nghiệm về mầu nhiệm Kitô giáo và là một đường lối nên thánh. Chị Thérèse cống hiến một tổng hợp chín mùi về linh đạo Kitô giáo: Chị tổng hợp thần học và đời sống thiêng liêng; chị cho thấy ḿnh có một sức mạnh và thẩm quyền, một khả năng lớn lao trong việc thuyết phục và thông đạt, như được chứng tỏ nơi việc tiếp nhận và phổ biến sứ điệp của chị trong Dân Chúa.
Giáo huấn của Chị Thérèse cho thấy, bằng sự gắn bó và mối hiệp nhất ḥa hợp, những tín điều của đức tin Kitô giáo như là một giáo huấn của chân lư và là một cảm nghiệm của đời sống. Về vấn đề này không được quên là việc hiểu biết về kho tàng đức tin được các Vị Tông Đồ chuyển đạt, như Công Đồng Chung Vaticanô II dạy, đạt được tiến bộ trong Giáo Hội nhờ ơn trợ giúp của Thánh Linh: “Có sự gia tăng ved62 minh thức ở những thực tại và lời nói được truyền đạt… nhờ việc chiêm niệm và học hỏi của tín hữu là thành phần ngẫm suy những điều ấy trong ḷng ḿnh (cf. Lk 2:19 và 51). Việc phát triển này xuất phát từ cảm quan sâu xa về những thực tại thiêng liêng họ cảm nghiệm được. Và nó xuất phát từ việc giảng dạy của những ai đă lănh nhận, cùng với quyền thừa kế trong hàng giáo phẩm, đặc sủng vững chắc về chân lư” (Dei Verbum, n. 8).
Trong các bản văn của Chị Thérèse thành Lisieux, chúng ta có lẽ không thấy, như nơi các vị Tiến Sĩ khác, một tŕnh bày uyên bác về những điều liên quan tới Thiên Chúa, nhưng chúng ta có thể nhận thấy được một chứng từ sáng ngời về đức tin, một đức tin, khi chấp nhận bằng ḷng yêu mến tin tưởng việc hạ cố và cứu độ xót thương của Thiên Chúa nơi Chúa Kitô, tỏ ra cho thấy mầu nhiệm và thánh đức của Giáo Hội.
Bởi thế, chúng ta có thể chính đáng nhận thấy nơi vị Thánh thành Lisieux này đặc sủng của một Tiến Sĩ Giáo Hội, vị tặng ân Thánh Linh chị đă lănh nhận để sống và thể hiện cảm nghiệm đức tin của chị, và v́ kiến thức đặc biệt của chị về mầu nhiệm Chúa Kitô. Nơi chị thấy được những tặng ân của luật mới, tức là ân sủng Thánh Linh, Đấng tỏ ḿnh ra nơi đức tin sống động tác hành qua đức bác ái (cf. St Thomas Aquinas, Summa Theol., I-II, q. 106, art. 1; q. 108, art. 1).
Chúng ta có thể áp dụng vào Chị Thérèse những ǵ được vị Tiền Nhiệm Phaolô VI của tôi nói về một vị Thánh trẻ khác và là Tiến Sĩ của Giáo Hội, đó là Thánh Catherine thành Siena: “Cái tác động chúng ta nhất về vị Thánh này đó là sự khôn ngoan thâm sâu của chị, tức là, t́nh trạng chị thấm nhiễm thấu suốt, sâu xa và say mê những chân lư thần linh và các mầu nhiệm đức tin… Việc đồng hóa này chắc chắn là một ân huệ của những tặng ân thiên phú đặc biệt nhất, nhưng cũng là những ǵ kỳ diệu hiển nhiên do bởi đặc sủng khôn ngoan của Thánh Linh” (AAS 62 [1970], p. 675).
8. Với giáo huấn chuyên biệt và kiểu cách không thể sai lầm của ḿnh, Chị Thérèse xuất hiện như là một vị thày đích thực dạy đức tin và đời sống Kitô giáo. Trong các bản văn của chị, như được các Đức Thánh Cha nói tới, có sự hiện diện ban sự sống của truyền thống Công giáo là truyền thống dồi dào phong phú, như Công Đồng Chung Vaticanô II lại nói, “được tuôn ra nơi việc thực hành và đời sống của Giáo Hội, nơi niềm tin tưởng và việc nguyện cầu của Giáo Hội” (Dei Verbum, 8).
Nếu lưu ư tới thể loại văn chương, tương xứng với học vấn và văn hóa của chị, và nếu thẩm định theo những hoàn cảnh đặc biệt của thời đại chị sống, th́ giáo huấn của Chị Thérèse thành Lisieux cho thấy một cách ḥa hợp thiên định với truyền thống chân thực nhất của Giáo Hội, cả về việc giáo huấn của chị tuyên xưng đức tin Công giáo cũng như việc giáo huấn của chị phát động một đời sống thiêng liêng chân thực nhất, một đời sống thiêng liêng được tŕnh bày cho tất cả mọi tín hữu hiểu bằng một ngôn từ sống động khả đạt.
Chị đă làm cho Phúc Âm chiếu rọi một cách thu hút trong thời đại của chúng ta đây; chị đă có sự mệnh làm cho Giáo Hội là Nhiệm Thể của Chúa Kitô được nhận biết và yêu mến; chị đă giúp vào việc chữa lành những linh hồn khắc khổ và sợ hăi của Bè Rối Jansenism chủ trương nhấn mạnh tới phép công thẳng của Thiên Chúa hơn là ḷng thương xót thần linh. Nơi t́nh thương của Thiên Chúa chị đă chiêm ngắm và tôn thờ tất cả mọi thiện hảo thần linh, v́ “cho dù đức công minh của Ngài (và có lẽ c̣n hơn cả các thiện hảo khác nữa) đối với con dường như được mặc lấy t́nh yêu” (Ms A, 83v). Bởi vậy, chị đă trở nên h́nh ảnh sống động của Vị Thiên Chúa, Đấng, theo lời nguyện cầu của Giáo Hội, “cho thấy quyền toàn năng của ḿnh nơi t́nh thương và việc thứ tha của Ngài” (cf Sách Lễ Rôma, lời nguyện mở đầu, Chúa Nhật 26 Thường Niên).
Cho dù Chị Thérèse không có một hệ thống giáo huấn thực sự và thích đáng, nhưng cái đặc biệt rạng ngời về giáo huấn tỏa ra từ các bản văn của chị, những bản văn, như thể được đặc sủng của Thánh Linh, đă nắm bắt được chính cốt lơi của sứ điệp Mạc Khải bằng một nhăn quan mới mẻ độc đáo, cho thấy một giáo huấn mang một phẩm chất xuất chúng.
Cốt lơi sứ điệp của chị thực sự là chính mầu nhiệm Thiên Chúa T́nh Yêu, về Vị Thiên Chúa Ba Ngôi, vô cùng trọn hảo nơi bản thân ḿnh. Nếu cảm nghiệm thiêng liêng chân thực của Kitô giáo cần phải am hợp với những chân lư mạc khải, trong đó Thiên Chúa thông đạt bản thân ḿnh ra cùng với mầu nhiệm ư muốn của Ngài (cf. Dei Verbum, 20, th́ phải nói rằng Chị Thérèse đă cảm nghiệm được mạc khải thần linh, đến nỗi chiêm ngắm được những chân lư sâu xa của đức tin chúng ta được liên kết trong mầu nhiệm sự sống Ba Ngôi. Ở tột đỉnh, như nguồn mạch và đích điểm, là t́nh yêu nhân hậu của ba Ngôi Thần Linh, như chị diễn tả như thế, nhất là trong Lời Nguyện Hiến Tế cho T́nh Yêu Nhân Hậu. Ở gốc rễ, về phía chủ thể, đó là cảm nghiệm được là con cái thừa nhận của Chúa Cha trong Chúa Giêsu; đó là ư nghĩa đích thực nhất của vai tṛ con cái thiêng liêng, tức là cảm nghiệm về t́nh nghĩa con cái thần linh, theo tác động của Thánh Thần. Cũng ở tận căn gốc, và đứng trước chúng ta, đó là tha nhân của chúng ta, là những người khác, mà v́ phần rỗi của họ, chúng ta cần phải hợp tác với Chúa Giêsu và trong Chúa Giêsu, bằng cùng một t́nh yêu nhân hậu như của Người.
Nhờ vai tṛ làm con cái thiêng liêng này người ta cảm nghiệm thấy rằng hết mọi sự đều xuất phát từ Thiên Chúa, quay trở về với Ngài và ở trong Ngài, cho phần rỗi của tất cả mọi người, trong mầu nhiệm của t́nh yêu nhân hậu. Đó là sứ điệp về giáo huấn đă được giảng dạy và sống bởi vị Thánh này.
Như đối với các vị Thánh của Giáo Hội trong mọi thời đại, với chị cũng thế, theo cảm nghiệm thiêng liêng của chị, Chúa Kitô là tâm điểm và là tất cả Mạc Khải. Chị Thérèse biết Chúa Giêsu, yêu Người và làm cho người được mến yêu bằng một ḷng thiết tha của một người phu thê. Chị đă thấu nhập các mầu nhiệm về thời thơ ấu của Người, những lời nói của Người trong Phúc Âm, cuộc khổ nạn của Người Tôi Tớ khổ đau hằn lên Thánh Nhan của Người, nơi ánh quang rạng ngời sự sống hiển vinh của Người, nơi việc hiện diện Thánh Thể của Người. Chị đă ca khen tất cả những biểu lộ yêu thương thần linh của Chúa Kitô, như chúng được tŕnh bày trong Phúc Âm (cf. PN 24, Jésus, mon Bien-Aimé, rappelle-toi!).
Chị Thérèse đă được một ánh sáng đặc biệt về thực tại của Nhiệm Thể Chúa Kitô, về tính chất khác biệt nơi những đặc sủng trong Giáo Hội, những tặng ân của Thánh Linh, về quyền năng tối thượng của t́nh yêu, một t́nh yêu một cách nào đó là chính con tim của Giáo Hội, nơi chị t́m thấy ơn gọi của ḿnh như là một tâm hồn chiêm niệm và truyền giáo (cf. Ms B, 2r·-3v·).
Sau hết, trong những chương độc đáo nhất về giáo huấn thiêng liêng của chị, chúng ta cần phải nhắc lại việc Chị Thérèse khôn ngoan đi sâu vào mầu nhiệm và cuộc hành tŕnh của Trinh Nữ Maria, đạt được những thành quả rất gần gũi với giáo huấn của Công Đồng Chung Vaticanô II ở chương tám trong Hiến Chế Ánh Sáng Muôn Dân cũng như với những ǵ chính tôi đă dạy trong Thông Điệp Mẹ Đấng Cứu Chuộc – Redemptoris Mater ngày 25/3/1987.
9. Nguồn mạch chính yếu cho cảm nghiệm thiêng liêng của chị và cho
giáo huấn của chị đó là Lời Chúa trong Cựu Ước và tân Ước. Chính chị đă thú
nhận như thế, đặc biệt nhấn mạnh đến ḷng chị say mê Phúc Âm (cf. Ms A,
83v). Các bản văn của chị chứa đựng trên 1 ngàn lời trích dẫn từ thánh kinh:
trên 400 từ Cựu Ước và trên 600 từ Tân Ước.
Mặc dù không đủ học hỏi và thiếu những nguồn liệu để học hỏi và giải thích
các sách thánh, Chị Thérèse đă tự trầm ḿnh vào việc suy niệm Lời Chúa với
một đức tin và ḷng tự phát đặc biệt. Dưới ảnh hưởng của Thánh Linh, chị đă
đạt được một kiến thức sâu xa về Mạc Khải cho chính bản thân chị và cho
người khác. Nhờ việc chị ưu ái tập trung vào Thánh Kinh – chị thậm chí c̣n
muốn học tiếng Do Thái và Hy Lạp để hiểu hơn nữa tinh thần và chữ nghĩa của
các cuốn sách thánh – chị đă tỏ cho thấy tầm mức quan trọng của các nguồn
thánh kinh nơi đời sống thiêng liêng, chị đă nhấn mạnh đến tính chất độc đáo
và mới mẻ của Phúc Âm, chị đă chừng mực vun trồng việc dẫn giải thánh kinh
có tính cách thiêng liêng Lời Chúa trong cả Cựu Ước lẫn Tân Ước. Nhờ đó chị
đă khám phá ra những kho tàng kín ẩn, khi nhận lấy cho ḿnh những lời và
những đoạn, một cách có lắm khi quyết liệt về phương diện siêu nhiên, như
khi chị đọc các bản văn của Thánh Phaolô (cf.1Cor 12-13), chị đă nhận ra ơn
gọi yêu mến của chị (cf Ms B, 3r-3v). Được soi sáng bởi Lời mạc khải, Chị
Thérèse đă viết những trang sáng tỏ về mối hiệp nhất giữa t́nh yêu Thiên
Chúa và t́nh yêu tha nhân (cf. Ms C,11v-19r); và chị coi lời cầu nguyện của
Chúa Giêsu trong Bữa Tiệc Ly như chính là lời chị bày tỏ để chuyển cầu cho
phần rỗi của tất cả mọi người (cf Ms C, 34r-35r).
Giáo huấn của chị, như đă nói, am hợp với giáo huấn của Giáo Hội. Từ thời
thơ ấu chị đă được gia đ́nh chị dạy cho biết tham phần vào việc cầu nguyện
và tôn thờ trong phụng vụ. Trong vấn đề sửa soạn cho việc Xưng Tội lần đầu,
Rước Lễ lần đầu và bí tích Thêm Sức, chị đă cho thấy chứng cớ về một ḷng
mến yêu đặc biệt đối với những sự thật của đức tin, và chị đă học Giáo Lư
hầu như từng chữ một (cf. Ms A, 37r-37v.). Về cuối đời, chị đă viết Kinh Tin
Kính Các Tông Đồ bằng máu của chị, như là một biểu lộ ḷng chị dứt khoát gắn
bó với việc tuyên xưng đức tin.
Ngoài những lời Thánh Kinh và giáo huấn của Hội Thánh, Chị Thérèse khi c̣n
trẻ được nuôi dưỡng bởi giáo huấn của cuốn Gương Chúa Kitô, một cuốn sách,
như chính chị công nhận, chị hầu như thuộc ḷng (cf. Ms A, 47r). Quan trọng
cho việc hoàn trọn ơn gọi của chị là tu sĩ Ḍng Carmêlô là những bản văn về
đàng thiêng liêng của Mẹ Sáng Lập Teresa Giêsu, nhất là những bản văn giải
thích về ư nghĩa chiêm niệm và giáo hội nơi đặc sủng của Ḍng Carmêlô của Mẹ
Teresa (cf. Ms C, 33v). Thế nhưng, Chị Thérèse được đặc biệt nuôi dưỡng bởi
giáo huấn thần bí của Thánh Gioan Thánh Giá, vị là sư phụ thiêng liêng thực
sự của chị (cf. Ms, 83r). Bởi vậy, không lạ ǵ nếu chị là người từng là môn
đệ nổi nang nơi học đường của hai vị Thánh này, những vị sau đó đă được
tuyên bố là các vị Tiến Sĩ của Hội Thánh, cần phải trở thành một thày dạy
đời sống thiêng liêng.
10. Giáo huấn thiêng liêng của Chị Thérèse thành Lisieux đă giúp vào việc mở rộng vương quốc của Thiên Chúa. Nhờ gương thánh đức của chị, gương trọn hảo trung thành với Mẹ Giáo Hội, gương hoàn toàn hiệp thông với Ṭa Thánh Phêrô, cũng như nhờ những ân sủng đặc biệt chị mang lại cho nhiều anh chị em thừa sai, chị đă góp phần phục vụ đặc biệt cho việc loan báo và cảm nghiệm mới mẻ về Phúc Âm của Chúa Kitô cũng như cho việc phát triển đức tin Công giáo ở hết mọi quốc gia trên trái đất.
Không cần dài gịng về tính cách phổ quát của giáo huấn Chị Thérèse cũng như về việc rộng răi chấp nhận sứ điệp của chị trong thế kỷ này từ khi chị qua đời: nó đă được ghi nhận rơ ràng đàng hoàng trong những nghiên cứu được thực hiện cho việc ban tặng chị tước hiệu Tiến Sĩ Hội Thánh.
Một sự kiện đặc biệt quan trọng về vấn đề này đó là Huấn quyền của Giáo Hội chẳng những công nhận thánh đức của Chị Thérèse mà c̣n đề cao sự khôn ngoan nơi giáo huấn của chị nữa. Đức Piô X đă nói rằng chị là “vị thánh lớn nhất trong thời tân tiến”. Khi hân hoan nhận được ấn bản Ư ngữ đầu tiên Truyện Một Tâm Hồn, ngài đă ca ngợi những hoa trái cxuất phát từ linh đạo của Chị Thérèse. Đức Benedict XV, vào dịp tuyên bố các nhân đức anh hùng của vị Tôi Tớ Chúa này đă giải thích con đường thơ ấu thiêng liêng và ca ngợi kiến thức về các thực tại thần linh Thiên Chúa đă ban cho Chị Thérèse để chị dạy những người khác các đường lối cứu độ (cf. AAS 13 [1921], pp. 449-452). Vào cả dịp phong chân phước lẫn phong thánh cho chị, Đức Piô XI đă dẫn giải và khuyến dụ về giáo huấn của vị Thánh này, nhấn mạnh đến cái minh thức thần linh đặc biệt của chị (Discorsi di Pio XI, vol. I, Turin 1959, p. 91) và cho chị là một thày dạy đời sống (cf. AAS 17 [1925], pp. 211-214). Khi Đền Thờ thành Lisieux được thánh hiến vào năm 1954, Đức Piô XII đă đề cập nhiều điều, trong đó, ngài nói rằng Chị Thérèse đă thấp nhập tới tận tâm điểm của Phúc Âm qua giáo huấn của chị (cf. AAS 46 [1954], pp. 404-408). Đức Hồng Y Angelo Roncalli, vị Giáo Hoàng tương lai Gioan XXIII, đă đến thăm viếng Lisieux mấy lần, nhất là khi ngài làm Khâm Sứ Ṭa Thánh ở Paris. Vào các dịp khác nhau trong giáo triều của ḿnh, ngài đă tỏ ḷng mộ mến vị Thánh này và giải thích mối liên hệ giữa giáo huấn của Thánh Têrêsa Avila với người con của thánh nhân là Chị Thérèse thành Lisieux (Discorsi, Messaggi, Colloqui, vol. II [1959-1960], pp. 771-772). Nhiều lần trong khi Công Đồng Chung Vaticanô II đang diễn tiến, các vị Nghị Phụ cũng đă nhắc đến gương mẫu và giáo huấn của chị. Vào dịp kỷ niệm 100 năm qua đời của chị, Đức Phaolô VI đă viết một bức Thư gửi cho Đức Giám Mục Bayeux và Lisieux, trong đó ngài ca ngợi gương mẫu của Chị Thérèse trong việc t́m kiếm Thiên Chúa, coi chị như là bậc thày của việc cầu nguyện và của thần đức cậy, và là mô phạm của mối hiệp thông với Giáo Hội, kêu gọi thành phần giáo chức, giáo dục, mục tử và thần học gia hăy học hỏi nghiên cứu giáo huấn của chị (cf. AAS 65 [1973], pp. 12-15). Chính tôi, vào một số lần đă hoan hỉ nhắc nhở về con người và giáo huấn của vị Thánh này, nhất là trong chuyến hành hương không thể quên được của tôi ở Lisieux ngày 2/6/1980, thời điểm tôi đă nhắc nhở mọi người rằng: “Người ta có thể xác tín nói về Chị Thérèse thành Lisiuex rằng Thần Linh Thiên Chúa đă giúp cho tâm can của chị có thể trực tiếp tỏ ra cho dân chúng trong thời đại chúng ta mầu nhiệm nền tảng này, th đă giúp cho tâm can của chị có thể trực tiếp tỏ ra cho dân chúng trong thời đại chúng ta mầu nhiệm nền tảng này, thực tại về Phúc Âm ấy… ‘Con đường bé nhỏ’ là con đường ‘thơ ấu thánh hảo’. Có một cái ǵ đó đặc thù nơi con đường này, đó là cái thiên phú của Thánh Thérèse thành Lisieux. Đồng thời nó cũng khẳng định và làm mới mẻ sự thật căn bản nhất và phổ quát nhất. C̣n sự thật nào của sứ điệp Phúc Âm thực sự căn bản hơn và phổ quát hơn sự thật này: Thiên Chúa là Cha của chúng ta và chúng ta là con cái của Ngài” (Insegnamenti di Giovanni Paolo II, vol. III/1 [1980], p. 1659).
Những chi tiết đơn giản này dựa vào một chuỗi liên tục những chững từ của các vị Giáo Hoàng thuộc thế kỷ này về thánh đức và giáo huấn của Thánh Thérèse Hài Đồng Giêsu, cũng như vào việc lan truyền toàn cầu sứ điệp của chị là những ǵ hiển nhiên cho thấy mức độ Giáo Hội đă chấp nhận giáo huấn thiêng liêng của vị Thánh trẻ này nơi các vị mục tử và thành phần tín hữu của ḿnh.
Một dấu hiệu cho thấy giáo hội chấp nhận giáo huấn của vị Thánh này đó là lời kêu gọi sống giáo huấn của chị nơi nhiều văn kiện thuộc Huấn Quyền b́nh thường của Giáo Hội, nhất là khi nói về ơn gọi chiêm niệm và truyền giáo, về ḷng tin tưởng vào vị Thiên Chúa công chính và nhân hậu, về niềm hân hoan của Kitô giáo và về ơn nên thánh. Chứng cớ cho thấy sự kiện này đó là sự hiện diện của giáo huấn chị nơi Sách Giáo Lư Giáo Hội Công Giáo mới đây (các khoản 127, 826, 956, 1011, 2011, 2558). Chị là người rất yêu thích học hỏi đức tin nơi giáo lư xứng đáng được bao gồm trong số nhiều chứng nhân thế giá của tín lư Công giáo.
Chị Thérèse có được một tính cách phổ cập phi thường. Con người của chị, sứ điệp Phúc Âm về “con đường bé nhỏ’ của ḷng tin tưởng và của vai tṛ con cái thiêng liêng đă được chấp nhận và tiếp tục đón nhận một cách đặc biệt hân hoan vượt hết mọi biên giới.
Tầm ảnh hưởng của sứ điệp chị trước hết vươn tới những con người nam nữ có thánh đức và nhân đức anh hùng được cính Giáo Hội công nhận, tới các vị mục tử của Giáo Hội, tới các chuyên viên về thần học và tu đức học, tới các vị linh mục và chủng sinh, tơi các tu sĩ nam nữ, tới các phong trào giáo hội và các cộng đồng mới, tới hết mọi con người nam nữ thuộc mọi thân phận và ở mọi châu lục. Chị Thérèse đă cống hiến cho hết mọi người cái khẳng định của bản thân chị rằng mầu nhiệm Kitô giáo, mà chị là chứng nhân và tông đồ bằng cách nhờ cầu nguyện trở thành “tông đồ của các tông đồ”, như chị hiên ngang gọi ḿnh như thế (Ms A, 56r), cần phải được hiểu theo nghĩa đen, một cách thực tế bao nhiêu có thể, v́ nó có giá trị cho hết mọi thời và mọi nơi. Quyền lực của sứ điệp chị là ở chỗ ư nghĩa cụ thể của nó về cách thức làm thế nào tất cả mọi lời hứa của Chúa Giêsu được nên trọn nơi người tín hữu biến tin tưởng đón nhận trong đời sống của ḿnh sự hiện diện cứu độ của Đấng Cứu Chuộc.
11. Tất cả những lư do ấy là chứng cớ rơ ràng cho thấy hợp thời biết bao giáo huấn của vị Thánh thành Lisieux cũng như về ảnh hưởng đặc biệt của sứ điệp chị tác dụng trên con người nam nữ trong thế kỷ của chúng ta. Ngoài ra, c̣n một số hoàn cảnh đă góp phần vào việc làm cho vấn đề chọn chị làm Thày Dạy của Giáo Hội trong thời đại của chúng ta thậm chí có một ư nghĩa hơn nữa.
Trước hết, Chị Thérèse là một nữ giới, thành phần khi tiến đến với Phúc Âm đă biết nắm bắt được cái phong phú kín ẩn của Phúc Âm với một cụ thể tính cùng với cái âm hưởng sâu xa của cuộc sống và sự khôn ngoan là những ǵ thuộc về cái thiên phú của nữ giới. Ví tính chất phổ quát của ḿnh chị đă nổi bật trong muôn vàn phụ nữ thánh đức là thành phần ngời sáng về sự khôn ngoan Phúc Âm của các vị.
Chị Thérèse cũng là một con người chiêm niệm. Trong thầm lặng của Ḍng Carmêlô của ḿnh, chị đă sống một cuộc mạo hiểm cả thể của cảm nghiệm Kitô giáo cho tới độ biết được chiều rộng, chiều dài, chiều cao và chiều sâu của t́nh yêu Chúa Kitô (cf Eph 3:18-190. Thiên Chúa đă không muốn những bí mật của Ngài măi giữ kín, nhưng để cho Chị Thérèse có thể loan báo những bí mật của Đức Vua (cf. Ms C, 2v). Bằng đời sống của ḿnh, Chị Thérèse đă cống hiến một chứng từ và minh họa thần học về vẻ đẹp của đời sống chiêm niệm như là việc hoàn toàn hiến thân cho Chúa Kitô, Vị Phu Quân của Giáo Hội, và như là một sự xác nhận thượng quyền của Thiên Chúa trên tất cả mọi sự. Đời sống của chị là một đời sống kín ẩn mầu nhiệm sinh hoa kết trái trong việc truyền bá Phúc Âm và làm cho Giáo Hội và thế giới thơm phức mùi vị ngọt ngào của Chúa Kitô (cf LT 159, 2v).
Sau hết, Chị Thérèse thành Lisieux là một con người trẻ. Chị đă đạt tới tầm mức trưởng thành về thánh đức trong giai đoạn đầu của tuổi trẻ (cf. Ms C, 4r). Bởi thế, chị trở thành như là một Thày Dạy đời sống phúc âm, đặc biệt có tác dụng nơi việc soi chiếu đường đi nước bước cho giới trẻ, thành phần cần phải là những lănh đạo viên và là những chứng nhân của Phúc Âm cho các thế hệ mới.
Chị Thérèse Hài Đồng Giêsu chẳng những là vị Tiến Sĩ trẻ nhất của Giáo Hội mà c̣n là một vị tiến sĩ gần chúng ta nhất về thời gian, sự kiện như thể nhấn mạnh tới tính cách liên tục trong việc Thần linh Chúa sai các sứ giả của Ngài đến với Giáo Hội, những con người nam nữ là thày dạy và là những chứng nhân cho đức tin. Thật thế, bất cứ những ǵ đổi thay có thể được nhận thấy nơi gịng lịch sử và bất chấp cái âm vang chúng thường gây ra trên đời sống và ư nghĩ của cá nhân ở mọi lứa tuổi, chúng ta không bao giờ được lạc mất cái tính chất liên tục liên kết các vị Tiến Sĩ của Hội Thánh với nhau: ở hết mọi bối cảnh lịch sử, các vị vẫn là những chứng nhân cho một Phúc Âm bất biến, và với ánh sáng cùng sức mạnh xuất phát từ Thánh Linh, các vị trở thành sứ giả của Phúc Âm, hướng về việc loan báo Phúc Âm một cách tinh tuyền cho thành phần đương thời của các vị. Chị Thérèse là một Thày Dạy cho thời đại của chúng ta, một thời đại khao khát những lời sự sống và thiết yếu, những tác động chứng nhân anh hùng và khả tín. V́ lư do ấy chị cũng được mến yêu và chấp nhận bởi anh chị em thuộc các cộng đồng Kitô giáo khác, thậm chỉ bởi cả những người không phải Kitô hữu.
12. Năm nay, năm đang cử hành bách niên cái chết hiển vinh của Chị Thérèse Hài Đồng Giêsu và Thánh Nhan, trong lúc chúng ta đang dọn mừng Đại Năm Thánh 2000, sau khi nhận được rất nhiều thỉnh nguyện thư có thế giá, nhất là từ nhiều Hội Đồng Giám Mục khắp thế giới, và sau khi chấp nhận dơn chính thức, hay Supplex Libellus, ngỏ cùng tôi vào ngày 8/3/1997 từ Đức Giám Mục Bayeux va Lisieux, cũng như từ Bề Trên Tổng Quyền Ḍng Carmêlô Đi Chân không của T rinh Nữ Maria Núi Carmêlô và từ vị Tổng Cáo Thỉnh Viên của cùng ḍng, tôi quyết định trao phó cho Thánh Bộ Điều Tra Phong Thánh là cơ quan có thẩm quyền về vấn đề này, trong việc nghiên cứu đặc biệt về vấn đề điều tra để ban tặng danh hiệu Tiến Sĩ cho vị Thánh này, “sau khi nghe ư kiến của Thánh Bộ Tín Lư Đức Tin liên quan tới vấn đề tín lư xuất sắc” (Apost. Const. Pastor Bonus, n. 73).
Sau khi đă thu thập những văn kiện cần thiết, hai Thánh Bộ trên đă đặt vấn đề trong các cuộc họp với những vị cố vấn của hai cơ quan này: Thánh Bộ Tín Lư Đức Tin vào ngày 5/5/1997, liên quan tới vấn đề “tín lư xuất sắc”, và Thánh Bộ Điều Tra Phong Thánh vào ngày 29/5 cùng năm, để khảo sát “Positio” đặc biệt. Vào ngày 17/6 sau đó, các vị Hồng Y và Giám Mục là phần tử của hai Thánh Bộ này, thực hiện một phương thức do tôi chuẩn y trong dịp này, đă gặp gỡ trong một khóa họp khoáng đại liên bộ và bàn luận về vấn đề hồ sơ, đều tỏ ư nghĩ đồng loạt ưng thuận về vấn đề ban tặng tước hiệu Tiến Sĩ Giáo Hội Hoàn Vũ cho Thánh Thérèse Hài đồng Giêsu và Thánh Nhan. Bản thân tôi được thông báo về ư nghĩ này từ Đức Hồng Y Joseph Ratzinger, Tổng Trưởng Thánh Bộ Tín Lư Đức Tin, cũng như từ Quyền Tổng Trưởng Thánh Bộ Điều Tra Phong Thánh là Đức Tổng Giám Mục Alberto Bovone, Tổng Giám Mục hiệu ṭa Caesarea ở Numidia.
Theo đó, vào ngày 24/8 vừa rồi, trong khi nguyện kinh Truyền Tin trước sự hiện diện của các vị Giám Mục và trước đám rất đông giới trẻ qui tụ lại từ khắp nơi trên thế giới ở Paris cử hành Ngày Giới Trẻ Thế Giới 12, tôi đích thân loan báo ư định tuyên bố Chị Thérèse Hài Đồng Giêsu và Thánh Nhan làm Tiến Sĩ của Giáo Hội Hoàn Vũ trong khi cử hành Chúa Nhật Khánh Nhật truyền Giáo ở Rôma.
Hôm nay, ngày 19/10/1997, tại Quảng Trường Thánh Phêrô, đầy những tín hữu từ khắp nơi trên thế giới, và trước sự hiện diện của rất đông các vị Hồng Y, Tổng Giám Mục và Giám Mục, trong khi long trọng cử hành Thánh Lễ, tôi tuyên bố Chị Thérèse Hài Đồng Giêsu và Thánh Nhan làm Tiến Sĩ của Giáo Hội Hoàn Vũ bằng những lời lẽ như sau: Để thỏa đáng những mong ước của nhiều Chư Huynh trong hàng Giáo Phẩm và rất nhiều tín hữu khắp thế giới, sau khi tham khảo Thánh Bộ Điều Tra Phong Thánh và nghe ư kiến của Thánh Bộ Tín Lư Đức Tin liên quan tới giáo huấn xuất sắc của chị, bằng một kiến thức vững vàng và sau một thời gian dài suy nghĩ, bằng tất cả thẩm quyền ṭa thánh của Ḿnh, Chúng Tôi tuyên bố Thánh Thérèse Hài Đồng Giêsu và Thánh Nhan, trinh nữ, là một vị Tiến Sĩ của Giáo Hội Hoàn Vũ. Nhân danh Cha, và Con và Thánh Thần.
Điều này được thích đáng ban bố, Chúng Tôi chỉ thị Tông Thư này phải được cẩn thận bảo tŕ và hoàn toàn có công hiệu hiện nay cũng như trong tương lai; bởi thế, nó phải được nhận định và xác định như là một quyền lợi, và bất cứ những ǵ phản do nỗ lực của bất cứ ai, bởi bất cứ thẩm quyền nào, biết hay không biết, đều vô hiệu và bất thành.
Làm tại Rôma, ở Đền Thờ Thánh Phêrô, ngày 19/10/1997, năm thứ 20 giáo triều của tôi.
Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch trực tiếp từ mạng điện toán toàn cầu của Ṭa Thánh
(những chỗ được in đậm lên là do tự ư của người dịch trong việc làm nổi bật những điểm chính yếu quan trọng)
Lễ Thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu
mở màn cho Thánh Đức Mẹ Mân Côi hằng năm.
Sau đây là bài thơ "tại sao con mến Mẹ?" của chị
liên quan đến các mầu nhiệm Mân Côi Mẹ tham dự với Con Mẹ.
Con vẫn hỏi v́ sao con mến Mẹ!
Sao ḷng con luôn rung cảm v́ yêu!
V́ sao khi suy tưởng vẻ cao siêu,
Của Mẹ, mà ḷng con không sợ hăi!
Con say sưa và ngắm nh́n mê mải,
Mẹ uy linh vượt trên khắp thánh thần.
Thân con là cát bụi vướng phù vân,
Maria! Con cúi đầu trước bệ.
Trẻ thơ ngây cần say yêu t́nh Mẹ.
Chia sầu đau và san sẻ niềm vui.
Để dắt con thoát sóng thẳm dập vùi,
Mẹ đă tốn biết bao là châu lệ!
Ngắm đời Mẹ theo tin mừng vạch vẽ,
Con dám nh́n, dám gần lại ngay bên.
Khó chi đâu con dẫu đứa con hèn,
Cũng như con, Mẹ khổ đau và chết.
Khi sứ thần báo tin vui kỳ tuyệt,
Mời Mẹ làm Mẹ Thiên Chúa toàn năng,
Con ưa nh́n ḷng Mẹ trắng hơn băng,
Kho trinh đức chói chang trời mầu nhiệm.
Ôi lạy Mẹ, Mẹ Đồng Trinh Vô Nhiễm,
Chúa qúi yêu ḷng Mẹ vượt trời cao,
Ḷng khiêm nhu, ḷng êm dịu ngọt ngào,
Hoài thai Chúa Giêsu, nguồn phúc cả.
Mẹ tự xưng là nữ tỳ nhu hạ,
Nhưng Chúa yêu đă yêu dấu phận hèn.
Đức nhu ḿ nâng Mẹ vượt cao lên,
Mẹ kéo cả Ba Ngôi vào ḷng Mẹ.
Chúa Thánh Linh đem t́nh yêu vẹn vẽ,
Bao trùm lên hồn Mẹ rất trinh trong.
Và Ngôi Con xuống chiếm ngự cơi ḷng,
Nên Anh Cả của đoàn em tội lệ.
Maria dẫu thân con nho bé,
Con cũng từng chiếm hữu Chúa vô cùng,
Như Mẹ, con không run sợ hăi hùng:
Khổ của Mẹ cũng cùng con chia sẻ.
Maria! Đây con là con Mẹ,
Phúc Mẹ hiền không trối lại con sao?
Khi tẻ đắng con đón Chúa ngự vào,
Chúa đă ngờ được nghỉ an trong Mẹ.
Ôi Nữ Vương của triều thần diễm lệ,
Cho con theo chân Mẹ, cảm mùi hương,
Đường hẹp đi Mẹ cho thấy tỏ tường,
Luôn thực hiện những khiêm hèn nhỏ mọn.
Maria! Con muốn là con nơn.
Cơi vinh quang trần thế tựa phù vân.
Xin dậy con bài yêu mến thân nhân,
Mà Mẹ đă thi hành nơi thân quyến.
Thành Bê-Lem một chiều mùa đông úa,
Mẹ đă từng bị xua đuổi khinh chê,
V́ nghèo nàn. Hàng quán qúi sang kia,
Chỉ tiếp đón những hạng người quyền phú.
Mẹ nghèo nàn đành hang lừa tạm trú,
Ngay nơi đây Mẹ sinh Chúa T́nh Yêu.
Ôi Mẹ là Mẹ Chúa cả cao siêu!
Mẹ vĩ đại biết bao trong nghèo cực!
Con thấy Đấng Vô Cùng lên tiếng khóc,
Trong lớp khăn đơn bạc quấn quanh thân.
Mẹ ơi! Con đâu tị với Thiên Thần?
Chúa các vị là Anh con chí ái.
Con cao lời tụng ca t́nh hà hải,
Mẹ nở ra Bông Hoa Thánh Thần Linh.
Con mến yêu nghe khúc hát an b́nh.
Mẹ nắm giữ những điều trong tim dạ.
Mẹ khuất tịch với tâm t́nh khiêm hạ,
Cùng đoàn người phụ nữ khác dâng con.
Mẹ hiến dâng Cứu Chúa các linh hồn,
Vị lăo đại ấp yêu ṿng tay ấm,
C̣n cười tươi vang lên bài ca gấm,
Nhưng rồi thôi lệ nóng đă tuôn tràn.
Ôi tương lai! Một mũi nhọn gươm đao,
Si-Mê-An đă báo tin đau khổ.
Rồi cho đến suốt chiều đời loang đổ,
Mũi gươm đau vẫn đâm xé tâm t́nh:
Mẹ rụng rời từ tạ đất cha sinh,
Tránh cơn giận của một v́ bạo chúa.
Trong ḷng Mẹ trẻ Giêsu yên ngủ,
Thánh Giuse giục giă vội lên đường.
Mẹ lĩnh vâng không một chút tơ vương:
Mẹ đi ngay không dặn ḍ tŕ hoăn.
Đất Ai-Cập Mẹ dừng chân trú tạm.
Tâm hồn vui nhủ mồ hôi bần cùng,
V́ Giêsu là đất tổ thiên cung.
Thiếu chi nữa chuỗi tháng ngày lưu lạc.
Nhưng than ôi! Những ngày vui tan tác.
Nơi đền thờ Mẹ lạc mất Con yêu.
Ôi mênh mông! Biển cả đắng tiêu điều!
Trẻ Giêsu suốt ba ngày biệt tích.
Lúc tái ngộ t́nh yêu đương cảm kích:
Nói cùng Con khi luật sĩ hững hờ:
Ôi Con ơi! Sao con nỡ làm ngơ?
Cha và Mẹ t́m Con bao lệ ứa!
Và Hài Nhi - Ôi nhiệm mầu Thiên Chúa,
Vừa trả lời, vừa giơ rộng cánh tay:
T́m Con chi? Con phải nghĩ từng giây
Đến công việc của Cha Con trao phó.
Và Tin Mừng kể thêm rằng:
từ đó, Chúa Hài Nhi sống tuân phục Mẹ Cha.
Ḷng con dang dang cảm động thiết tha,
Chúa vâng lịnh ư t́nh bao yêu mến.
Bây giờ con mới hiểu lời mầu nhiệm,
Vua của con đáp Mẹ ở đền thờ.
Mẹ ơi, con Mẹ muốn để t́nh thơ,
D́u linh hồn giữa đêm tin tăm tối.
Vua trời cao muốn vạch đường chỉ lối,
Để Mẹ vui trong ưu năo tâm thần:
Khổ đau là hạnh phúc ở trần gian,
Vâng, đau khổ v́ yêu là hạnh phúc,
Giêsu! Hăy thi hành lời hối thúc!
Xin Mẹ thưa cùng Chúa chớ lo con:
Con sẵn vâng Người khuất khỏi tâm hồn,
Cho đến ngày đức tin thành hoàn tất.
Na-za-rét, ôi Nữ Trinh ẩn dật,
Mẹ từng qua cuộc sống thật khiêm nghèo.
Không xuất thần, không phép lạ kèm theo,
Tô điểm sáng cuộc đời trên dương thế.
Trên dương thế số linh hồn thơ trẻ,
Thật đông ngần. Họ không sợ ngước trông,
Lên Mẹ yêu, Mẹ khôn sánh, khâm sùng,
Mẹ thích thú dẫn đưa về bất diệt.
Trong cuộc sống lưu đầy, đầy da diết,
Con muốn theo chân Mẹ suốt ngày đêm.
Ngước trông lên hồn con ngập êm đềm,
T́m trong Mẹ những vực sâu t́nh ái.
Ánh Mẹ nh́n đuổi xa ngàn sợ hăi,
Sẽ dậy con khóc lóc với hoan ca.
Không khinh chê những yến tiệc thanh hoa,
Mẹ lại muốn tham gia và chúc tặng.
Thành Cana đôi tân hôn lo lắng:
Tiệc đang vui mà rượu cạn vơi rồi.
Mẹ ân cần thưa Con Mẹ khúc nhôi,
Tin chắc Chúa rộng ban nguồn an ủi,
Chúa Giêsu bề ngoài như từ chối:
Can chi đâu tới Mẹ và tới Con?
Nhưng thâm tâm, tim Chúa lại dập dồn:
V́ lời Mẹ đầu tiên làm phép lạ.
Một ngày kia trên cảnh đời rộn ră,
Từng đoàn dân nghe Chúa giảng Tin Lành.
Có người chen qua lớp lớp vây quanh,
Báo tin Chúa: Mẹ và anh em đến.
Và Con Mẹ, t́nh thương không bờ bến,
Với chúng con, trước quần chúng bao la
Ai anh em? Ai chị? Ai Mẹ Ta?
Nếu không phải là người vâng Thánh Ư?
Ôi Nữ Trinh, Mẹ
T́nh Yêu tế nhị,
Nghe lời Con, Mẹ chẳng chút buồn rầu,
Mẹ c̣n vui v́ ư tứ cao sâu:
Hồn chúng con là gia đ́nh của Chúa.
Vâng, Mẹ vui, Mẹ vui mừng tràn trụa:
Cho chúng con, Chúa ban cả tran tung.
Nh́n tấm ḷng Mẹ quảng đại mênh mang,
Sao chúng con c̣n không yêu mến Mẹ?
Yêu chúng con Mẹ đem ḷng tinh tế:
V́ chúng con, Mẹ đành rút thâm t́nh.
Yêu là cho, là tận tuyệt hy sinh:
Mẹ chứng tỏ để dắt d́u nâng đỡ.
Chúa Cứu Chuộc hiểu ḷng bao rộng mở,
Ắp tâm t́nh của Mẹ với trần gian.
Mẹ là nơi trú ẩn rất an toàn,
Chúa để lại khi về trời mong đợi.
Đỉnh Can-Vê một chiều kia nắng lụi,
Mẹ kề bên Thánh giá hiến dâng lên,
Như linh mục khi dâng lễ chuộc đền
Con của Mẹ để Cha nguôi nghĩa nộ.
Lời tiên tri từ xưa nay sáng tỏ:
Đớn đau nào quằn quại qúa như tôi!
Mẹ Đồng Công cộng tác lễ đền bồi,
Đă đổ hết máu đào trong tim Mẹ.
Nhà Gioan trở thành am lặng lẽ,
Môn đệ yêu thay cho Chúa Giêsu:
Lời Phúc Âm lần chót vang ngh́n thu,
Rồi từ đó lặng im về đời Mẹ.
Ôi thanh lặng êm đềm! Ôi vắng vẻ!
Tỏ t́nh yêu vô giới của Ngôi Lời,
Muốn tụng ca t́nh Mẹ nhiệm mầu trôi,
Để hứng thú đoàn con nơi cực lạc.
Sắp rồi đây, con sẽ nghe thần nhạc,
Sắp rồi đây, con ngắm Mẹ trên trời.
B́nh minh con, Mẹ đă mỉm cười tươi,
Khi chiều xế, Mẹ cười thêm nụ nữa!
Con sợ chi ánh vinh quang rực rỡ,
Của Mẹ: Con cùng Mẹ khổ đau,
Ôi Nữ Trinh, con hy vọng ngày sau:
Ôm gối Mẹ, con là con Mẹ măi.