Homeless - Lý Tưởng Sống Thánh Chứng Nhân của Kitô Hữu

Nếu "Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta" (Gioan 1:14) là một Vị Thiên Chúa homeless, vì chẳng những vào ngay giây phút đầu đời làm người của mình không có nhà để sinh ra đời (xem Luca 2:7), mà khi chết đi được chôn táng trong một huyệt mộ của người ta chứ không phải của mình (xem Gioan 19:41), thì Người cũng kêu gọi những ai theo Người sống một đời homeless như Người: "Có một luật sĩ tiến đến với Người mà nói cùng Người rằng: 'Thưa Thày, bất cứ Thày đi đâu tôi cũng theo Thày'. Chúa Giêsu nói cùng người ấy rằng: 'Cáo có hang, chim có tổ, nhưng Con Người không có chỗ dựa đầu' " (Mathêu 8:19-20).

Đó là lý do, để trả lời cho người thanh niên giầu có ngoan đạo muốn sống cao hơn nữa trong đường nhân đức, Chúa Giêsu khuyên chàng ta như thế này: "Nếu anh muốn nên trọn lành thì hãy về bán đi tất cả những gì anh có mà cho kẻ khó. Bấy giờ anh sẽ được kho báu trên trời. Sau đó anh hãy đến mà theo Tôi" (Mathêu 19:21). Qua câu khuyến dụ này của Chúa Giêsu, chúng ta thấy rõ ràng là muốn theo Người thì điều kiện tiên khởi và tối cần đó là trở thành homeless trên trần gian này, chẳng có gì nữa ngoài "kho báu trên trời". Lịch sử Giáo Hội đã tiếp tục cho thấy thành phần môn đệ đích thực của Chúa Kitô quả thực là thành phần homeless một cách cụ thể.

Điển hình đầu tiên có thể kể đến trường hợp của Thánh Antôn Đan Viện Phụ ở Ai Cập (261-356). Sau khi cha mẹ ngài qua đời vào lúc ngài mới 18 đôi mươi phải, ngài đã sống mồ côi và chăm nuôi đứa em gái. Có lần nghe thấy câu Chúa Giêsu nói với người thanh niên giầu có trên đây, ngài đã bán đi tất cả gia sản dồi dào khá giả do cha mẹ để lại mà tặng tất cả cho dân làng, chỉ giữ lại một phần vừa đủ cho đứa em gái, để rồi sau khi đã gửi gấm đứa em của mình xong ngài đã bắt đầu sống đời homeless ẩn tu theo Chúa.

Điển hình thứ hai là trường hợp của Thánh Phanxicô Assisi (1181/2-1226), một người con trai thuộc gia đình thương gia giầu có trong vùng, thế mà đã dám từ bỏ tất cả mọi sự, thậm chí cả phần y phục cuối cùng che thân để trả về cho người cha bất mãn của mình, trở thành trần truồng để có thể tự do theo Đấng là tất cả mọi sự của chàng, bắt đầu sống một cuộc đời đang giầu sang phú quí đầy đủ thoải mái thành homeless đúng nghĩa nhất, bằng việc hằng ngày đi ăn xin với tất cả tấm lòng tin tưởng phó thác vào Đấng Quan Phòng Thần Linh, đúng như lời Phúc Âm dạy: "Đừng lo cho ngày mai, ngày mai hãy để ngày mai lo" (Mathêu 6:34).

Như thế, nếu người môn đệ đích thực của Chúa Kitô phải là người giống Người nhất, nhờ đó mới có thể trung thực phản ảnh Người, khiến thế gian nhận biết Người qua chứng tự sống động của họ và nơi họ, thì họ phải sống homeless hơn ai hết và hơn bao giờ hết. Càng homeless họ càng giống Đấng "không có chỗ dựa đầu", càng được đồng hóa với Người trong thân phận hèn mọn nhất, như chính Người đã khẳng định trong dụ ngôn chung thẩm: ai giúp đỡ hay không giúp đỡ những người anh em hèn mọn nhất của Người là không làm hay làm cho chính Người (xem Mathêu 25:40,45).

Đúng vậy, trong cuộc chung thẩm, chính thành phần môn đệ đích thực của Người sẽ trở thành quan án thế gian với Người: "Thày bảo thật với các con, đến lúc tái sinh khi Con Người ngự trên ngai vinh hiển của Người thì các con là những người đã theo Thày cũng sẽ ngồi trên 12 tòa mà phán xét 12 chi tộc Israel" (Mathêu 19:28). Câu này Chúa Giêsu không phải chỉ nói với các tông đồ và áp dụng đăc biệt vào trường hợp của các tông đồ, bởi vì tông đồ nghĩa là chứng nhân, và Kitô hữu nào cũng phải là chứng nhân - "các con là ánh sáng thế gian" (Mathêu 5:14), mà câu ấy cũng có thể áp dụng cho tất cả mọi Kitô hữu môn đệ của Chúa Kitô nữa. Nghĩa là thành phần môn đệ đích thực của Chúa Kitô, thành phần "là ánh sáng thế gian" như Người "là ánh sáng thế gian" (Gioan 8:12), cũng sẽ cùng với Người phán xét thế gian? Bằng cách nào và như thế nào?

Bằng chính đời sống chứng nhân gương mẫu của thành phần môn đệ đích thật của Chúa Kitô, một đời sống nên một với Chúa Kitô, đến độ được đồng hóa với Chúa Kitô, trở nên hèn mọn nhất như Chúa Kitô, cũng đói khát, khách lạ, trần truồng, yếu đau và tù ngục như Chúa Kitô (xem Mathêu 25:36). Phần rỗi tối hậu của tất cả mọi người, được tiêu biểu nơi "12 chi tộc Israel" là nơi xuất phát ra ơn cứu độ (xem Gioan 4:22), trong cuộc chung thẩm, có thể nói, được căn cứ vào việc họ có chấp nhận hay không chấp nhận Người nơi "những người anh em hèn mọn nhất của Ta" (xem Mathêu 25:40,45) là thành phần môn đệ đích thực của Chúa Kitô.

Thành phần homeless môn đệ đích thật của Chúa Kitô là thành phần đói khát: "Phúc cho ai đói khát sự công chính" (Mathêu 5:4). Nếu Chúa Kitô chỉ no thỏa và không còn đói nữa ở chỗ Người chu toàn ý của Đấng đã sai Người (xem Gioan 4:34), thì thành phần môn đệ đích thực homeless của Người bao giờ chỉ có một cái đói duy nhất đó là tìm biết Ý Chúa và chu toàn Ý của Ngài mà thôi, chứ không phải ý riêng của họ. Nếu Chúa Kitô đã khát khao phần rỗi các linh hồn, và Người đã xin chị phụ nữ Samaritanô lăng loàn sống với 6 người đàn ông không phải chồng của mình cho Người uống (xem Gioan 4:7,17-18), tức là xin chị hãy nhận biết Người mà hoán cải, thì thành phần homeless môn đệ đích thực của Người cũng chỉ khao khát các linh hồn và hy sinh cho họ được cứu độ.

Thành phần homeless môn đệ đích thật của Chúa Kitô là thành phần khách lạ: Nếu Chúa Kitô là Lời Nhập Thể "đã ở trong thế gian, và là Đấng nhờ Người mà được dựng nên, nhưng thế gian lại không nhận biết Người. Người đã đến với dân riêng của Người, nhưng họ lại không chấp nhận Người" (Gioan 1:10-11), nghĩa là Người trở thành một kẻ xa lạ, một khách lạ đối với chung loài người và riêng Dân Chúa, đặc biệt khi Người sắp được sinh ra đời không một nơi nào tiếp nhận Người, thậm chí khi Người vừa sinh ra không lâu đã phải trốn chạy sang Ai Cập sống đời tha hương, thì thành phần homeless môn đệ đích thật của Người cũng thế, thành phần chẳng những trở nên xa lạ với chính thân nhân ruột thịt của mình khi theo Người (xem Mathêu 10:37) mà còn bị chính thân nhân của mình coi là xa lạ đáng thù ghét chỉ vì họ theo Người nữa (xem Mathêu 10:21-22). 

Thành phần homeless môn đệ đích thật của Chúa Kitô là thành phần trần truồng: Nếu Chúa Kitô bị tước lột trần trụi trước khi bị đóng đanh vào thập tự giá và phơi thân trần trụi trên cây thập tự giá ở Sọ Trường trên Đồi Canvê, thì thành phần homeless môn đệ đích thật của Người cũng thế, muốn trở thành hiến tế tinh tuyền trọn vẹn được Thiên Chúa chấp nhận họ cũng phải trở thành trơ trụi trước Thánh Nhan Chúa, bằng không, để hoàn toàn chiếm đoạt một tâm hồn nào đó, chính Thiên Chúa sẽ ra tay, qua trung gian của một số tạo vật nào đó được Ngài nhiệm mầu sử dụng, lột trần họ ra, cho họ thấy được tất cả sự thật về họ - họ chẳng là gì trước nhan Ngài, hơn là một tạo vật vô cùng hèn hạ, bất lực và tội lỗi, thêm vào đó, họ cũng chẳng làm được gì ngoài phạm tội và đáng bị luận phạt đời đời - nhờ đó sự thật sẽ giải phóng họ (xem Gioan 8:32), để họ biết mình hơn và thông cảm với tha nhân hơn.

Thành phần homeless môn đệ đích thật của Chúa Kitô là thành phần yếu đau: Nếu không có một thân xác nào đớn đau đến độ tan thây nát thịt như Thánh Thể của một vị Thiên Chúa làm người là Chúa Giêsu Kitô, đến độ Người như không còn hình tượng gì nữa (xem Isaia 52:14), thì thành phần homeless môn đệ đích thật của Người cũng thế, cũng sẽ bị hành hình và sát hại, như nơi trường hợp của các vị tử đạo, hay xác thịt của họ bị chính họ, như nơi trường hợp các vị ẩn tu hay đan sĩ khổ hạnh, kiềm chế bằng đời sống chay tịnh khắc khổ để đam mê nhục dục là mầm mống nguyên tội nơi họ trở nên yếu nhược và bất lực không còn tác dụng cám dỗ gị nơi họ, hoặc thân xác bệnh nạn của họ, như nơi trường hợp Kitô hữu bị những chứng bệnh phải nằm yên tại chỗ, không còn nhúc nhích cựa quậy theo ý mình, lại được họ vui lòng chấp nhận như được in các dấu thánh của Chúa Kitô Vượt Qua, thậm chí một số vị còn được thực sự có các dấu thương khó của Người trên thân xác của mình, như Cha Thánh Pio Năm Dấu.

Thành phần homeless môn đệ đích thật của Chúa Kitô là thành phần tù ngục: Nếu Chúa Kitô đã bị bắt giữ và giam nhốt ở Dinh Thượng Tế Caipha vào đêm Thứ Năm rạng Thứ Sáu Tuần Thánh cũng như ở Dinh Philatô vào sáng Thứ Sáu Tuần Thánh, và cuối cùng tử thi của Người bị giam nhốt trong một huyệt mộ ngục tù của kẻ chết, thì thành phần homeless môn đệ đích thật của Người cũng thế, điển hình là trường hợp của các tông đồ, như nhị vị tông đồ Phêrô và Gioan trong Sách Tông Vụ bị giáo quyền giam nhốt để các vị không rao giảng về Đấng mà họ đã sát hại (xem 4:3; 5:18 v.v.), hoặc trường hợp của Thánh Phaolô (16:23; 24:27 v.v.), hay trường hợp của các vị tử đạo ngày xưa cũng như thời nay trước khi các vị bị tử hình. Thế nhưng, ngục tù chính yếu cho chung mọi Kitô hữu đó là huyệt mộ của Chúa Kitô, vì họ đã được mai táng với Người khi lãnh nhận phép rửa (xem Roma 6:4) và họ tiếp tục cuộc sống chết đi với Chúa Kitô, cho Chúa Kitô và trong Chúa Kitô (xem Colose 3:3).

Như thế, có thể nói: 1- thành phần homeless là thành phần hèn mọn nhất được Chúa Giêsu nói đến trong dụ ngôn chung thẩm; 2- vì thành phần homeless này chẳng có những gì căn bản nhất để xứng đáng làm người, như 6 trường hợp khốn cùng được Người liệt kê trong dụ ngôn chung thẩm này; 3- và thành phần homeless này chẳng những ở nơi thân phận của những người nghèo khổ và khốn khổ cùng cực về thể lý mà còn ở nơi tinh thần trọn lành và đời sống chứng nhân của thành phần môn đệ Chúa Kitô nữa; 4- vì ở câu kết của những lời huấn dụ trước khi sai 12 tông đồ đi rao giảng cho "chiên lạc nhà Isarael" (Mathêu 10:6), Chúa Giêsu đã khẳng định về thân phận bé mọn của các vị nói riêng và thành phần môn đệ của Người nói chung như sau: "Ai cho một trong những người bé mọn này một ly nước lã vì họ là một người môn đệ thì không uổng công đâu" (Mathêu 10:42).

Đúng vậy, thành phần môn đệ của Chúa Kitô, về tinh thần theo Chúa và nơi thân phận giống Chúa của mình, là thành phần hèn mọn nhất, thành phần homeless nhất, đúng như Người diễn tả trong bài huấn dụ truyền giáo của Người với cả Nhóm 12 Tông Đồ ở Phúc Âm Thánh Mathêu cũng như Nhóm 72 môn đệ ở Phúc Âm Thánh Luca, cả 2 đều ở đoạn 10:

- Đói khát: "Các con hãy cứ ở lại một nhà ăn uống những gì họ có" (Luca 10:7), "Các con vào bất cứ thành nào, sau khi họ tiếp đón các con, các con hãy ăn những gì họ dọn cho các con" (Luca 10:8);

- Khách lạ: "Hãy tìm kiếm ai xứng đáng tại những thành hay làng nào các con tới để ở với họ cho đến khi các con rời đó" (Mathêu 10:11), "Nếu ai không tiếp đón các con hay lắng nghe những gì các con nói thì hãy rời nhà đó hay thành đó" (Mathêu 10:14; Luca 10:10), "Khi họ bắt bớ ở thành này thì chạy sang thành khác" (Mathêu 10:23);

- Trần trụi: "Đừng mang theo túi hành trang, áo thay, giầy dép, gậy gộc" (Mathêu 10:10; Luca 10:4);

- Đau yếu: "Các con hãy canh chừng người khác. Họ sẽ lôi các con ra tòa, họ sẽ đánh đập các con ở các hội đường của họ" (Mathêu 10:17); 

- Tù ngục: "Các con sẽ bị điệu đến trước mặt thành phần quyền bính vua quan để phân xử ..." (Mathêu 10:18), "Vì danh Thày các con sẽ bị mọi người thù ghét..." (Mathêu 10:22).

Tóm lại, Kitô hữu homeless giống Chúa Kitô nhất, vì họ là thành phần anh chị em hèn mọn nhất của Người và như Người. Ở chỗ: 1- họ sống ở thế gian nhưng không thuộc về thế gian (xem Gioan 17:11,14); 2- họ sử dụng mọi sự trên trần gian này như không sử dụng (xem 1Corinto 7:31); 3- tâm trí của họ chỉ gắn bó với những sự trên trời hơn là trần tục (xem Colose 3:1-2), cho dù họ có hăng say hoạt động để canh tân bộ mặt trái đất; 4- họ lấy Chúa là hạnh phúc duy nhất của đời mình, là gia nghiệp trên hết của mình, là tất cả của mình, không kháo khát gì hơn ngoài Chúa; 5- họ dám sẵn sàng hy sinh tất cả mọi sự, kể cả mạng sống mình, để "trở nên mọi sự cho mọi người" (xem 1Corinto 9:22).

Nếu không tình yêu nào cao cả hơn tình yêu của kẻ thí mạng sống mình cho người mình yêu (xem Gioan 15:13), và nếu không còn ai homeless bằng kẻ không còn cả chính mạng sống của mình nữa, mà Chúa Kitô đã hoàn toàn tước bỏ bản thân mình trên thập tự giá khi hy sinh mạng sống của mình cho phần rỗi của nhân loại, thì quả thực homeless chính là lý tưởng sống thánh của thành phần Kitô hữu môn đệ đích thực của Chúa Kitô, Đấng đã dạy họ phải "yêu thương nhau như Thày đã yêu thương các con" (Gioan 13:34, 15:12)!  

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL,

Lễ Thánh Gia 29/12/2013

Kỷ niệm đúng 1 tuần Nhóm TĐCTT tặng quà Giáng Sinh cho anh chị em homeless ở Downtown Los Angeles

Tông Đồ Chúa Tình Thương - Tặng Quà Giáng Sinh 2013 cho anh chị em homeless ở Downtown Los Angeles