Sinh Con Đấng Tối Cao
Nhà của Thánh Giuse chỉ có ba căn pḥng. Một pḥng ngài ngủ đêm, một pḥng làm việc ban ngày. Pḥng thứ ba dành riêng cho Đức Mẹ.Trước khi được biết mầu nhiệm Nhập Thểå, Thánh Giuse không bao giờ vào pḥng này nếu không có việc rất khẩn cấp. Nhưng từ khi được mạc khải về mầu nhiệm vĩ đại ấy, ngài hay vào để phục vụ Mẹ Maria… Mẹ Maria chỉ ra khỏi nhà khi việc phụng sự Thiên Chúa hay phục vụ tha nhân bắt buộc. C̣n khi có việc ǵ khác ngoài nhà, Mẹ hay nhờ một bà láng giềng đạo hạnh giúp cho Mẹ. Bà này, khi vắng mặt Mẹ, thường dọn bữa phục vụ Thánh Giuse…
Mẹ Maria chỉ ngủ một giấc rất ngắn trên một tấm phản thô sơ, với hai tấm chăn, một nằm một đắp. Thánh Giuse không bao giờ thấy Mẹ nằm ở đấy. Mẹ có hai chiếc áo. Một chiếc ngắn mặc trong, bằng vải mịn mà Mẹ không cởi ra bao giờ từ khi rời khỏi Đền thờ. Mẹ vẫn luôn mặc áo này. Nó không bị cũ rách và chẳng ai trông thấy khi Mẹ đang mặc trên ḿnh. Áo thứ hai mặc bên ngoài. Áo này dài, vải kém mịn hơn, có màu tro xạm. Thỉnh thoảng, Mẹ thay đổi áo này, cũng như đổi tấm khăn đội đầu. Mẹ thay như vậy chỉ v́ khiêm nhượng, để người ta khỏi nh́n thấy quanh năm Mẹ chỉ có một chiếc áo. Áo khăn ấy không bị nhơ bẩn bao giờ. Thân thể rất trong trắng của Mẹ không bao giờ có mồ hôi và những bất tiện khác mà thân thể con người phải chịu v́ tội của Adong. Tất cả nơi Mẹ đều rất mực sạch sẽ.
Về lương thực, Mẹ chỉ dùng cơm bánh, cá và rau, nhưng chỉ dùng với một lượng cần thiết để giữ sống thôi. Nước uống của Mẹ cũng rất tiết độ, cứ giữ một mực ít ỏi, mặc dầu ngọn lửa mến yêu Thiên Chúa làm cho Mẹ phải khát nước nhiều lần. Không bao giờ Mẹ ăn thịt; nhưng Mẹ vẫn hay dọn cho Thánh Giuse. Mẹ luôn dùng bữa chung với Thánh cả. Mọi việc Mẹ làm đều hết sức hoàn bị. Tin tưởng vào Chúa Quan Pḥng… Đôi Bạn Thánh không bao giờ ḍi giá cả về những vật dụng người ta đến mướn làm hay đến mua. Các ngài chỉ nhận món tiền người ta trả như của bố thí, có nhiều người lại chẳng cho, chẳng trả chút nào. Ngoài ra Đôi Bạn Thánh rất rất quảng đại với những người nghèo khó, đến nỗi chính Đôi Bạn Thánh cũng thường hay thiếu cả những nhu cầu cần thiết….
Thời gian sinh nở Đấng Cứu Chuộc thế gian đă gần, Đôi Bạn Thánh lo chuẩn bị đón chờ Ngài. Mẹ Maria có thể tự ḿnh sắm sửa chu đáo, nhưng, v́ muốn tuân phục để thánh hóa mọi việc, nên Mẹ đến hỏi ư kiến Thánh Giuse… Thánh Giuse lấy tiền bán đồ mua hai mảnh dạ tốt nhất; một trắng một xám đậm. Mẹ cắt hai mảnh đó làm khăn tă và lấy vải Mẹ tự dệt may mấy áo nhỏ; vải này Mẹ dệt từ ngày về Naxarét với dụng ư dâng kính vào Đền thờ. Nay Mẹ lấy phần c̣n lại để may sắm cho Chúa Hài Nhi. Mẹ luôn luôn qú gối để cắt may những áo nhỏ ấy, rồi đem tẩm một thứ nước rất thơm do Mẹ làm bằng cỏ và hoa thơm Thánh Giuse hái về, và giữ kĩ trong cái rương nhỏ.
Không thể nào tả được những tâm t́nh cao cả Mẹ dùng để nâng cao công việc Mẹ làm và những công nghiệp Mẹ chiếm được. Mẹ nh́n thấy Con chí thánh của Mẹ qú gối cầu nguyện, có khi lại giang tay như thánh giá; Mẹ nh́n thấy nhân tính của Ngài hợp nhất với Thần Tính của Thiên Chúa; Mẹ nh́n thấy tất cả những việc Ngài làm, những lời Ngài cầu xin cho Mẹ, cho Thánh Giuse và cho nhân loại…
Khi Mẹ Maria đă gần tới ngày sinh hạ Ngôi Lời Nhập Thể, hoàng đế Rôma ban bố sắc lệnh truyền mọi người dân trong toàn đế quốc phải ghi tên vào Sổ Kiểm Tra tại quê tổ của ḿnh. Thánh Giuse rất phiền ḷng v́ sắc lệnh đó, khi loan tin cho Mẹ Maria, nhưng Mẹ nói với Thánh Cả: “Vua Cao Cả trên trời chỉ huy mọi biến cố ở trần gian, nên ta cứ tin tưởng phó thác mặc Ngài hướng dẫn: niềm cậy trông của chúng ta không bị đánh lừa đâu”. Mẹ biết rơ Con Mẹ sẽ sinh ra tại Bêlem, nhưng Mẹ không nói ra, v́ nếu không có lệnh Chúa truyền, Mẹ chẳng bao giờ tiết lộ một bí mật nào của Thiên Chúa. Thánh Giuse vẫn c̣n ái ngại cho t́nh trạng của Mẹ. Một đàng ngài muốn Mẹ cứ ở nhà, để ngài đi một ḿnh, lấy lẽ rằng lệnh vua chỉ buộc có gia trưởng, đàng khác, ngài không thể không có Mẹ ở bên. Ngài rất lo ngại nếu Mẹ sinh nở khi ḿnh vắng nhà ai sẽ phục vụ Mẹ. Nhưng Thánh Cả không phải là người kém đức tin, ngài vừa xin Mẹ cầu nguyện cho biết Thánh ư Chúa, vừa quyết định sẽ theo Mẹ về quê tổ.
Thế là Đôi Bạn Thánh định ngày lên đường. Thánh Giuse phải đi mượn măi mới được một con lừa nhỏ, bởi v́ những con dùng đi đường được, người ta đă mượn và đi cả rồi. Mẹ biết trước sẽ vắng nhà lâu, nên đă xếp dọn chu đáo tất cả, và nhờ một người hàng xóm trông nhà giúp cho tới khi các ngài trở về… Bấy giờ là mùa đông, cuộc hành tŕnh v́ đó trở nên mệt nhọc…. Nhiều người mà Đôi Bạn Thánh gặp trên đường đi đă gây phiền hà cho Mẹ Maria rất đoan trang nghiêm cẩn, vốn rất ít lời. Mà thực ra Mẹ cũng chẳng nói với ai nếu không cần thiết thật. V́ Đôi Bạn Thánh có vẻ nghèo, nên các hàng quán không tiếp đón tử tế. Họ để hai vị phải nằm ngoài cửa, hoặc có lần c̣n dồn hai vị xuống những căn pḥng bỏ đi, đầy nhơ bẩn; cả đến có chỗ bắt hai vị phải trú chung với súc vật. Những con vật này c̣n không bất nhân bằng con người, chúng tránh chỗ và qú phục thờ lạy Đấng Sáng tạo của chúng đang ngự trong ḷng Mẹ…
Sau năm ngày dài vất vả trên đường, Thánh Giuse và Mẹ đến Bêlem vào khoảng bốn giờ chiều Thứ Bảy. Thánh Giuse và Mẹ đi hết nhà nọ sang nhà kia xin tạm trú, nhưng người ta đều xua đuổi. Cả những chỗ thân thuộc bà con cũng khinh chê hất hủi. Lúc đi ngang qua trụ sở ghi danh, Đôi Bạn Thánh vào ghi tên và nộp phần thuế của ḿnh, rồi lại đi t́m chỗ trọ. Tính ra trước sau đă có hơn năm mươi nhà hai ngài đến xin trọ qua đêm mà không được. Bấy giờ vào khoảng chín giờ đêm. Thánh Cả Giuse vừa mệt mă vừa buồn sầu; ngài nói với Mẹ: “Lúc này, ḷng tôi tan nát, hẳn là có một mầu nhiệm nào của Chúa trong sự vô tâm của những người cùng khốn nhất. Tôi sẽ đưa Đức Nữ đi đâu bây giờ? Không biết có c̣n nơi nào tạm ở được nữa, ngoài một cái hang đá mà tôi đă thấy ở ngoài thành”. Mẹ Maria trả lời: “Xin thày đừng buồn v́ không t́m được nơi nào tốt hơn cho Con chí thánh của chúng ta. Trái lại, xin cùng tôi tạ ơn Ngài v́ đă có ư định như thế. Nơi thày vừa nói đó rất hợp với sự nghèo nàn là kho tàng của Ngài, sự nghèo nàn mà chúng ta phải yêu mến. Th6oi ta cứ vui lên mà đi ra hang”… Hang này không có ai ở. Nó khốn nạn đến nỗi ở Bêlem bấy giờ dù đầy giẫy người, nhưng không ai thèm ra trú ở nơi đó. Khi vào tới hang, Mẹ và Thánh Cả liền qú xuống, vui mừng tạ ơn Chúa với một niềm vui trên trời. Mẹ cầu xin Chúa thưởng công cho những người ở Bêlem đă hất hủi Mẹ, v́ họ không cho trú nhờ mà hai vị mới được hạnh phúc tạm ẩn trong cái hang này… Hang được khoét tự nhiên trong một núi đá, cứng và lồi loom, rất bất tiện, nên người ta chỉ dùng làm nơi cho trâu ḅ vào nghỉ tạm, chứ chẳng ai nghèo đến nỗi phải vào ở đó.
Mẹ bắt tay ngay vào việc quét dọn hang cho sạch sẽ, ít bất xứng với Con chí thánh của Mẹ hơn. Thánh Giuse đ̣i phần việc ấy cho ḿnh… Tiết trời lạnh lắm, nên Thánh Giuse nhóm lên một đống lửa, xin Đức Thánh Nữ Trinh dùng với ḿnh một chút lương thực. Vốn tuân phục, Mẹ nhận lời ngài mời ngay, nhưng Mẹ vẫn trầm mặc với mầu nhiệm sắp thể hiện. Sauk hi chuyện văn với bạn thánh ḿnh một lúc, Mẹ giục Thánh Giuse đi nghỉ. Thánh Giuse cũng mời Mẹ đi nghỉ, và lấy áo ngài mang theo trải trên một cái máng khá rộng đặt trên nền đá của hang, để làm chỗ nghỉ đêm cho Mẹ. C̣n ngài rút lui ra một góc phía cửa. Ở đấy ngài được xuất thần ngay, không c̣n hay biết ǵ bên ngoài cho tới lúc Mẹ Maria lên tiếng gọi ngài.
Riêng phần Mẹ, không những Mẹ cũng xuất thần ngay như vậy, mà c̣n được thị kiến thấy Thiên Chúa cách chói lói vinh quang… Sau hơn một giờ tham hưởng thị kiến đó, lúc dùng lại được giác quan, Mẹ cảm thấy Thai Nhi Thiên Chúa chuyển động trong cung ḷng đồng trinh của Mẹ. Chuyển động ấy không hề gây cho Mẹ một đau khổ nào, mà c̣n sản ra trong linh hồn Mẹ tràn đầy hân hoan những hiệu quả tuyệt vời trong thân xác đă nên thiêng liêng của Mẹ, mà tâm trí con người không thể hiểu được. Mẹ trở nên xinh đẹp lộng lẫy, xem ra không c̣n phải là một thụ tạo ở dưới đất nữa. Gương mặt Mẹ giăi sáng như mặt trời huy hoàng; phong thái Mẹ uy nghi khôn sánh, và Trái Tim Mẹ rừng rực t́nh yêu nồng cháy hơn cả. Lúc ấy Mẹ đang qú trong máng cỏ, chắp tay trước ngực, mắt ngước lên trời, hồn trí cắm chặt vào thiên Chúa, toàn thân Mẹ trở nên như Thiên Chúa. Chính lúc đó là lúc Mẹ sinh hạ Ngôi Lời Nhập Thể làm người. Ngài sinh ra giữa lúc nửa đêm, vào ngày Chúa Nhật, năm 5199 từ khi sáng tạo, như Giáo Hội dạy.
Chúa sinh ra khỏi ḷng Mẹ, nhưng không hề làm Mẹ tổn hại hay nhơ ố ǵ; trái lại, c̣n thánh hiến đức khiết trinh của Mẹ với nhiều rực rỡ hơn, như một tia sáng của mặt trời thấu qua thủy tinh càng làm cho thủy tinh nên lộng lẫy. Chúa không phải lụy phục luật thiên nhiên chút nào trong hoàn cảnh này, v́ đă đầu thai hoàn toàn tinh sạch. Sự đẹp đẽ, vinh quang của Linh Hồn Ngài giải chiếu trên Thân Xác Ngài rất huy hoàng chói ngợp, như sau này khi biến h́nh trên núi Tabôrê…. Hai vị Tổng Thần của triều đ́nh thiên quốc là Đức Micae và đức Gabrie mặc h́nh người tham dự quang cảnh lạ lùng ấy. Hai vị nâng Chúa Hài Nhi trên tay ḿnh khi Ngài vừa sinh ra, và nâng lên cho Mẹ Maria trong lúc Thân Ḿnh Ngài chói lọi ánh sáng, như linh mục nâng bánh thánh lên sau khi truyền phép cho giáo dân qú gối tôn thờ. Lúc đó Con và Mẹ nh́n nhau, xuyên thấu vào nhau v́ yêu mến…
Mẹ Maria lên tiếng gọi Thánh Giuse; ngài đang được xuất thần, được mạc khải cho biết những mầu nhiệm đang thể hiện. Ngài sử dụng giác quan lại, và đối tượng đầu tiên ngài nh́n thấy đó là Hài Nhi Thiên Chúa đang nằm trên tay Mẹ Maria, áp mặt vào ḷng Mẹ. Ngài hạ ḿnh sâu thẳm thờ lạy Chúa trên bàn thờ sống động là ṿng tay đồng trinh của Mẹ. Ngài kính cẩn hôn chân Chúa… Thánh Giuse mang khăn áo đến, Mẹ nhận lấy cuốn cho Hài Nhi Thiên Chúa… rồi Mẹ đặt Chúa trong máng cỏ bằng đá mà Mẹ đă phủ lên một lớp rơm và cỏ khô. Trong lúc đó, theo lệnh Chúa, một con ḅ từ ngoài đồng chạy vào, hợp sức với con lừa nhỏ Mẹ đem theo, cả hai phục xuống trước Đấng Sáng Tạo chúng, thở hơi cho bớt lạnh. Ở đây đă thể hiện lời tiên tri Isaia: “Con ḅ con lừa c̣n nhận ra được chủ ḿnh, c̣n Israel không nhận biết Ngài” (Is I,3).